سازمان دیدبان حقوق بشر با اشاره به مسدودماندن مکاتب به روی دختران در افغانستان، آغاز سال جدید تعلیمی را روز "اندوه دختران نوجوان افغان" توصیف کرده و خواستار تغییر تصمیم طالبان در این خصوص شده است.
این سازمان ناوقت جمعه ۲۴ مارچ (چهارم حمل) با نشر بیانیه‌ای گفته است که از مدت بیش از ۵۵۰ روز به این‌طرف دختران نوجوان از حق تحصیل محروم شده و "رژیم زن‌ستیز طالبان"، افغانستان را به تنها کشوری تبدیل کرده است که دختران را از تحصیل در دورۀ متوسطه منع می‌کند.
در بیانیه آمده است که طالبان با غلبه دوباره بر افغانستان مدارس دختران را بستند، اما آن‌ها قول دادند که به حق دختران برای تحصیل احترام بگذارند. اما روزی که مکاتب دختران بازگشایی شدند، طالبان در ۲۳ مارچ ۲۰۲۲ با "شرمساری" وعده خود را شکستند و دختران نوجوان را به خانه فرستادند.
دیدبان حقوق بشر از ناکامی جهان به نحوی انتقاد کرده که برای جلوگیری از توقف ممنوعیت آموزش دختران اقدامی نکرده است.
در بیانیه دیدبان حقوق بشر آمده است: "طالبان باید فوراً دستوران زن‌ستیزانه خود را تغییر دهند، مکاتب و دانشگاه‌ها را برای دختران و زنان بازگشایی کنند و از حمله به آینده دختران، زنان و کشور دست بردارند."
سحر فطرت، دستیار پژوهشگر حقوق زنان در دیدبان حقوق بشر گفته است که این دستورات نه تنها شهرت طالبان را برای بی‌توجهی به زنان و دختران به عنوان دارندگان حقوق تثبیت کرد، بلکه ثابت ساخت که طالبان هیچ علاقه‌ای به رفاه افغانستان به عنوان یک ملت ندارند.
به باور فطرت، هیچ کشوری بدون دختران و زنان تحصیل‌کرده نمی‌تواند آیندۀ مرفه را تصور کند و افغانستان با "بالاترین سطح بی‌سوادی در جهان با آیندۀ تاریک روبروست".
دستیار پژوهشگر بخش زنان دیدبان حقوق بشر به نقل از برخی دخترانی که در افغانستان گفتگو کرده، گفته است که برای دختران افغان، زمین غیرقابل تحمل و آسمان دست نیافتنی است.
او تاکید کرده است: "فقط یک سوال دارم، آیا رهبران جهان تحمل می‌کنند اگر دختران شان از مکتب منع شوند؟"
خانم فطرت همچنان گفته است که طالبان همچنان مکاتب دختران را بین سال‌های ۱۹۹۶ و ۲۰۰۱ میلادی بستند و نسلی از دختران را حداقل پنج سال از یادگیری، شکوفایی و تبدیل‌شدن به آنچه می‌خواستند، محروم کردند.
به باور او، با بهانه‌های ناصادقانه، دروغ‌ها و وعده‌های نافرجام طالبان تاریخ در حال تکرار است، اما در این میان، دختران نوجوان افغانستان در حال از دست دادن امید و برخی از بهترین سال‌های زندگی خود استند.
سازمان عفو بین‌الملل نیز گفته است که افغانستان تنها کشوری است که در آن دختران از تحصیلات متوسطه منع شده اند.
این سازمان تاکید کرده است که آموزش حق بشری است و طالبان باید اجازه دهند تا دختران به مکتب بازگردند.
طالبان در کم و بیش ۱۹ ماه که بر افغانستان حاکم بوده اند، محدودیت‌های زیادی را بر حقوق زنان و دختران وضع کرده و آنان را از آموزش به سویهٔ بالاتر از صنف ششم و کار در ادارات دولتی و غیردولتی منع کرده اند.
با این‌حال، مقام‌های طالبان مدعی اند که حقوق زنان و دختران در افغانستان در چارچوب احکام شرعی تامین است و ممنوعیت آموزش زنان و دختران موقتی است.
با وجود درخواست‌های مکرر ملی و بین‌المللی برای لغو دستورات منع کار و آموزش زنان و دختران در افغانستان، اما طالبان تا اکنون از این فیصلۀ شان کوتاه نیامده اند.
