وزارت خارجهٔ ایالات متحده روز دوشنبه ۲۰ مارچ ۱۴۰۱ (۲۹ حوت) در گزارش سالانهٔ حقوق بشر خود گفته است که برخورد ''سرکوبگرانه و تبعیض آمیز طالبان در مقابل زنان در سال ۲۰۲۲ بی رحمانه'' بوده است.
این گزارش با اشاره به وضع محدودیت بر آموزش زنان و دختران گفته است: "هیچ کشور دیگری در جهان زنان و دختران را از تحصیل که یک حق انسانی شناخته شدۀ بین المللی است، باز نمیدارد."
در این گزارش همچنین آمده است که طالبان از طریق فرمانها زنان و دختران را از ادامهٔ کار در سازمانهای غیرحکومتی داخلی و خارجی محروم کرده اند، اقدامی که موجب شده تا میلیونها افغان که برای بقای خود متکی به کمکهای بشری استند، با مشکلات بیشتر مواجه شوند.
در این گزارش آمده است: "زمانیکه نیم جمعیت از جامعه و اقتصاد رانده شود، هیچ کشوری نمیتواند صلح و رفاه را به دست بیاورد."
در گزارش سالانهٔ وزارت خارجهٔ امریکا آمده است که طالبان پس از آنکه در اگست ۲۰۲۱ بر افغانستان مسلط شدند، به طور رسمی قوانین نافذهٔ دورهٔ جمهوریت را لغو نکردند، اما آنان از طریق فرامین دست به اقداماتی زدند که در مخالفت با قوانین دوران جمهوریت و کنوانسیونهای بینالمللی قرار دارد. در این گزارش همچنین ذکر شده است که طالبان برای تطبیق این فرامین، از خشونت کار میگیرند و سوء استفاده میکنند.
بر اساس این گزارش، طالبان مرتکب تخطیهای "غیر انسانی" شده اند که قتلهای خودسرانه، از جمله قتل های هدفمند، ناپدید شدن اجباری، شکنجه یا رفتار ظالمانه غیر انسانی و تحقیر آمیز شامل آن میشود. گزارش حاکی است که افزون بر این، طالبان دست به بازداشتهای خود سرانه میزنند؛ مخالفین سیاسی را بازداشت میکنند؛ اعضای خانوادهها را به اتهام جرم یک عضو دیگر خانواده مجازات میکنند؛ وضعیت زندانهای طالبان زندگی محبوسین را تهدید میکند و طالبان به طور غیر قانونی، حریم خصوصی افراد را نقض میکنند.
وزارت خارجهٔ امریکا در این گزارش همچنین گفته است که در جریان منازعات، طالبان دست به اعمال شدید میزنند که شامل کشتار غیرنظامیان، ناپدید شدن اجباری افراد و شکنجه میشود و در عین حال و از کودکان نیز سربازگیری میکنند.
در این گزارش گفته شده است که طالبان بر آزادی بیان و رسانهها نیز محدودیتهای شدیدی را وضع کرده اند که شامل دستگیری ژورنالستان، خشونت در برابر کارمندان رسانهها، سانسور مطبوعات به شمول به شمول انترنت میشود. علاوه بر آن، بر اساس این گزارش، طالبان مانع گردهمایی های مسالمتآمیز میشوند و بر آزادیهای مذهبی نیز محدودیتهای شدید را وضع کرده اند.
با آنکه طالبان پس از تسلط مجدد در اگست ۲۰۲۱ ''عفو عمومی'' را اعلام کردند، وزارت خارجهٔ امریکا به استناد گزارشها گفته است که طالبان دست به قتل های هدفمند مخالفان میزنند و از مخالفان خود انتقامجویی میکنند.
در این گزارش آمده است که ''گزارش های معتبری از اعمال تلافی جویانه از جمله قتلها و ناپدید شدنهای هدفمند وجود دارد. با آنکه نمایندگان طالبان میگویند که چنین اقداماتی را تایید نمیکنند، برای پاسخگو نگه داشتن عاملان این سوء استفادهها، اقدام نمیکنند."
طالبان تا حالا در مورد این گزارش سالانهٔ حقوق بشر وزارت خارجهٔ ایالات متحده واکنش نشان نداده است، اما مقامات این گروه در گذشته هرگونه اتهامات مشابه را رد کرده و آنرا ''تبلیغات بیاساس'' خوانده اند.
وضعیت حقوق بشر در سایر کشورها
گزارش سالانهٔ حقوق بشر وزارت خارجهٔ ایالات وضعیت حقوق بشر را در ١٩٨ کشور و قلمرو مختلف جهان طی سال ۲۰۲۲ را به بررسی گرفته است.
در این گزارش آمده است که حکومت ایران اعتراضات ضد حکومتی را که پس از مرگ مهسا امینی، زن ۲۲ سالهٔ کردی ایرانی در بازداشت پولیس گشت و ارشاد آن کشور آغاز شد، ''با خشونت و وحشت'' سرکوب کرده است.
بر اساس گزارش حقوق بشر وزارت خارجهٔ امریکا، تهاجم نظامی روسیه بر اوکراین که به تاریخ ۲۴ فبروری ۲۰۲۲ آغاز شد، سبب مرگ و نابودی گسترده در اوکراین شده است. در این گزارش آمده است که نیروهای روسیه مرتکب جنایات جنگی و سایر فجایع شده اند که شامل اعدام غیرنظامیان، خشونتهای جنسی در برابر زنان و کودکان میشود.
در چین، بر اساس این گزارش، '' نسل کشی و جنایت علیه بشریت'' همچنان در برابر مسلمانان اویغور و سایر اقلیتهای قومی و مذهبی ادامه داشته است.
وزارت خارجهٔ امریکا در این گزارش همچنین گفته است که حکومت نظامی میانمار پس از آنکه در فبروری ۲۰۲۱ از طریق کودتا قدرت را در آن کشور غصب کرد، دست به خشونتهای ''وحشیانه زده'' است و نظامیان آن کشور تا حالا به خاطر حفظ قدرت بیش از ۲۹۰۰ نفر را کشته و بيش از ۱۷ هزار نفر را بازداشت کرده اند.