همزمان با برگزاری نشست سازمان ملل متحد برای ارزیابی وضعیت افغانستان در دوحه، پایتخت قطر، سازمان دیدبان حقوق بشر از اشتراککنندگان این نشست به ویژه نمایندگان ویژۀ کشورها، خواسته است که در مورد مسایل مربوط به حقوق بشر موضع شان را قوی حفظ کنند.
نشست دو روزۀ نمایندگان ویژۀ بیش از ۲۰ کشور و دو سازمان بینالمللی برای افغانستان به میزبانی انتونیو گوتیرش، منشی عمومی سازمان ملل متحد، روز دوشنبه، پشت درهای بسته برگزار میشود.
پتریشیا گاسمن، معاون بخش آسیایی دیدبان حقوق بشر، روز دوشنبه اول می (۱۱ ثور) در بیانیهای گفت که این نشست دو روزه در ادامه یک هفته پیامهای مغشوش سازمان ملل متحد برگزار میشود که تصمیمهای این نشست بر روند امدادرسانی به افغانهای نیازمند به کمکهای بشری تاثیر خواهد داشت.
سازمان دیدبان حقوق بشر به هشدار اخیر، اچیم ستاینر، مدیر برنامه توسعوی سازمان ملل متحد اشاره کرده که گفته است اگر طالبان تصمیم منع کار زنان در دفترهای ملل متحد را لغو نکند، ملل متحد ناگزیر تصمیم "دلخراش" خروج از افغانستان را اتخاذ خواهد کرد.
دیدبان حقوق بشر میگوید که یک روز پس از این اظهارات، امینه محمد، معاون منشی عمومی سازمان ملل متحد، پیشنهاد کرد که کشورهای عضو سازمان باید گامهای کوچکی برای بازگرداندن آنان به سمت به رسمیت شناختن "رسمی" طالبان بیابند.
دیدبان حقوق بشر اضافه کرده که قطعاً بین موضوع خروج سازمان ملل متحد از افغانستان و به رسمیت شناختن طالبان راه حلی وجود دارد و به نظر میرسد که نمایندگان ویژه این کشورها، این راه را بیابند.
گاسمن همچنان به نبود نظر واحد میان نمایندگان ویژه شماری از کشورها در مورد طالبان اشاره کرده و گفته است که چین، روسیه و جاپان میخواهند به کمکها و بحران اقتصادی در افغانستان توجه کنند، در حالی که ایالات متحده امریکا، بریتانیا و فرانسه در زمینۀ حقوق بشر موضع سختی علیۀ طالبان اتخاذ کرده اند.
گاسمن میگوید: "در ماه مارچ، زمانی که شورای امنیت قطعنامهای را برای تمدید ماموریت دفتر هیات معاونت ملل متحد در افغانستان تصویب کرد، قطعنامه دومی را تصویب کرد که در آن خواستار ارزیابی مستقل از عملیات سازمان ملل متحد با هدف یافتن رویکردی یکپارچه و منسجم برای رسیدگی به چالشهای فعلی شد. در حالی که چین و روسیه به دنبال ارزیابی گستردهتری بودند، ایالات متحده و بریتانیا نسبت به ارزیابیهایی که صورت گرفت، تردید داشتند."
این سازمان حقوق بشری، محدودیتهای اخیر طالبان را برای افغانستان بسیار زیانبار خوانده و گفته است که یک سوم جمعیت افغانستان – که بیشترشان زنان و دختران اند – در زمینۀ مواد غذایی متکی به کمکها استند.
گاسمن گفته است که موضع سرکوبگرانه روزافزون طالبان مبنی بر ممنوعیت کار زنان برای سازمانهای بشردوستانه (به جز در حوزه بهداشت و آموزش ابتدایی)، دفاتر ملل متحد و نهادهای مددرسان را مجبور کرده است که بین پایاندادن به برنامههای خود یا مذاکره در مورد راههای ارایه کمکهای نجاتبخش زندگی بدون به خطر انداختن اصول، یکی را انتخاب کنند. به باور گاسمن، این گزینههایی نیست که آنها باید انتخاب کنند.
او تاکید کرده که نمایندگان ویژه شماری از کشورها برای افغانستان باید در دوحه این موضوع را به صراحت اعلام کنند و تنها در لغو سیاستهای ظالمانه طالبان موضع ثابتی اتخاذ کنند که راه را برای دخالتهای دیگر هموار میکند.
پیش از برگزاری نشستی برای ارزیابی وضعیت افغانستان در دوحه، برخی نهادهای حامی حقوق بشر و حامیان حقوق زنان افغانستان از نبود نمایندگان زنان در نشست دوحه انتقاد کردند و بر مشارکت زنان در این نشست تاکید کردند.
روز شنبه و یکشنبه در کابل و اسلام آباد دهها تن از زنان و فعالان مدنی افغان در اعتراض به بحث به رسمیت شناختن طالبان در نشست دوحه تظاهرات کردند و آن را به معنای به رسمیت شناختن تروریزم و دهشتافگنی تلقی کردند.
مدافعان حقوق زن همچنان به سازمان ملل و سایر نهادهای بینالمللی هشدار داده اند که اگر طالبان را به رسمیت بشناسند، سازمان ملل متحد مسوول عواقب نادرست این تصمیم خواهد بود.
نمایندگان حکومت طالبان به نشست دوحه دعوت نشده اند. در این حال، استیفن دوجاریک، سخنگوی سرمنشی سازمان ملل متحد، نیز گفته است که موضوع به رسمیت شناختن طالبان در دستور کار این نشست قرار ندارد.