همزمان با روز جهانی زن، هیات معاون سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) و سازمان عفو بینالملل وضعیت زنان تحت تسلط طالبان را نگرانکننده عنوان کرده اند، اما طالبان میگویند که به مشکلات زنان رسیدگی خواهند کرد.
یوناما روز سه شنبه هشتم مارچ (۱۷ حوت) در اعلامیهای به مناسب روز جهانی زن گفته است که ملل متحد در کنار زنان و دختران افغان که با عواقب بحرانهای متعدد همراه با "نابرابری جنسیتی شدید و تبعیض" روبرو استند، میایستد.
به گفتۀ یوناما زنان در افغانستان برعلاوۀ خشکسالی و اقتصاد در حال فروپاشی که میلیونها افغان را در قرض فرو برده و نیازمند ساخته است، شدیداً از خشونتها و درگیریهای اخیر متاثر شده اند.
دیبرا لاینز، نمایندۀ ویژه سرمنشی ملل متحد برای افغانستان گفت: "چیزیکه ما امروز در افغانستان شاهد آن استیم یک بحران فاجعهبار است. همه در کشور از بحران کنونی متاثر گردیده اند، اما وضعیت زنان و دختران نگرانکننده است، زیرا حقوق آنها و دسترسی شان به فرصتها به طور فزایندهای به چالش کشیده شده است."
تاکید بر فعالیت زنان در اجتماع
یوناما مشارکت کامل و برابر زنان و دختران افغان در تمام عرصهها را در افغانستان برای آیندۀ این کشور حیاتی عنوان کرده و گفته است که محروم ساختن زنان از حقوق آزادی، گشت و گذار، کار، مشارکت در زندگی اجتماعی و تعلیم و تربیه، باعث مشکلات زیاد اقتصادی در این کشور خواهد شد.
خانم لاینز همچنین گفته است: "در گفتگو هایمان با زنان افغان، آنها در مورد اهمیت تعلیم و تربیۀ دختران و همچنین نیاز به فرصتهای بعدی برای ادامۀ تحصیلات عالی و اشتغال صحبت نمودند. برای ترویج فرصتهای برابر برای زنان و دختران در همۀ عرصههای زندگی شان، کارهای بیشتری باید صورت گیرد."
ملل متحد اضافه کرده که باید به زنان و دختران افغان فرصت داده شود که در ساختن آیندۀ افغانستان مشارکت فعال داشته باشد. به گفتۀ یوناما، سازمان ملل متحد به حفاظت و ترویج حقوق زنان و دختران در افغانستان متعهد است.
به باور این سازمان هیچ صلح دوامدار و تامین ثبات در یک کشور، بدون سهمگیری فعال زنان و مشارکت آنان در زندگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پایدار نخواهد ماند.
تاکید بر وارد کردن فشار بر طالبان
همزمان با روز بینالمللی زنان، بیش از ۸۰ هزار نفر به شمول فعالان با امضای درخواستی از جامعۀ جهانی خواسته اند تا به گونۀ فوری به حقوق زنان در افغانستان رسیدگی کرده و طالبان را به خاطر "سرکوب بیرحمانۀ" زنان و دختران پاسخگو قرار دهند.
سازمان عفو بینالملل گزارش داده است که این درخواست که در دسترس حکومتها در سرتاسر جهان پیشکش شده است، از دولتها میخواهد تا نظارت بر وضعیت و حمایت از حقوق زنان و دختران افغان را اولویت بدهند.
یمینی میشرا، رییس بخش جنوب آسیا در سازمان عفو بینالملل گفت: "در جریان شش ماه گذشته، طالبان با انفاذ پالیسیهایی که آزادی بیان و سیر و سفر زنان را به شدت محدود و دسترسی دختران به حق آموزش و کار را قطع میکند، به تبعیض سیستماتیک علیه زنان و دختران پرداخته اند. فقط در مدت شش ماه، آنان [طالبان] مشارکت دو دههای زنان به آن کشور را از بین برده اند."
سازمان عفو بینالملل به مناسب هشتم مارچ، روز جهانی زن گفته است که زنان و دختران افغان در حال حاضر نمیتوانند به گونۀ کامل از حقوق انسانی شان استفاده کنند.
این سازمان افزوده است که گروه طالبان با اعمال سیاستهایش، آزادی بیان و حرکت زنان را به شدت محدود و دسترسی دختران به تحصیل و اشتغال را در این کشور تضعیف کرده است.
عفو بینالملل اضافه کرده که طالبان در هفت ماه حاکمیت شان بر این کشور، بسیاری از دستاوردهای دو دهۀ پسین زنان افغان را از بین برده و مشکلات زیادی را برای زنان و دختران افغان به وجود آورده اند.
این سازمان از جامعۀ جهانی خواسته است که باید به گونۀ فوری از زنان و دختران افغان حمایت کرده و بر طالبان فشار بیاورد که از سرکوب زنان در این کشور، دست بردارند.
عفو بینالملل همچنین تاکید کرده که طالبان در هفت ماه گذشته، دست به حملات تلافیجویانه زده و جامعۀ جهانی باید این گروه را دربارۀ بازداشتهای خودسرانه، ناپدید شدن اجباری و شکنجه در افغانستان پاسخگو قرار دهد.
در این حال، سفارت ایالات متحده برای افغانستان که در حال حاضر فعالیتهایش را از قطر به پیش میبرد میگوید که امریکا به پشتیبانیاش از زنان و دختران افغان ادامه خواهد داد.
در صفحهٔ فیسبوک سفارت امریکا به مناسب روز جهانی زن نوشته شده است که امنیت و رفاه افغانستان وابسته به فراهم آوری فرصتها برای زنان و دختران است تا آنان به گونهٔ کامل در تمام عرصههای جامعه، به شمول آموزش و کار شامل باشند.
تاکید طالبان بر رسیدگی مشکلات زنان
همزمان با نگرانیها از وضعیت موجود زنان و دختران افغان، گروه طالبان گفته است که برای رسیدگی به مشکلات زنان در این کشور متعهد است.
وزارت امور خارجۀ حکومت طالبان با نشر اعلامیهای به مناسبت هشتم مارچ افزوده که زنان افغان در جنگهای طولانی در این کشور، زیانهای زیادی را متحمل شده اند.
در اعلامیۀ این وزارت آمده است: "امارت اسلامی افغانستان متعهد است که به تمام مشکلات زنان افغان رسیدگی کند و برای زنان افغان در روشنی دین مبین اسلام و مطابق رسوم پذیرفته شده ما، سهولت زندگی آبرومندانه و نافع را برایشان مساعد نماید."
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی این گروه نیز در صحفۀ تویترش نوشته است که طالبان به "اعطای حقوق شرعی" همۀ زنان در این کشور متعهد اند.
آقای مجاهد افزوده است: "روز جهانی زن فرصت بهتر برای این است که زنان افغان خواهان حقوق شرعی خود شوند. ما از حقوق خانمهای افغان پاسداری مینماییم."
طالبان پس از تسلط بر افغانستان تعهد کردند که به حقوق زنان احترام خواهند گذاشت، اما هنوز هم مکاتب لیسه در اکثر ولایات به روی دختران مسدود است و اکثر مامورین زن هنوز هم خانه نشین اند.
این گروه همچنان به آزادی سفر زنان محدودیت وضع کرده و گفته است که بدون داشتن محرم به تنهایی به هیچ جای اجازهٔ سفر را ندارند.
جامعه جهانی همواره گفته است که گروه طالبان پس از مسلط شدن بر افغانستان حقوق بشر را در این کشور نقض و محدویتهای زیادی در بخش آموزش، کار و فعالیت زنان در اجتماع وضع کرده است.
تحت حاکمیت طالبان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، زنان عمدتاً از حق کار و تحصیل محروم بودند و معمولاً هنگام خروج از خانه مجبور بودند صورت خود را بپوشانند و با یک محرم همراه باشند.