فقط چند ساعت قبل از آنکه ایرفورس ۱، طیاره سفرهای طولانی رئیس جمهور امریکا، شب ۳۰ اپریل از پایگاه اندریوس در شهر واشنگتن پرواز کند، به خبرنگارانی که شامل سفر بودند گفته شد "مقصد افغانستان است".
را کیون لامارکیو، عکاس آژانس رویترز که با رئیس جمهور اوباما به افغانستان سفر نمود، در باره سری بودن سفر نوشت ”به ما از بابت سری بودن این سفر هشدار داده شده بود. قبل از عزیمت بسوی طیاره تمام وسایل ارتباطی و الکترونیکی از ما گرفته شد.“
حدود یک ساعت از پرواز ۱۴ ساعته ایرفورس۱ از واشنگتن به کابل می گذشت که در یک ابلاغیه یی عاجل به تمام کارمندان ریاست جمهوری افغانستان دستور داده شد تا در یک ساعت ارگ را تخلیه کنند.
حامد علمی، معاون سخنگوی رئیس جمهور - که او نیز هم باید دفتر را ترک میکرد - می گوید "در ارگ حدود هفتصد نفر کار میکنند. از کارگران بازسازی گرفته تا باغداران، پرسونل خدماتی و سایر کارمندان ملکی. به همه گی گفته شد که تا ساعت دوازده روز باید ارگ را ترک کنند. چند تن از همکاران ما در ارگ باقی ماندند.“
حامد علمی به صدای امریکا گفت: ”به ما گفته شد که در ارگ تمرینات امنیتی انجام میشود“. وی علاوه کرد که او و همکارانش نمی دانستند که رئیس جمهور ایالات متحده در حال آمدن به کابل بود.
سری که ناسری شد
اما در خارج از ارگ، خبر سفر اوباما قبل از ورود طیاره او به قلمرو هوایی افغانستان شایع شده بود.
حوالی پنج عصر به وقت افغانستان، از تویتر طلوع نیوز این خبر پخش شد: خبر عاجل، بارک اوباما به کابل آمد.
این خبر هیجان انگیز به سرعت بازتویت (باز پخش توسط دیگران) شد، اما به زودی رد شد.
فقط چند دقیقه بعد از پخش خبر طلوع نیوز، سفارت ایالات متحدۀ امریکا در یک تویت کوتاه نوشت: خبر سفر رئیس جمهور اوباما به کابل نادرست است.
جالبتر اینکه طلوع نیوز تویت قبلی خود را باز گرفته حذف کرد و بجای آن پیام سفارت امریکا را بازپخش کرد.
مقامات قصر سفید هم خبر سفر رئیس جمهور اوباما به کابل را رد کردند. فهرست ملاقات های رئیس جمهور اوباما به روز اول ماه می، که در وب سایت قصر سفید است، از ملاقات با لئون پنیتا، وزیر دفاع، خبر میداد.
از مجاهد کاکړ، مسوول بخش خبری تلویزیون های طلوع و طلوع نیوز، پرسیدم که خبر سفر رئیس جمهور امریکا به کابل را از کجا دریافت کرد.
”برای پخش یک خبر ما از بیشتر از یک منبع کار میگیریم. پالیسی ما اجازه نمیدهد که هویت منابع خبرهای خود را فاش سازیم.“
سفارت یا ارگ؟
در پایان مراسم امضای توافقنامه همکاری های ستراتیژیک افغانستان و امریکا از راین کراکر، سفیر ایالات متحده امریکا در افغانستان، در مورد افشأ خبر سفر رئیس جمهور اوباما توسط رسانه های افغانستان پرسیده شد و اینکه آیا در این ارتباط به ارگ شکایت خواهد کرد؟
کراکر در پاسخ گفت ”در چند روز گذشته ما با حکومت افغانستان در باره مسایل امنیتی این سفر گفتگوهای همه جانبه داشتیم، اما در این باره خواستار تحقیقات نشده ایم. حکومت افغانستان از نگرانی های ما آگاه است. از آنجا که دیدار دقیقا بر اساس پلان قبلی صورت گرفت ما با طرزالعمل های موجود راحت استیم.“
خبرنگاران افغان که از مراسم امضای توافقنامه همکاری های ستراتیژیک گزارشدهی نمودند، شب سه شنبه به سفارت امریکا دعوت شده بودند اما به آنها خبر سفر بارک اوباما ابلاغ نشده بود.
حامد علمی با اطمینان میگوید که خبر سفر رئیس جمهور اوباما از ارگ افشأ نشد. به گفته یی علمی”خبر از سفارت افشأ شد.“
دادن معلومات قبل از وقت در باره سفر رئیس جمهور امریکا توسط یک کارمند دولت امریکا آنهم به یک رسانه یی خارجی، تخطی جدی از ضوابط وظیفوی و در حد تهدید به محرمیت امنیتی سفر محسوب میگردد.
رد شایعات خلع سلاح
قرار بود که مراسم امضای توافقنامه همکاری های ستراتیژیک افغانستان و امریکا در قصر سفید صورت گیرد، اما بنابر درخواست ”عاجزانه“ حامد کرزی، رئیس جمهور افغانستان، این کار در ارگ کابل انجام یافت.
آقای کرزی یک روز بعد از سفر همتای امریکایی اش به خبرنگاران گفت ”آنها یک تعداد ملحوظات امنیتی داشتند که ما آنرا مدنظر گرفته و مراعت نمودیم.“
درحالیکه افشأه حملات منسوبین پولیس و اردوی ملی افغانستان بر نیروهای امریکایی و ناتو مایه یی نگرانی در حال افزایش خوانده میشود، ”ملحوظات امنیتی“ در جریان حضور رئیس جمهور امریکا در ارگ ریاست جمهوری افغانستان، به ویژه در سایه تفنگ های نیروهای امنیتی افغان، قابل درک است.
حامد علمی شایعات خلع سلاح و به رخصت رفتن گارد محافظتی رئیس جمهور افغانستان در جریان سفر بارک اوباما به کابل را رد کرد.
اما محلوظات امنیتی را که رئیس جمهور کرزی به آن اشاره کرد چی بود؟ آقای علمی در پاسخ گفت ”محرمیت سفر، خروج مامورین ملکی از ارگ و اینکه سفر در نیمه شب انجام یابد.“
سفر شش ساعته یی رئیس جمهور اوباما به افغانستان در تاریکی شب انجام یافت و در این میان او شاید جغرافیایی آن کشور جنگزده را به درستی مشاهده نکرد. مقامات افغان و امریکایی از تضعیف طالبان شورشی و بهبود امنیت حرف میزنند، اما سری بودن سفر شب هنگام رئیس جمهور اوباما به افغانستان شاید به معنی نبود امنیت و قدرت طالبان مخالف باشد.
