به دنبال تمدید ماموریت ریچارد بنیت، گزارشگر حقوق بشر ملل متحد در افغانستان، برای یک سال دیگر، شماری از تحلیلگران و مدافعان حقوق بشر کار او را تاثیرگذار نمی دانند.
اما برخی دیگر به این باور اند که طی یک سال گذشته آقای بنیت موارد نقض حقوق بشری در افغانستان را مستند کرده و گزارش داده است.
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد ماموریت ریچارد بنیت را به عنوان گزارشگر ویژه این سازمان در زمینه حقوق بشر در افغانستان برای یک سال دیگر تمدید کرد.
میشل تیلور، نماینده دایمی ایالات متحده در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، در تویتی گفت که امریکا به حمایت از قطعنامه شورای حقوق بشر ملل متحد به رهبری اتحادیه اروپا مبنی بر تمدید ماموریت گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در افغانستان افتخار می کند.
خانم تیلور گفته است که ایالات متحده در کنار مردم افغانستان برای احترام به حقوق بشر می ایستد.
شورای حقوق بشر ملل متحد، در اواسط ماه حمل سال روان خورشیدی، پس از نگرانی‌ها از نقض گستردۀ حقوق بشر در افغانستان، ریچارد بنیت را به عنوان گزارشگر ویژه برای این کشور گماشت.
آیا آقای بنیت طی یک حدود یک سال گذشته دستاوردی داشته است؟
عزیز معارج، تحلیلگر سیاسی، معتقد است که فعالیت بنیت در عرصه مختلف تامین حقوق بشر، موثر واقع نشده است.
معارج گفت: "در حصهٔ آموزش دختران، برگشت خانم ها به زندگی اجتماعی و وظایف شان، ایجاد شغل و کار برای متخصصین و کسبه کاران، سپردن کار به اهل کار، تامین عدالت و حفاظت امنیت و حقوق اتباع، اینها نتوانستند با طالبان یک تدبیر بگیرند و آنان را وادار به این بسازد و یا قناعت بدهد که حقوق بشر را تامین کنند."
معصومه حسینی، مدافع حقوق زنان، نیز به صدای امریکا گفت که نقض حقوق بشر با گذشت هر روز در افغانستان سیر صعودی میگیرد و طی یک سال گذشته، نقض حقوق بشری در مناطقی که به رسانه و دیگر امکانات دادخواهی دسترسی ندارند، مسکوت مانده است.
خانم حسینی بر کشتار دانش آموزان هزاره‌ها و شهروندان شیعه مذهب در افغانستان اشاره کرد و گفت که رسانه‌ها زیر نظر گروه طالبان است و هرگونه که بخواهد، سانسور اعمال می کند.
حسینی افزود که طی یک سال ماموریت آقای بنیت، هیچ فرد یا سازمان حقوق بشری به صورت جدی دادخواهی و صدا بلند نکرده است تا وضعیت حقوق بشر اندکی در افغانستان رو به بهبود نهاده باشد.
او افزود: "باز هم همچو یک گزارشگر ناکاره و یک گزارشگری که هیچ گونه کار و فعالیت‌شان در قبال مردم افغانستان، نقض حقوق بشری موثر نبوده و بار دیگر فعالیت‌های همچو آدم‌ها ضعیف و ناکاره در افغانستان تمدید می شود. جای تاسف است که همچو آدم‌ها برای افغانستان جای و مکان دارد و در دیگر دنیا کارآمد ندارد."
این مدافع حقوق زنان گفت که برای بهبود وضعیت فعلی افغانستان نمی توان امیدوار بود، چون به گفتۀ او، دنیا به نحوی با طالبان کنار آمده و پشت "پرده‌های ذخیم سیاست" حکومت این گروه را حمایت می کند، درحالی که یک نسل نابود می شود و "جهان خاموش" نظاره دارد.
اما رضا قاسمی، کارشناس روابط بین الملل و عضو بخش تحقیقات انستیتوت باختر در آلمان، به صدای امریکا گفت که با توجه به تشدید محدودیت‌ها و وخامت اوضاع برای زنان و دختران، اقلیت‌های قومی و مذهبی، تمدید ماموریت گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر ملل متحد گامی بجا است.
قاسمی گفت:"کار آقای بنیت در یک سال گذشته در جمع آوری اسناد، شواهد و تهیه گزارشهای معتبر واقعاً قابل توجه است. تمدید ماموریت ایشان در واقع ادامۀ نگرانی شدید جامعۀ جهانی به ویژه غرب در قبال نقض صریح حقوق بشر در افغانستان است."
از سویی دیگر عبدالاحد فرزام، معین وزارت دولت در امور حقوق بشر در دورۀ حکومت اشرف غنی، به صدای امریکا گفت که گماشتن گزارشگر ویژه یک اقدام نیک بود و فعالیت‌های آقای بنیت طی حدود یک سال گذشته، در راستای بهبود حقوق بشر در افغانستان موثر بود.
اما فرزام با اشاره بر عملی نشدن تعهد طالبان بر پاسداری از حقوق بشر به ویژه حقوق زنان، وضع محدودیت‌های بیشتر بر آنان و گسترش حملات بر هزاره‌ها افزود که وضعیت حقوق بشر در افغانستان طی یک سال گذشته نه تنها بهبود نیافته، بلکه وخیم‌تر شده است.
او افزود:"با توجه به این وخامت اوضاع حقوق بشری در افغانستان تنها فعالیت‌های گزارشگر خاص کافی نیست، باید اقداماتی بیشتر صورت بگیرد، از جمله زمان آن رسیده که یک کمیسیون حقیقت یاب یا تحقیق در سازمان ملل متحد برای بررسی و حقیقت یابی وضعیت حقوق بشر در افغانستان ایجاد شود."
به گفتۀ آقای فرزام، گزارشگران ویژه از لحاظ تشکیل، صلاحیت‌ها و وظایف محدودیت‌های خود را دارند و از همین رو فعالیت‌های آنان نیز نمی تواند تاثیرات فوری داشته باشد.
ماموریت گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر ملل متحد در افغانستان در حالی تمدید شده است که از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، گزارشهای متعددی از نقض جدی حقوق بشر در افغانستان نشر شده، هرچند که طالبان این گزارش‌ها را رد کرده اند.
در تازه‌ترین مورد، سازمان عفو بین الملل هفتۀ گذشته گزارش داد که طالبان در پی زدودن زنان از جامعۀ افغانستان استند و این نهاد مدافع حقوق بشر همچنان از سازمان ملل متحد به ویژه شورای امنیت خواسته است تا با نشر "قطعنامۀ شفاف" اقدامات فعلی طالبان در قبال زنان و دختران را رد و محکوم کنند.
