اظهارات اخیر زلمی خلیلزاد با تلویزیون افغانستان انترنشنل که گفته است حکمرانی طالبان جنبه‌های مثبت و منفی دارد، با واکنش شماری از مقامات جبههٔ مقامت ملی افغانستان به رهبری احمد مسعود، مواجه شده است.
با آنکه طالبان در نزدیک به دو سال گذشته، زنان و دختران را به طور گسترده از کار، تحصیل و فعالیت‌های مدنی و سیاسی محروم کرده، خلیلزاد در این مصاحبه گفته است هنوز قبل از وقت است که در مورد اعمال این گروه نتیجه‌گیری کرد.
به گفتهٔ خلیلزاد پس از مسلط شدن طالبان در افغانستان "افغان‌ها به نسبت گذشته، حالا کمتر کشته می‌شوند، مردم از جنگ خسته شده بودند و امریکا هم از کشتن افغان‌ها خسته شده بود." اما این مقام پیشین ایالات متحده در مورد اینکه کدام گروه نظامیان و غیر نظامیان را در افغانستان هدف حملات مرگبار قرار می‌داد، تبصره نکرده است.
واکنش‌ها
فضل احمد معنوی، وزیر عدلیهٔ حکومت پیشین افغانستان، در صفحهٔ رسمی فیسبوک خود نوشته است که ماموریت خلیلزاد در جریان دو دههٔ پس از سقوط دور نخست حاکمیت طالبان به شمول مذاکرات دوحه به ناکامی انجامید و حالا مانند گذشته هنوز هم تلاش می‌کند در افغانستان به اریکه قدرت تکیه بزند.
معنوی در پیام نوشته است: " خلیلزاد به خوبی میدانست که طالب اهل حکومتداری نیست و هرگز به یک صلح واقعی تن نخواهد داد. اما شاید تصورش بر این بود که در تلاطم اوضاع یکبار دیگر برای شخص او فرصت بخت‌آزمایی مساعد خواهد شد. این‌بار نیز تیرش به خاک خورد و به هدف نرسید، اما متاسفانه یک ملت را به بدبختی کشاند. تاریخ در رابطه به او و امثالش که مرتکب فجایع نابخشودنی شدند قضاوت خواهد کرد."
امرالله صالح، معاون رییس جمهور پیشین افغانستان، نیز در صفحهٔ ایکس خود که در گذشته تویتر نامیده می‌شد به اظهارات خلیلزاد واکنش نشان داده و ادعا کرده است که نمایندهٔ پیشین افغانستان حالا به مشاور طالبان مبدل شده است.
صالح در این پیام ایکس گفته است: ''در ارتباط به نقش خلیلزاد باید گفت که او بارها خود را در احساس و عاطفه افغان و در ماموریت و تابعیت امریکایی میدانست. با انجام امضای توافق دوحه و ایتلاف با طالب و واگذاری افغانستان به این گروه نیابتی و ضد ملی خلیلزاد ثابت ساخت که چیزی زیر اسم مهر وطن در حد اقل آن نیز در وجود و ذهنش نیست و برای بازنشستگی پر عاید بر گلوی زادگاهش پای روالپندی را گذاشت.''
معاون رییس جمهور پیشین افغانستان که حالا در خارج از کشورش به سر می‌برد، در ادامهٔ این پیام گفته است: ''او [خلیلزاد] که اکنون به مشاور دستگاه تعصب و جهالت طالب از طریق دنیای مجازی تقلیل یافته است، تلاش برای توجیه کار ننگین اش دارد. به یقین آدم های فاقد اعتماد به نفس و فاقد اعتماد به ایجاد اراده همگانی وجود خواهند داشت که به حرف این و آن شیاد گوش دهند. اما مسیر مبارزه معلوم گردیده است. طالب نابود شدنیست. انشاالله.''
خلیلزاد در بخشی از مصاحبه‌اش با افغانستان انترنشنل همچنین از مقامات حکومت پیشین خواسته است که دو باره به افغانستان برگردند، زیرا طالبان ''عفو عمومی'' اعلام کرده اند و خطاب به شخصیت‌های ضد طالبان گفته است که بار دیگر منتظر مداخلهٔ کشور‌های جهان نباشند. او گفت: اگر اینها فکر کنند که دنیا میاید و طالبان را از بین می‌برد، باز اینها را دعوت می‌کند، برای هرکدام شان امنیت می‌دهد، امریکایی‌ها همراه تفنگ همراه شان این طرف و آن طرف می‌روند، این روزها گذشت."
ملک ستیز، یکی از تحلیلگران سیاسی، به این باور است که خلیلزاد ''با زشت‌ترین الفاظ «رهبران» سیاسی فراری را تحقیر کرد. برخی دولت ها به چهره های فاقد مورال و اخلاق نیاز دارند تا آن‌ها را مانند دستمال برای پا‌ک‌کاری کثافت‌های برجامانده استفاده کنند. در عوض به آن‌ها امتیاز و اقتدار سیاسی می‌دهند. خلیلزاد بهترین نمونه‌یی از این دست است.''
مسلم شیزاد، تحلیلگر سیاسی، در صفحهٔ ایکس‌اش گفته است: ''زلمی خلیلزاد بجای لابی به جهالت، از کارنامه ننگین خودش «توافق دوحه» از مردم افغانستان به ویژه زنان معذرت بخواهد. خلیلزاد می‌تواند با همسرش شریل و پسران مکس و الکس به کابل رفته و نماینده طالبان در امور امریکا شود.''
محمد حلیم فدایی، مقام حکومت پیشین افغانستان، خطاب به خلیلزاد گفته است: "شما که یک قرارداد مرموز، چالش برانگیز و سری را در دوحه امضا کردید، نه تنها افغان‌ها، بلکه هیچ کشور متمدن در جهان پس از این به شما اعتماد نخواهند کرد.''
فدایی گفته است که در کنار بدبخت کردن افغانستان، خلیلزاد جایگاه و منزلت امریکا را نیز به ''صفر'' رساند و دوستی جدید را که با طالبان شروع کرده است، به زودی پشیمان خواهد شد.
او در حساب کاربری شبکۀ اجتماعی ایکس نگاشته است: "ما به شعارهای حقوق بشر، دموکراسی، حقوق زنان، آزادی بیان، مشارکت و صلح باور داشتیم. اعتماد ما جرم بزرگی است یا خیانت شما به اعتماد ما؟"
فدایی خطاب به خلیلزاد گفته است که او از "خیانت" خود احساس "شرم" کند، از مردم افغانستان و امریکا "پوزش" بطلبد.
پیش از این، خلیلزادگفته بود که توافقنامهٔ دوحه فرصت گفتگو‌های بین‌الافغانی را مساعد کرد، اما به گفتۀ او، جمهوری افغانستان و گروه طالبان هردو در ناکامی آن باید مقصر شناخته شوند.
خلیلزاد در مصاحبه‌ای به صدای امریکا گفته بود که تفاوت‌ها و اختلافات میان دو جانب، پیش از سقوط افغانستان، سبب ناکامی مذاکرات بین‌الافغانی شد.
او از توافقنامهٔ دوحه که میان امریکا و گروه طالبان به تاریخ ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ امضا شد، دفاع کرده و گفته بود که بر اساس آن حکومت جمهوری افغانستان و گروه طالبان باید ۱۰ روز پس از امضای این توافقنامه، مذاکرات بین الافغانی را آغاز می‌کردند، اما این روند با شش ماه تاخیر آغاز شد.
اما محمد اشرف غنی، رییس جمهور حکومت ساقط شدهٔ افغانستان، در مصاحبه‌اش با شبکهٔ نشراتی افغان (ABN) چنین وانمود کرده است که دست‌های متعددی در سقوط جمهوریت نقش داشتند، به ویژه زلمی خلیلزاد و عبدالله عبدالله، رییس پیشین شورای مصالحهٔ ملی افغانستان.
آقای غنی، در این مصاحبه گفته است که خلیلزاد با "طرح‌ها و وعده‌های خود قشر سیاسی افغانستان را منقسم" کرده بود. او این مقام پیشین امریکا را یک فرد "بی کفایت، مفسد و منفور" خواند.
غنی گفته بود که "خلیلزاد دو رو نه بلکه نه روی دارد... به آقای بلینکن [وزیر خارجهٔ امریکا] گفتم که این شخص منفور شده است، مورد اعتماد اقشار مردم افغانستان و خاصتاً جمهوری خواهان قرار نمی‌گیرد، به من وعده کرد که آقای سلمان احمد، رییس بخش پالیسی شان مسوولیت را به دوش خواهد گرفت."
غنی افزود که خلیلزاد در مذاکرات با طالبان "سری" رفتار می‌کرد. او گفت که "بارها به خلیلزاد گفتم مسودهٔ [توافقنامهٔ دوحه] را که تهیه کرده‌ای از آن به مرگ پشیمان خواهی شد" اما او بر کارهایش تاکید داشت.
نجیم یلمان، یکی از کاربران ایکس، نظری متفاوت نسبت به اظهارات خلیلزاد دارد. او گفته است که ''خلاصه کلام خلیلزاد به جنگ‌سالارها به زبان ساده: نه توان جنگ دارید و نه بی۵۲ امریکایی دوباره به فریاد تان میرسد. یا تسلیم طالب شوید یا در غربت بمیرید!"
گروه