پنج روز از بازشدن دفتر طالبان در دوحه می گذرد اما حکومت افغانستان تا هنوز تصمیم نگرفته است که مذاکرچیان شورای عالی صلح را چی وقت به قطر خواهد فرستاد.
پس از گشایش این دفتر طالبان، مقام های افغان گفتند به دلیل نقض "ضمانت های تحریری امریکا به افغانستان" با نمایندگان طالبان گفت و شنود نمی کنند.
اگر چه این ضمانت های را که، به گفته مقام های افغان، امریکا کتباً به حکومت افغانستان داده هنوز آشکار نشده اما جانان موسی زی، سخنگوی وزارت خارجه افغانستان بخش های آنرا به روز یکشنبه چنین بیان داشت: "در آن ضمانت ها گفته شده بود که در دفتر طالبان در قطر فقط و فقط میان دولت افغانستان، که نمایندگی آنرا شورای عالی صلح می کند، و نمایندگان با صلاحیت طالبان مذاکرات می شود."
موسی زی همچنان گفت که دفتر طالبان نباید حیثیت سفارت یا یک نمایندگی دیپلماتیک امارت اسلامی طالبان را داشته باشد.
سخنگوی وزارت خارجه افغانستان گفت "دیگر اینکه از این دفتر نباید به مقاصد اعمال تروریستی و خشونت آمیز استفاده شود و نه هم از طریق آن پول جمع آوری شود".
گفتگو با امریکا
مقام های امریکایی تا حال در باره ضمانت های داده شده به حکومت افغانستان، توضیحی نداده اند.
دست کم موضوع منحصر بودن مذاکرات صلح در قطر به نمایندگان دولت افغانستان و طالبان با آنچه مقام های امریکایی گفته اند، در تناقض بنظر می رسد.
مقام های امریکایی تایید کرده اند که در دفتر قطر، گفتگوهای مستقیم میان امریکا و طالبان صورت خواهد گرفت.
امریکا از طالبان می خواهد که پیوند با شبکه القاعده را پایان داده و از همکاری با سایر گروهای دهشت افگن بین المللی، دست بردارد. در مقابل، طالبان هم از امریکا خواسته های دارند از جمله بیرون شدن نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان و آزادی طالبان از زندان گوانتانامو.
پایان جنگ امریکا و طالبان، که به سیزدهمین سال وارد می شود و طولانی ترین جنگ خارجی در تاریخ امریکا خوانده می شود، به باور آگاهان، مستلزم مذاکرات مستقیم میان طرفین درگیر خواهد بود.
دفتر از نظر طالبان
تعریفی را که مقام های افغان از دفتر طالبان در قطر ارائه می کنند با توقعات طالبان از آن دفتر، بسیار متفاوت است.
طالبان گفته اند دفتر قطر را برای بهبود و گسترش روابط با کشورهای جهان، گشوده اند. در یک اعلامیه طالبان همچنان گفته شده است که دفتر سیاسی طالبان در قطر، بحیث نمایندگی مطبوعاتی این گروه فعالیت خواهد داشت.
درچند روز گذشته، سخنگویان طالبان از قطر با شماری از رسانه ها مصاحبه های انجام داده اند. سخنگویان طالبان که در گذشته از محل های نامعلوم از طریق تلیفون با رسانه ها تماس می گرفتند، در هفته گذشته در تلویزون های بین المللی ظاهر شدند.
اینکه کمیسیون سیاسی طالبان مستقر در قطر در زمان حاضر مصروف چی فعالیت های است مشخص نیست، اما در گذشته شماری از کشورها، از ایران گرفته تا اروپا، با نمایندگان طالبان تماس برقرار کرده بودند.
نمایندگان طالبان با دولت شاهی قطر، که میزبان رسمی آنهاست، در تماس مستقیم استند.
نقش پاکستان
پوشیده نیست که کابل از نقش اساسی اسلام آباد در روند مذاکرات صلح با طالبان، نگران است.
مقام های افغان می گویند که تمام رهبران طالبان در پاکستان بسر می برند و از همانجا جنگ در افغانستان را، رهبری می کنند.
امرالله صالح، رئیس پیشین ریاست عمومی امنیت ملی افغانستان حتی گفته است که نمایندگان طالبان در قطر از سازمان استخبارات پاکستانی، آی اس آی، دستور می گیرند.
ظاهراً مقام ها در واشنگتن با این طرز دید موافق نیستند.
واشنگتن حتی نقش پاکستان در تسهیل دفتر طالبان را، مثبت می داند. مقام های امریکایی گفته اند اگر چه در گذشته در باره نقش پاکستان در مذاکرات صلح با طالبان نگرانی های وجود داشت، اما در چند ماه گذشته پاکستانی ها در این روند "حسن نیت" نشان داده اند.
دفتر بسته شود
اگر چه بر اساس خواسته حکومت افغانستان، لوحه و پرچم طالبان از دفتر قطر برداشته شده است اما مقام های افغان تا حال از چگونگی اجراآت این دفتر اطمینان ندارند.
جان موسی زی گفته است "اگر ایجاد یک دفتر به نفع پروسه صلح نباشد یا در راستای تلاش های دولت و مردم افغانستان برای رسیدن به یک صلح عزتمند، همه شمول و مطمئن نباشد، بهتر است که آن دفتر نه تنها اینکه بسته شود، بلکه کاملاً از میان برداشته شود".
این در حالی است که مقام های امریکایی گفته اند دفتر طالبان در قطر پس از سالها فعالیت های سیاسی، گشوده شده است و می تواند گزینهء مطلوبی برای پایان جنگ در افغانستان باشد.
بسته شدن دفتر طالبان در قطر شاید ضربه محکمی بر برنامه صلح دولت افغانستان وارد کند اما ناکامی سیاسی اینکار بیشتر متوجه کی خواهد بود؟
پس از گشایش این دفتر طالبان، مقام های افغان گفتند به دلیل نقض "ضمانت های تحریری امریکا به افغانستان" با نمایندگان طالبان گفت و شنود نمی کنند.
اگر چه این ضمانت های را که، به گفته مقام های افغان، امریکا کتباً به حکومت افغانستان داده هنوز آشکار نشده اما جانان موسی زی، سخنگوی وزارت خارجه افغانستان بخش های آنرا به روز یکشنبه چنین بیان داشت: "در آن ضمانت ها گفته شده بود که در دفتر طالبان در قطر فقط و فقط میان دولت افغانستان، که نمایندگی آنرا شورای عالی صلح می کند، و نمایندگان با صلاحیت طالبان مذاکرات می شود."
موسی زی همچنان گفت که دفتر طالبان نباید حیثیت سفارت یا یک نمایندگی دیپلماتیک امارت اسلامی طالبان را داشته باشد.
سخنگوی وزارت خارجه افغانستان گفت "دیگر اینکه از این دفتر نباید به مقاصد اعمال تروریستی و خشونت آمیز استفاده شود و نه هم از طریق آن پول جمع آوری شود".
گفتگو با امریکا
مقام های امریکایی تا حال در باره ضمانت های داده شده به حکومت افغانستان، توضیحی نداده اند.
دست کم موضوع منحصر بودن مذاکرات صلح در قطر به نمایندگان دولت افغانستان و طالبان با آنچه مقام های امریکایی گفته اند، در تناقض بنظر می رسد.
مقام های امریکایی تایید کرده اند که در دفتر قطر، گفتگوهای مستقیم میان امریکا و طالبان صورت خواهد گرفت.
امریکا از طالبان می خواهد که پیوند با شبکه القاعده را پایان داده و از همکاری با سایر گروهای دهشت افگن بین المللی، دست بردارد. در مقابل، طالبان هم از امریکا خواسته های دارند از جمله بیرون شدن نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان و آزادی طالبان از زندان گوانتانامو.
پایان جنگ امریکا و طالبان، که به سیزدهمین سال وارد می شود و طولانی ترین جنگ خارجی در تاریخ امریکا خوانده می شود، به باور آگاهان، مستلزم مذاکرات مستقیم میان طرفین درگیر خواهد بود.
دفتر از نظر طالبان
تعریفی را که مقام های افغان از دفتر طالبان در قطر ارائه می کنند با توقعات طالبان از آن دفتر، بسیار متفاوت است.
طالبان گفته اند دفتر قطر را برای بهبود و گسترش روابط با کشورهای جهان، گشوده اند. در یک اعلامیه طالبان همچنان گفته شده است که دفتر سیاسی طالبان در قطر، بحیث نمایندگی مطبوعاتی این گروه فعالیت خواهد داشت.
درچند روز گذشته، سخنگویان طالبان از قطر با شماری از رسانه ها مصاحبه های انجام داده اند. سخنگویان طالبان که در گذشته از محل های نامعلوم از طریق تلیفون با رسانه ها تماس می گرفتند، در هفته گذشته در تلویزون های بین المللی ظاهر شدند.
اینکه کمیسیون سیاسی طالبان مستقر در قطر در زمان حاضر مصروف چی فعالیت های است مشخص نیست، اما در گذشته شماری از کشورها، از ایران گرفته تا اروپا، با نمایندگان طالبان تماس برقرار کرده بودند.
نمایندگان طالبان با دولت شاهی قطر، که میزبان رسمی آنهاست، در تماس مستقیم استند.
نقش پاکستان
پوشیده نیست که کابل از نقش اساسی اسلام آباد در روند مذاکرات صلح با طالبان، نگران است.
مقام های افغان می گویند که تمام رهبران طالبان در پاکستان بسر می برند و از همانجا جنگ در افغانستان را، رهبری می کنند.
امرالله صالح، رئیس پیشین ریاست عمومی امنیت ملی افغانستان حتی گفته است که نمایندگان طالبان در قطر از سازمان استخبارات پاکستانی، آی اس آی، دستور می گیرند.
ظاهراً مقام ها در واشنگتن با این طرز دید موافق نیستند.
واشنگتن حتی نقش پاکستان در تسهیل دفتر طالبان را، مثبت می داند. مقام های امریکایی گفته اند اگر چه در گذشته در باره نقش پاکستان در مذاکرات صلح با طالبان نگرانی های وجود داشت، اما در چند ماه گذشته پاکستانی ها در این روند "حسن نیت" نشان داده اند.
دفتر بسته شود
اگر چه بر اساس خواسته حکومت افغانستان، لوحه و پرچم طالبان از دفتر قطر برداشته شده است اما مقام های افغان تا حال از چگونگی اجراآت این دفتر اطمینان ندارند.
جان موسی زی گفته است "اگر ایجاد یک دفتر به نفع پروسه صلح نباشد یا در راستای تلاش های دولت و مردم افغانستان برای رسیدن به یک صلح عزتمند، همه شمول و مطمئن نباشد، بهتر است که آن دفتر نه تنها اینکه بسته شود، بلکه کاملاً از میان برداشته شود".
این در حالی است که مقام های امریکایی گفته اند دفتر طالبان در قطر پس از سالها فعالیت های سیاسی، گشوده شده است و می تواند گزینهء مطلوبی برای پایان جنگ در افغانستان باشد.
بسته شدن دفتر طالبان در قطر شاید ضربه محکمی بر برنامه صلح دولت افغانستان وارد کند اما ناکامی سیاسی اینکار بیشتر متوجه کی خواهد بود؟
