وزارت خارجۀ ایران از مکالمۀ تلیفونی وزیر خارجۀ آن کشور با امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجۀ حکومت طالبان خبر داده و گفته است که در این گفتگو، حسین میر عبداللهیان بر عملیشدن تعهدات این گروه دربارۀ حقابۀ ایران از دریای هلمند (هیرمند) تاکید کرده است.
این وزارت ناوقت روز جمعه ۲۴ جون (سوم سرطان) با نشر اعلامیهای به نقل از آقای عبداللهیان گفت: "درخواست جدی داریم که هیات حاکمه سرپرستی افغانستان در عمل به تعهدات دوجانبۀ خود مطابق قراردادهای لازم الاجرای فی مابین در حوزه حقابۀ ایران و آبهای مرزی همکاری لازم و جدی را داشته باشد و با حل این مسله، آن را به عاملی برای تقویت همکاری و دوستی بین دو کشور و ملت مبدل کند."
بر اساس معلومات وزارت خارجۀ ایران، امیر خان متقی در این مکالمۀ تلیفونی خواستار فرستادن یک هیات از کابل در بخش زراعت و مبارزه با مواد مخدر به آن کشور شده و تاکید کرده که از ادامه رایزنیهای دوجانبه و اعزام هیات تخصصی توسط دولت ایران به افغانستان برای پیگیری حقابه ایران استقبال میکند.
وزارت خارجۀ حکومت طالبان تا کنون در این مورد ابراز نظر نکرده است.
کابل و تهران برای تقسیم آب دریای هلمند در زمان موسی شفیق، صدراعظم پیشین افغانستان در سال ۱۳۵۱ خورشیدی، یک معاهده را امضا کردند، که بر اساس آن باید سالانه ۸۱۷ میلیون متر مکعب آب دریای هلمند به ایران داده شود، اما پیش از این حکومتهای پیشین افغانستان گفته بودند که سالانه چندین برابر بیشتر از توافق، آب به ایران میریزد.
به گفتۀ آنان در چندین دهه جنگ در افغانستان، به دلیل مدیریت نشدن آب افغانستان، سالانه بین ۲.۵ تا سه میلیارد مترمکعب آب دریای هلمند، به ایران سرازیر شده است.
اما در سالهای اخیر، چندین بند برق و بندهای آبگردان در افغانستان در مسیر این دریا احداث شده است که این امر سبب کمبود آب در بخشهای ایران شده است.
پیش از این، وزارت انرژی و آب حکومت طالبان گفته بود که آنان بر تطبیق معاهدۀ سال ۱۳۵۱ خورشیدی میان افغانستان و ایران در مورد حقابۀ آن کشور از دریای هلمند (هیرمند) موافقت کامل دارند.
این وزارت به تاریخ ۱۱ فبروری (۲۲ دلو) گفت: "امارت اسلامی افغانستان در ارتباط به مدیریت آب دریای هلمند به تمام مواد، با محتویات تخنیکی، اساسات حقوقی و ضمایم (پروتوکولهای) معاهدۀ که دربارۀ آب دریای هلمند در سال ۱۳۵۱ خورشیدی میان دولتهای افغانستان و ایران منعقد شده است، به صورت کامل موافقت دارد."
اخیراً برخی رسانههای ایرانی گفتند که دریچههای این بند از سوی طالبان باز شده و با ادامۀ آزادسازی آب، حقابۀ ایران از دریای هلمند به صورت کامل تامین خواهد شد.
باز شدن دریچههای این بند واکنشهای را به دنبال داشت و پس از آن طالبان گفتند که آب بند کمال خان پس از درخواست مکرر باشندگان ولایت نیمروز، به ویژه دهقانان آزاد شده است.