انستیتوت جورجتاون برای زنان، صلح و امنیت (GIWPS) میگوید که نبود شفافیت در دستور کار و اهداف نشست ملل متحد در دوحه، سبب سردرگمی شده و این نگرانی را به بار آورده است که مبادا جامعه جهانی به عادیسازی روابط با طالبان نزدیکتر شود و زنان و دختران افغان را پشت سر بگذارد.
این انستیتوت ناوقت جمعه ۱۶ فبروری (۲۷ دلو) با نشر اعلامیهای گفته است که دومین نشست ملل متحد، بر اساس ارزیابی مستقل هماهنگکننده ویژه این سازمان در مورد چالشهای بحرانی اقتصادی، بشردوستانه و سیاسی فراراه افغانستان، در ۱۸ و ۱۹ فبروری، با حضور نمایندگان ویژه کشورها برای افغانستان در دوحه برگزار میشود.
به گفتۀ این نهاد، ارزیابی فریدون سینیرلی اوغلو، هماهنگکننده ویژه و بازرس مستقل منشی عمومی ملل متحد. توصیه میکند جامعه بینالمللی اقدامات اعتمادسازی را انجام دهد، در زمینههای مورد علاقه دوجانبه همکاری کند و گفتگوهای جوانب درگیر و بینالافغانی را برای ادغام مجدد افغانستان به جامعه بینالمللی تسهیل کند.
اما این انستیتوت تاکید کرده است که قبل از نشست دوم دوحه، تمام تعاملات با طالبان باید اصولی باشد، پایبندی به منشور سازمان ملل را در اولویت قرار دهد و احترام به حقوق زنان به شمول اولویتدهی به قطعنامه ۱۳۲۵ شورای امنیت را نشان دهد.
در اعلامیه این انستیتوت با انتقاد از عدم شفافیت و اهداف این نشست آمده است: "سازمان ملل متحد و فرستادگان ویژه باید به طور فعال یک دستور جلسه و پیشنویس را به اشتراک بگذارند".
همچنان این نهاد بر حضور زنان افغان، گروههای اقلیت، و جامعه مدنی در این نشست تاکید کرده و گفته است که این گروهها در معرض خطر زیادی قرار دارند و باید به آنها فرصت داد تا تجربیات، دردها و جوامع خود را به طور مستقیم ابراز کنند.
این انستیتوت با اشاره به تعیین نماینده ویژه ملل متحد برای افغانستان بر اساسس قطعنامه ۲۷۲۱ شورای امنیت گفته است که نمایندگان ویژه بینالمللی باید با آنتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد کار کنند تا اطمینان حاصل کنند که فرستاده ویژه آینده مورد اعتماد است، در حقوق زنان تخصص دارد، حقوق زنان و دموکراسی را در اولویت قرار میدهد و با افغانستان آشنایی دارد.
در اعلامیه آمده است: "پس از انتخاب، تیم فرستاده ویژه باید شامل یک مشاور جنسیت و ماموریتی برای مشاوره ساختاریافته با زنان مختلف افغانستان باشد، از جمله زنانی که جان خود را در اعتراض به سواستفادههای طالبان به خطر میاندازند".
همچنان اعلامیه از نمایندگان ویژه کشورها برای افغانستان خواسته است تا برای برای پیشبرد امور حقوق بشر و زنان در داخل افغانستان و پایاندادن به آپارتاید جنسیتی، یک رویکرد واحد را ایجاد کنند، چون به باور این نهاد، عدم انسجام بین نمایندگان ویژه، توانایی جمعی آنها را برای مذاکره و فشار برای حقوق بشر و زنان تضعیف میکند.
گنجانیدن توصیههای زنان و دختران افغان در پالیسیها و گزارشهای مربوط به افغانستان، اولویت دادن به حقوق زنان و حقوق بشر در استراتیژیهای تعامل آینده، اطمینان از مشارکت معنادار زنان در دولت و حکومتداری و تاکید بر اهمیت نمایندگی سیاسی زنان افغانستان در سطح محلی، ملی، منطقهای و بینالمللی پیشنهادهای این انستیتوت به نشست دوحه است.
در همین حال، عفو بینالملل گفته است که نشست دوحه باید به مصوونیت از مجازات نقض حقوق بشر در حاکمیت طالبان نقطه پایان بگذارد.
دپروس موچنا، مدیر ارشد عفو بینالملل ناوقت جمعه ۱۶ فبروری (۲۷ دلو) در اعلامیهای گفت: "نشست آتی دوحه فرصت مهمی برای یک اقدام متحد و هماهنگ برای حمایت از حقوق همه مردم افغانستان به ویژه حقوق زنان و دختران است. فرهنگ معافیت از مجازات که به نقض حقوق بشر شدید توسط طالبان کمک میکند، باید فوراً مورد توجه قرار گیرد".
این مقام ارشد عفو بینالملل تاکید کرده است که طالبان بیتوجهی کامل تعهدات این کشور بر اساس قوانین بینالمللی را نشان داده و حقوق آزادی بیان، همایشها و اجتماعات مسالمتآمیز و دسترسی به عدالت را در این کشور به شدت محدود کرده است.
به گفتۀ موچنا، محدودیتهای تبعیضآمیز طالبان بر حقوق زنان و دختران با هدف محو کامل آنها از عرصههای عمومی نیز در ماههای اخیر تشدید شده است.
او تاکید کرده است: "جامعه بینالمللی نمیتواند در قبال وضعیت حقوق بشر در افغانستان به رویکرد معمولی ادامه دهد".
دپروس موچنا گفت که منشی عمومی ملل متحد، مقامات ارشد این سازمان، و همه نمایندگان ویژه کشورهای منطقه و فرامنطقه در نشست دوحه، باید اصرار کنند که طالبان فوراً تمام محدودیتها بر حقوق زنان و دختران را لغو کنند و همه کسانی را که خودسرانه بازداشت و به طور غیرقانونی توقیف کرده اند، آزاد کنند.
قرار است که دومین نشست ملل متحد دربارۀ افغانستان فردا و پس فردا برگزار شود. ملل متحد گفته است که در این نشست در مورد چگونگی رویکرد افزایش مشارکت بینالمللی به شیوهای منسجم، هماهنگ و ساختاریافته، از جمله از طریق در نظر گرفتن توصیههای ارزیابی مستقل در مورد افغانستان، بحث خواهد شد.
گروه