دفتر هیات معاونت ملل متحد برای افغانستان (یوناما) از افزایش ناامنیها، درگیریهای مسلحانه، حملات هوایی و انفجارها در این کشور خبر داده است.
سازمان ملل متحد روز شنبه ۱۷ دسمبر (۲۶ قوس) گزارش داد که بین ۱۷ اگست تا ۱۳ نومبر سال روان میلادی، یکهزار و ۵۸۷ حادثه امنیتی را ثبت کرده است که در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته، ۲۳ درصد افزایش را نشان میدهد.
در گزارش این سازمان آمده است: "درگیریهای مسلحانه ۲۷ درصد افزایش یافته است. از ۹۹ رویداد به ۱۲۶ مورد، حملات هوایی از چهار مورد به پنج مورد، انفجار بمهای دستساز هفت درصد، از ۷۴ به ۷۹ (واقعه افزایش یافته)، اما ترورها با ۵۳ درصد کاهش از ۱۶۰ به ۷۵ مورد رسیده است."
بر اساس این گزارش، مناطق غربی، جنوبی و شرقی به شمول ولایات کابل، هرات و قندهار با ثبت ۵۲ درصد از حوادث شاهد بیشترین ناامنی و درگیری بوده است.
یوناما همچنان گفته است که فعالیتهای مخالفان مسلح تشدید شده و این سازمان ۲۲ گروه مسلح را که مدعی فعالیت در ۱۱ ولایت استند، ثبت کرده است.
بر اساس این گزارش، "جبهه مقاومت ملی و جبهه آزادی ملی" مسوولیت حملات در ولایات بدخشان، بغلان، کاپیسا، ننگرهار، نورستان، تخار، پنجشیر و پروان را بر عهده گرفتند. در حالی که جبهه مقاومت ملی عملیات خود را در ولایات شرقی و شمال شرقی گسترش داده است.
سازمان ملل متحد از درگیریهای شدید در پنجشیر خبر داده است، ولایتی که افراد طالبان عملاً در نهم سپتمبر، پس از انتصاب ملا عبدالقیوم ذاکر به عنوان فرمانده نظامی ولایت پنجشیر و ولسوالیهای سه گانهٔ اندراب ولایت بغلان، حملاتی را در چندین ولسوالی آغاز کردند. به گفتۀ یوناما، عملیات در پنجشیر، بدخشان و بغلان تا ماه اکتوبر ادامه یافت.
گزارش یوناما نشان میدهد که حملات نسبت داده شده به داعش از ۱۲۱ حمله در ۱۴ ولایت افغانستان در مدت مشابه در سال ۲۰۲۱ به ۳۰ حمله در شش ولایت کاهش یافته است، اگرچه به گفتۀ یوناما، تلفات همچنان قابل توجه است.
در این گزارش به حمله انتحاری در نزدیکی سفارت روسیه در پنجم سپتمبر، انفجار در مسجد سکندر در ولایت کندز به تاریخ هفتم اکتوبر و چندین انفجار مواد منفجره دست ساز، از جمله در برابر یک موتر طالبان در شهر مهترلام، مرکز ولایت لغمان، به تاریخ ۱۰ اکتوبر و هدف قرار گرفتن یک موتر طالبان در هرات به تاریخ ۲۷ اکتوبر اشاره شده است.
بوناما در گزارشش به چندین حمله خونین بر اهداف مذهبی دیگر نیز اشاره کرده است. در گزارش آمده است: "حمله انتحاری در مسجد گازرگاه در شهر هرات در دوم سپتمبر ۲۰ نفر از جمله مجیب رحمان انصاری، روحانی طرفدار طالبان، کشته شدند و ۲۲ نفر دیگر زخمی شدند. انفجار بم دست ساز در کابل در ۲۳ سپتمبر، منجر به کشته شدن چهار غیرنظامی و زخمی شدن ۵۲ نفر دیگر شد و یک حمله انتحاری به تاریخ پنجم اکتوبر در مسجد جامع وزارت داخله (افغانستان) که در آن نه نفر کشته و ۳۰ نفر دیگر زخمی شدند."
تلفات غیرنظامیان و نقض حقوق بشر
در طول گزارشدهی (بین ۱۷ اگست تا ۱۳ نومبر) یوناما ۱۲۴ مورد کشته شدن و ۴۰۶ واقعه جراحت غیرنظامیان را ثبت کرده است. بر اساس این گزارش، علت اصلی این تلفات، بمهای دستساز و مهمات منفجر نشده بود.
یوناما گزارش داده است که در ۳۰ سپتمبر، در یک حمله انتحاری بر مرکز آموزشی کاج در منطقه دشت برچی کابل، ۵۴ نفر کشته و ۱۱۴ نفر - عمدتاً زنان و دختران جوان از جامعه هزاره - زخمی شدند.
گزارش گفته است که مهمات منفجر نشده در طول دوره گزارش، ۱۹ کشته و ۳۵ زخمی برجا گذاشت که بیشتر آنها کودکان بودند.
یوناما در این گزارش گفته است که با وجود عفو عمومی طالبان در اگست ۲۰۲۱ میلادی، دست کم نه مورد کشتار فراقانونی، حداقل پنج مورد شکنجه و بدرفتاری و حداقل ۲۹ بازداشت خودسرانه توسط طالبان علیه مقامات حکومت پیشین و اعضای نیروهای دفاعی و امنیتی پیشین افغانستان را نیز ثبت کرده است.
در گزارش همچنان آمده است که ۶۹ مورد کشتار فراقانونی، ۱۴ مورد بازداشت خودسرانه و شش مورد شکنجه و بدرفتاری با افراد متهم به وابستگی با "جبهه مقاومت ملی افغانستان" را مستند کرده است.
یوناما در گزارشش گفته است: "در ولایت پنجشیر، حداقل ۴۸ قتل فراقانونی بین تاریخ ۱۲ تا ۱۴ سپتمبر در ولسوالیهای دره و خنج ثبت شده است. برخی از اعضای جبهه مقاومت ملی که اسیر شده بودند، بنا به گزارشها به صورت فراقانونی اعدام شدند."
این در حالی است که وزارت دفاع حکومت طالبان به تاریخ ۱۷ سپتمبر، اعلام کرد که در مورد چنین اتهامات'تحقیقات جدی" را آغاز میکند.
یوناما همچنان گفته است که بر اساس گزارشها، تا ۱۶ اکتوبر یک کمیسیون شش نفره به رهبری ندا محمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان، دوسیههای افراد بازداشت شده در جریان عملیات نظامی در پنجشیر را تحت بررسی داشته است.
طالبان هنوز در خصوص گزارش اخیر ملل متحد واکنش نشان نداده است. اما پیش از این گزارشهای نقض حقوق بشری را که نهادهای معتبر بینالمللی نشر کرده بودند، رد کردند.