ترکیه برای رسیدگی به بحران بشری در افغانستان خواستار پاسخ جهانی شده و گفته است که این کشور به صفت بزرگترین کشور میزبان مهاجرین در جهان، نمیتواند مهاجر بیشتر بپذیرد.
مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجۀ ترکیه با اشاره به مسلط شدن طالبان در افغانستان هشدار داده است که میلیونها شهروند بیجا شدۀ افغان با بحران بشری روبرو اند و به گفتۀ وی اکنون زمان اقدام جمعی برای رسیدگی به این بحران فرا رسیده است.
آقای چاووش اوغلو روز دوشنبه ۱۳ سپتمبر (۲۲ سنبله) در کنفرانسی که از سوی ملل متحد در مورد افغانستان در سویس برگزار شده بود، از تاثیر مستقیم بحران امنیتی و بشری افغانستان بر جهان هشدار داد.
رهبران ترکیه بیم دارند که وخامت اوضاع در افغانستان سبب سرازیر شدن سیل مهاجرین افغان، که خواستار عزیمت به اروپا اند، به سمت مرزهای ترکیه خواهد شد.
فلیپو گراندی، کمیشنر عالی ملل متحد در امور پناهندگان هفتۀ گذشته در یک سفر چهار روزه به ترکیه رفت و به خاطر میزبانی آن کشور از حدود چهار میلیون مهاجر، عمدتاً شهروندان سوریه، قدردانی کرد.
بر اساس توافق با اتحادیه اروپا، ترکیه به خاطر میزبانی از مهاجرین سوری، که اکثر آنان مشتاق رفتن به کشورهای اروپایی اند، سالانه میلیاردها دالر از کشورهای این اتحادیه دریافت میکند.
شماری از رهبران اتحادیۀ اروپا گفته اند که توافق با ترکیه باید گسترش یابد و در برگیرندۀ مهاجرین افغان نیز باشد. اما عمدهترین حزب مخالف حکومت ترکیه با این طرح مخالفت کرده است.
چندین مقام ارشد اتحادیه اروپا هفتۀ گذشته به انقره سفر کردند تا در مورد مهاجرین صحبت کنند، اما مقامهای ترکیه اصرار میورزند که توان پذیرش مهاجرین بیشتر را نداشته و به گفتۀ آنان اتحادیۀ اروپا نیز باید زیر این بار شانه بدهد.
برخی از تحلیلگران میگویند که انقره برای میزبانی مهاجرین بیشتر به مساعدت بیشتر پولی اروپا نیاز دارد، اما سول اوزل، کارشناس روابط بینالملل به این باور است که رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه برای متقاعد ساختن مردم ترکیه، به چیزی بیشتر از مشوق پولی نیاز دارد.
آقای اوزل گفت: "او [اردوغان] باید چیزی بیشتر از پول به کشورش به دست آرد و آن آزادی ویزه [اروپا برای شهروندان ترکیه] است، که فکر نکنم اروپاییها مایل و قادر به برآورده ساختن آن باشد."
سیر و سفر آزادانه و بدون ویزۀ شهروندان ترکیه به کشورهای اتحادیه اروپایی، یکی از تقاضاهای ترکیه در معامله بر سر پذیرش مهاجرین سوری بود، اما تا کنون شماری از اعضای اتحادیه اروپا آن را نپذیرفته اند.
با نگرانی از سرازیر شدن احتمالی سیل مهاجرین و پناهجویان افغان از طریق ایران به ترکیه، مقامهای محلی در ولایت وان ترکیه تدابیری از جمله اعمار دیوار در مرز آن کشور با ایران را روی دست گرفته اند.