اولین سنگ تهداب بند کجکی هلمند در سال ۱۳۳۲ خورشیدی در دوران سلطنت ظاهرشاه پادشاه اسبق افغانستان گذاشته شد، تا سال ۱۳۵۴ خورشید توربین شماره یک و سوم آن با ظرفیت ۳۳ میگاوات برق ساخته شد؛ اما کار نصب سایر توربینها به دلیل جنگهای داخلی تا کنون تکمیل نشده است.
ذخیرۀ آبی بند کجکی، یکونیم برابر بند سلما است و به گفتۀ مقامات وزارت انرژی و آب افغانستان دو برابر بند سلما نیز برق تولید خواهد کرد.
بند سلما که سه روز پیش از سوی رئیس جمهور افغانستان و صدراعظم هند افتتاح شد، ظرفیت ذخیرۀ ۶۴۰ میلیون متر مکعب آب و توانایی تولید ۴۲ میگاوات برق را دارد.
رئیس جمهور افغانستان در آغاز حکومت خود وعده داد که ۲۱ بند بزرگ و کوچک را در سراسر افغانستان خواهد ساخت. پس از بهرهبرداری بند سلما در هرات، حالا حکومت این کشور برای توسعۀ بند کجکی هلمند آستین بالا زده است.
تفاهمنامۀ انکشافی این بند امروز با حضور محمداشرف غنی رییس جمهور افغانستان، میان علیاحمد عثمانی وزیر انرژی و آب این کشور و سلیمان سلیو رئیس شرکت ترکی موسوم به «۷۷» در کابل امضا شد.
امانالله غالب معین وزارت انرژی و آب افغانستان گفت که بر اساس این تفاهمنامه، در قدم اول دو توربین به ظرفیت تولید ۳۳ میگاوات برق ساخته خواهد شد و همچنان توربین نمبر دوی این بند که تحت کار است به ظرفیت تولید ۱۸،۵ میگاوات برق تکمیل میگردد که تا ماه سپتامبر ظرفیت مجموعی این بند به ۵۱،۵ میگاوات برق خواهد رسید.
او گفت "با تکمیل مرحلۀ دوم بند کجکی با نصب چهار توربین، هر یک به ظرفیت ۲۵میگاوات، جمله ۱۰۰ میگاوات برق تولید میگردد، که مجموع تولید برق بند کجکی در آخر کار بعد از تطبیق پروژه به ۱۵۱،۵ میگاوات خواهد رسید".
سلیمان سلیو رئیس شرکت ساختمانی ۷۷ گفت که آنان از سال ۲۰۰۹ میلادی به این طرف در افغانستان روی پروژههای بزرگ و مهم دولتی کار کرده اند و در حال حاضر نیز در ساخت توربین نمبر دوی بند کجکی مصروف اند.
به گفتۀ آقای سلیو با تکمیل شدن توربین نمبر دو، ظرفیت تولید برق در بند کجکی به ۵۵،۱ میرسد و پس آز آن با تکمیل این پروژه ۱۰۰ میگاوات دیگر نیز افزود خواهد شد.
او گفت " اطمینان می دهم که شرکت ما و تیم زحمت زیاد به خرج خواهیم داد که آیندۀ بهتری را برای افغانستان ترسیم بکنیم".
به باور این سرمایهگذار خارجی، فراهمشدن زمینههای خوب برای سرمایهگذاران در پروژههای بزرگ میتواند معیارهای زندگی مردم را تغییر دهد.
در همین حال علیاحمد عثمانی وزیر انرژی و آب افغانستان گفت که با تصویب قانون خدمات انرژی زمینه بستر حقوقی و حمایتی سرمایهگذاری برای سکتور خصوصی فراهم شده است.
به گفتۀ آقای عثمانی، فراهم بودن زمینه سبب شده است که یک شرکت خارجی به سرمایهگذاری روی بند کجکی علاقمند شود.
وزیر انرژی و آب افغانستان در مورد نوعیت این تفاهمنامه گفت "حدود سه ماه بعد که ما پروپوزل را دریافت میکنیم در برگیرنده پروژه تولید صد میگاوات برق و همچنین افزایش ذخیره در حدود یک میلیارد متر مکعب، که بند برق کجکی با این ساختمان و تکمیل این مرحله که سه سال را در بر خواهد گرفت، به یکی از بندهای بزرگ منطقه تبدیل خواهد شد".
تفاهمنامه پروژۀ انکشاف بند کجکی به شکل (بی یو تی) است در نوع تفاهمنامهها پس از تکمیلشدن پروژه شرکت سازنده آن برای مدت معینی مورد بهرهبرداری قرار میدهد و سپس به دولت تسلیم میکند؛ اما در تفاهمنامه بند کجکی هنوز روشن نیست که شرکت ترکی، پس از تکمیل بند کجکی تا چه مدتی آن را مورد بهرهبرداری قرار میدهد.
به گفتۀ مقامات وزارت انرژی و آب افغانستان، با ساختن بند کجکی و بند کمالخان کنترول روی آبهای هیرمند بیشتر خواهد شد و ظرفیت تولیدی افغانستان از ۳۰۰ میگاوات برق آبی به حدود ۶۰۰ میگاوات افزایش خواهد یافت.