دو هفته پس از تصرف ولسوالی بلخ ولایت بلخ، باشندگان این ولسوالی میگویند که رویکرد طالبان در مقایسه با گذشته هیچ تغییر نکرده است و هنوز هم محدودیتهایی را نافذ کرده اند که در رژیم طالبان در دهۀ ۱۹۹۰ نافذ بود.
باشندگان محلی میگویند که طالبان به باشندگان آن ولسوالی دستور داده است که زنان بدون محرم شرعی و پوشش سرتاپا (چادری) از خانه بیرون نشوند، مردان ریش شان را نتراشند و حتا در مساجد حاضری گرفته میشود و کسانیکه برای ادای نماز در مسجد حاضر نمیشوند باید یک روز در سطح شهر کار کنند، هرچند مشخص نشده است که آنان چه وظایفی را در سطح شهر انجام دهند.
سمیعالله ژمن، باشندۀ ولایت بلخ به صدای امریکا گفت که اکنون مردم بیدار شده اند و اگر طالبان به سختگیری و اعمال فشار ادامه دهند، مردم در برابر این گروه خواهد ایستاد.
آقای ژمن با شرح وضعیت دو هفتۀ گذشته در بلخ گفت: "بر مردم وحشت سپری شد، چند روز پیش به مردم گفتند که مردان ریش شان را نتراشند و کوتاه هم نکنند...مردم به تنگ آمده اند، طالبان به زور از آنان نان و غذا میگیرند و آنان را وا میدارند تا برای سپری کردن شب برایشان مکان تهیه کنند."
شماری دیگر از باشندگان بلخ نیز حکایت دارند که قیودات بر زنان آن گونه که در رژیم طالبان نافذ بود، پس از تصرف ولایت بلخ دوباره تحمیل شده است.
نعیم خان، باشندۀ دیگر ولسوالی بلخ به صدای امریکا گفت: "آنان [طالبان] میگویند که زن بدون محرم از خانه نبرآیند و زمانی که بیرون میآیند چادری به سر داشته باشند. برای ادای پنج وقت نماز در مساجد به پسران حاضری آماده شده است و اگر کسی غیرحاضر باشد جریمه شده و یک یا دو روز باید کار بکند."
همچنین شماری از باشندگان ولسوالی بلخ گفته اند که طالبان آگاهینامه ها را در بازار آن ولسوالی نصب کرده اند که اصول حاکمیت آن گروه را بیان میکند؛ از گشت و گذار و حجاب زنان گرفته تا رهنمود به سلمانیها که ریش مردان را نتراشیده یا هم ریش را با خط اندازی آرایش نکنند.
توقف فعالیت رسانهها
به دنبال افزایش نگرانیهای امنیتی و تصرف ولسوالیها در شمال افغانستان، فعالیت بیش از ۲۰ رسانه در شمال و شمالشرق این کشور متوقف شده است.
مطیع الرحمان کریمی، رییس اطلاعات و فرهنگ بلخ میگوید که رادیو نوبهار بلخ که پس از تصرف طالبان نشرات اش متوقف شده بود دوباره با برنامههای مختص به طالبان به فعالیت آغاز کرده است.
بشیر انصاری، مسوول کمیته مصوونیت خبرنگاران درشمال افغانستان به صدای امریکا گفت که رسانههای متعدد به دلیل تهدید های امنیتی مسدود شده اند. او گفت: "با افزایش نبردها، اخیراً پنج رسانۀ تصویری و شنیداری در ولایت بلخ، فاریاب، جوزجان و سمنگان نشرات شان را متوقف کرده اند."
پیش از این یک مسوول رادیو نوبهار بلخ گفته بود که طالبان دو کارمند این رسانه را اسیر گرفته اند. اما ذبیح الله مجاهد، یکی از سخنگویان طالبان در پیامی گفته است که این رسانه مربوط به حکومت بود و هم اکنون در ادارۀ طالبان قرار دارد.
دو درمان در جوزجان، ترکستان و سواش در فاریاب، نوبهار در بلخ، و رادیو تلویزیون سیمای صلح در سمنگان از رسانههایی اند که با افزایش درگیریهای مسلحانه در شمال افغانستان مسدود شده اند.
اسماعیل مسوول رادیو سیمای صلح در سمنگان میگوید که با افزایش نا امنی مجبور شدند که فعالیت رسانۀ شان را متوقف کنند.
آقای اسماعیل گفت: "دراین گونه شرایط تیم کاری ما به کار شان ادامه داده نمیتوانستند و مردم به برنامه های ما اشتراک کرده نمیتوانستند و جامعه دراین گونه شرایط به سوی تاریکی شدن میرود و انتظار داریم که شرایط مناسب شود و ما بتوانیم به کار های رسانههای خود ادامه بدهیم."
پیش ازین مککری، معاون سفارت امریکا در کابل "گزارشها درباره حملات طالبان بر رسانهها در شماری از ولسوالیهای افغانستان را ناراحتکننده" خوانده و گفته بود که طالبان تلاش میکند با "خاموش کردن" رسانهها، خشونتهای خود را پنهان کند.