شبکۀ تحلیلگران موسوم به "بلاق" همزمان با روز جهانی محو خشونت علیه زنان گزارش تحقیقی را نشر کرد که بر اساس آن، بیش از ۹۷ درصد اشتراک‌کنندگان در این تحقیق با آموزش دختران و رفتن آنان به مکتب مخالفت ندارند.
این نهاد مستقر در امریکا گفته است که این تحقیق در ۳۴ ولایت با اشتراک ۵۰۰ نفر از اقوام مختلف بین سنین ۱۵ تا ۶۰ سال انجام شده است.
در این تحقیق ۱.۸ درصد پاسخ‌دهندگان مخالفت شان را با آموزش دختران و رفتن به مکتب بیان کرده اند.
پرسش دیگر در مورد تحصیلات در پوهنتون‌ها از اشتراک‌کنندگان مطرح شده است که بر اساس یافته‌های این تحقیق، حدود ۹۷ درصد هیچ مخالفتی در این زمینه ندارند، اما ۲.۴ درصد به طور قطع مخالف تحصیلات عالی دختران بوده اند.
در این تحقیق برای دانستن فیصدی ضرر و خشونت وارده توسط طالبان بالای دختران مبنی بر بسته‌شدن مکاتب دخترانه سوالی که "آیا در خانواده شما دانش‌آموز دختر است که با سقوط جمهوریت و آمدن طالبان از آموزش بازمانده باشد؟" در پرسشنامه نیز مطرح شده است.
در تحقیق آمده است: "در این میان ۴۱۷ نفر معادل ۸۴.۹ درصد جواب مثبت دادند. به این معنا که با روی کار آمدن طالبان دختران ۴۱۷ خانواده که شاید در هر فامیل چند دختر حضور داشته باشند، از رقتن به مکتب بازمانده اند. ۷۴ نفر معادل ۱۵.۱ درصد پاسخ منفی به این پرسش داده اند".
مصاحبه‌ها
در نتایح مصاحبه‌ها آمده است که مولوی محمد بشیر، ملا امام یکی از مساجد، گفته است که مسدودماندن مکاتب هیچ پشتوانۀ دینی و مذهبی ندارد، بلکه او تاکید کرده که در آیات و احادیثی فراوان وجود دارد که به فراگیری علم برای همه تاکید کرده است.
شازیه ندا، یکی از دخترانی که امتحان کانکور را سپری کرده، به شبکۀ تحلیلگران بولاق گفته است که قیودات وضع‌شدۀ طالبان نه تنها منجر به محرومیت هزاران دختر از آموزش شده، بلکه آنان با مشکلات عدیدۀ دیگر مواجه شده اند.
او گفته است: "دخترانی را می‌شناسم که به دلیل مسدودبودن مکاتب به مشکلات روحی و روانی دچار شده و اکنون به طور کامل گوشه‌گیری اختیار نموده اند".
مجیب‌الرحمان اتل، باشندۀ شهر جلال‌آباد، گفته است که فرزند دوم خانوادۀ هشت نفرۀ پشتون است و تمام فرزندان این خانواده به شمول خواهرش که نرس است، باسواد اند.
او به این پرسش – طالبان از چی آدرسی حرف می‌زنند؟ - به شبکۀ تحلیلگران بولاق گفته است: "حد اقل گفته می‌توانم از آدرس فرهنگ پشتون‌ها حرف نمی‌زنند، اینکه چی نیت و مبنا در عقب این تصمیم شان است، من نمی‌دانم. اما این قدر می‌دانم که باعث تباهی افغانستان می‌شود".
این در حالی است که پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان در اگست سال گذشتۀ میلادی، این گروه دروازه‌های مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دختران مسدود نگهداشته اند.
با وجود تاکید مردم افغانستان و جامعهٔ بین‌المللی تا اکنون حکومت این گروه هیچ اقدام عملی را برای بازگشایی مکاتب دختران روی دست نگرفته است، هرچند این گروه وعدۀ بازگشایی مکاتب دختران را داده اند.
یکی از دلایلی را که حکومت طالبان مطرح کرده است، نوع پوشش و جدا بودن مکاتب دختران از پسران بوده است.
صابره عزیزی، یکی از آموزگاران که سی سال مصروف تدریس در بلخ است، در مورد موضوع حجاب گفته است: "من اکنون پیچه سفید شده ام، عمرم را با تباشیر و تخته در صنف پسران و دختران سپری کردم، از زمانی که به یاد می‌آورم حضور دختران به عنوان دانش‌آموز و معلم در مکاتب با پوشش منظم مطابق به شریعت و فرهنگ مردم ما بوده است".
محمدحسین فیاض، دانش‌آموختۀ علوم دینی معتقد است که در اصول اساسی دین اسلام هیچ ممنوعیتی در راستای آموزش زنان وجود ندارد.
او گفته است: "آنچه طالبان انجام می‌دهند برگرفته از برداشت نادرست از دین و همچنان تاثیرپذیری از یک نوع فرهنگ زن‌ستیزانه می‌باشد که زنان را صرف ناموس دانسته و حق حضور در اجتماع را به آنان نمی‌دهند و تاکید به پشت پرده‌نشینی آنها دارند".
بر اساس این تحقیق، حکومت طالبان به شبکۀ تحلیلگران بلاق پاسخ نداده است، اما این شبکه گفته است که بر اساس دیدگاه‌های مقامات این گروه در رسانه‌ها طالبان دیدگاه واحد، مشخص و قطعی ندارند.
این تحقیق به انتقادهای شیرمحمد عباس استانکزی، معین وزارت خارجۀ طالبان از بسته ماندن مکاتب دخترانه و همچنان اظهارات خالد حنفی، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان مبنی بر – آموختن علم دنیوی مباح و اطاعت از امیرالمومنین واجب است – اشاره کرده است.
این تحقیق نتیجه‌گیری کرده است که شهروندان افغانستان معتقدند که طالبان به حیث رژیم حاکم از وضعیت زنان و دختران بهره‌گیری سیاسی می‌کنند و آنان را گروگان گرفته اند.
شبکۀ تحلیلگران بلاق گفته است که تداوم بسته‌ماندن مکاتب تبعات زیادی به دنبال دارد و به طور قطع بر زندگی اجتماعی دختران و زنان و سرنوشت آیندۀ افغانستان تاثیرات نهایت منفی خواهد داشت.
این شبکه از عملکرد جامعۀ بین المللی در خصوص حقوق زنان در برابر طالبان نیز انتقاد کرده و گفته است که نظارت محض و بازی با کلمات از جانب جامعۀ بین المللی سبب شده تا طالبان جرات یافته و هرآنچه برداشت شان در خصوص زنان است، زیر عنوان دین و فرهنگ بر شهروندان افغانستان اعمال کنند.