چالش‌ها و مشکلات شاعران و نویسندگان پناهجوی افغان در اروپا

سمیه رامش، شاعر افغان مقیم هالند

شماری از شاعران و نویسندگان افغان مقیم اروپا می‌گویند که با مشکلات زیادی از جمله نداشتن امکانات برای چاپ و نشر آثار و ندانستن زبان کشورهای میزبان روبرو استند.

سمیه رامش، پس از تسلط دوبارهٔ طالبان بر افغانستان، به هالند پناهنده شده است. این شاعر افغان، برای دست‌گیری شاعران و نویسندگان افغان، موسسه‌ای به نام "بامداد – خانه شعر در تبعید" را بنیان گذاشته است.

رامش در مورد وضعیت فرهنگی و ادبی در افغانستان گفت: "وضعیتی که امروز افغانستان با آن روبرو است، به تمام معنی یک فاجعه است... هم فاجعه فرهنگی است و هم فاجعه سیاسی اجتماعی. حداقل روند ۲۰ سالهٔ شعر و ادبیات که در افغانستان ایجاد شده بود، این روند دچار یک گسست شده است. حجم عظیمی از تبعید، سانسور و سرکوبی که در کشور وجود دارد، متاسفانه تاثیرات منفی را بر روند شعر، فرهنگ و هنر در افغانستان دارد."

مصطفی هزاره، شاعر افغان که نزدیک به دو سال است در فرانسه پناهنده شده است، به صدای امریکا گفت که نداشتن امکانات برای چاپ و نشر آثار و نیز ندانستن زبان، از مشکلات جدی شاعران و نویسندگان در اروپا است.

هزاره که به نام "شاعر زخم های کابل" نیز معروف است، مشکلات شاعران، نویسندگان و فرهنگیان افغان مقیم کشورهای غربی را برشمرد.

او گفت: "شاعران و نویسندگان افغانستان در غرب با مشکلات بسیار روبرو استند. مشکل نخست ندانستن زبان است، چون شاعر با کلمه دست و پنجه نرم می‌کند. ما در کشورهایی هستیم که زبان اول آنان چیز دیگری است و انتظاری که آن‌ها از ما دارند این است که مسایل خود را انتقال بدهیم به زبان آن‌ها و این کار ادبی را سخت می‌کند. و اگر شاعر نتواند از این مشکل بیرون شود، این فضا را کنار خواهند گذاشت."

به گفتهٔ سمیه رامش، موسسهٔ "بامداد – خانه شعر در تبعید" به هدف کمک به شاعران و نویسندگان افغان ایجاد شده است.

او گفت: "بامداد به هدف این ایجاد شده است تا بتواند زمینه پخش و نشر آثار شاعران و نویسندگانی که در افغانستان استند فراهم کند. این شعرها و نوشته‌ها را ترجمه کنیم و به دست نشر بسپاریم. و در قدم دوم می خواهیم که توجه شاعران جهان را به وضعیت افغانستان جلب کنیم تا یک همبستگی جهانی را با شاعران افغانستان ایجاد کنیم. و تاهنوز با فراخوان ما بیش از ۱۰۰ شاعر از سراسر جهان به حمایت از شاعران و نویسندگان افغانستان، شعر نوشته اند."

با روی کار آمدن دوبارهٔ حاکمیت طالبان، بسیاری از شاعران و نویسندگان افغانستان را ترک کرده کرده و برخی از آنان در وضعیت نه چندان خوبی به سر می‌برند. در درون افغانستان نیز شاعران و نویسندگان از مشکلات،‌به ویژه نداشتن آزادی نویسندگی، شکایت می‌کنند.