وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان در سال ۲۰۲۲ در یک فرمان، رفتن دختران را به دانشگاه‌ها ممنوع کرد و این‌گونه، دانشجویان و استادان زن از رفتن به دانشگاه‌ها در سراسر افغانستان بازداشته شدند.
این تصمیم حکومت طالبان، تاثیرات منفی را بر زندگی زنان در افغانستان بر جا گذاشت. تعداد کثیری از دختران در پی محرومیت از رفتن به دانشگاه‌ها، با آینده نامعلوم در خانه باقی ماندند. از سوی دیگر، استادان زن، وظایف شان را از دست دادند و برخی از این استادان که تنها نان آور خانواده‌های خود بودند، اکنون با مشکلات اقتصادی و معیشتی روبرو اند.
طالبان به این زنان وعده پرداخت معاش شان را داده بودند، اما حال این معاش به پنج هزار افغانی در ماه تنزیل یافته است. گروهی از این استادان زن، در نامۀ سرگشاده به جامعه جهانی در اوایل ماه اگست، از کاهش معاش و این تصمیم طالبان انتقاد کرده و با استناد به آیات قرآنی، از عدم دادن اجازۀ کار به زنان انتقاد کردند.
این استادان پیشین زن در این نامه نوشته اند که آنها به انتخاب خود در خانه نیستند و توسط حکومت طالبان از کار کردن منع شده اند. آنان از کاهش معاش‌های شان شکایت کرده و از حکومت طالبان خواهان بازنگری این تصمیم و از جامعه جهانی خواهان رسیدگی به وضعیت رقت بار استادان زن در افغانستان شده اند.
یک تن از این استادان به شرط فاش نشدن نامش به صدای امریکا گفت: "در اسلام حق آموزش و تدریس زن منع نشده است و این دستورات حکومت طالبان علیه زنان، منبع شرعی ندارد و آنان باید این را درک کنند که یک نظام بدون کار و شمولیت زن، نمی‌تواند موفق باشد."
انستیتیوت صلح ایالات متحده در یک مطالعه در مورد حضور زنان در سکتور معارف در افغانستان گفت: "در سال ۲۰۲۰ در افغانستان، ۲۴۳۹ استاد زن در مراکز تحصیلات عالی عمومی و خصوصی مصروف تدریس بودند و بیش از ۸۰ هزار معلم از حدود ۲۰۰ هزار معلم در سراسر افغانستان، زن بودند."
شهلا فرید، استاد پیشین فاکولته حقوق دانشگاه کابل، به صدای امریکا گفت: "حدود ۷۵۰ استاد زن در دانشگاه کابل مصروف تدریس بودند که با آمدن حکومت طالبان، حداقل ۵۰ درصد آنان از افغانستان خارج شدند."
فرید می‌گوید که استادان پیشین زن در افغانستان در وضعیت نابه سامان و رقت باری به سر می‌برند، در حالیکه طالبان به آنان اجازه نمی‌دهند تا حتا داخل دانشگاه کابل شوند.
یک زن دیگر که پیش از حاکم شدن طالبان استاد دانشگاه بود و نخواست نامش در این گزارش ذکر شود، به صدای امریکا گفت که اکثر این استادان پیشین، در شرایط نهایت دشوار اقتصادی زندگی می‌کنند در حالیکه هیچ مرجعی برای رسیدگی به وضعیت آنان وجود ندارد.
او گفت: "ما نه اجازۀ ملاقات با رییس دانشگاه را داریم و نه اجازۀ ملاقات با وزیر و معین‌های وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان را".
این استاد زن که تنها نان آور خانوادۀ شش نفره اش است و همسرش را اخیراً از دست داده است، به گفتۀ خودش نمی‌داند که چگونه با پنج هزار افغانی در ماه، زندگی خود را اداره کند. او گفت که می‌خواهد در جای دیگری کار کند، اما در افغانستان، امکان کار برای زنان وجود ندارد.
شهلا فرید گفت که تقریباً ۵۰ درصد استادان زن در روند تخلیه، این کشور را ترک گفتند، اما نیمی دیگر از آنان هنوز در افغانستان باقی مانده و با آزمون های زیادی درگیرند.
برخی از این استادان، در صحبت با صدای امریکا گفتند که هر روز نگران امنیت خود و خانواده‌های شان اند در حالیکه هیچ مرجع و اداره‌ای در حکومت طالبان، اهمیتی به وضعیت آنان نمی‌دهد و جهان نیز مصروف تر از آنست تا به تقاضای آنان برای رسیدگی به مشکلات شان، بپردازد.
اما طالبان همواره گفته اند که ممنوعیت آموزش وکار زنان یک امر دایمی نبوده و به گفته آنان با فراهم شدن شرایط مناسب آنرا رفع خواهند کرد، هرچند با گذشت سه سال از حاکمیت این گروه، تا کنون هیچ اقدامی در این زمینه اتخاذ نشده است.