ملل متحد گفته است که گفته است که ایمن الظواهری، رهبر شبکهٔ دهشت افگن القاعده زنده است و آزادانه با حامیان و افرادش ارتباط برقرار میکند و توانایی او در برقراری ارتباطات با افراد این گروه و تحکیم قدرت متحدان کلیدی القاعده در افغانستان پس از تسلط طالبان افزایش یافته است.
پیش از این نیز ملل متحد گفته بود که پس از مسلط شدن طالبان به تاریخ ۱۵ اگست سال گذشته بر افغانستان، ایمن الظواهری، رهبر شبکهٔ القاعده، پیامهای متعددی را ضبط کرده است و ضبط این پیامها نشان میدهد که رهبر القاعده تا فبروری ۲۰۲۲ میلادی زنده بوده است.
القاعده با تقویت رهبری و تسلط طالبان بر افغانستان یک بار دیگر به عنوان گروه تروریستی برجسته در جهان و بزرگترین تهدید درازمدت برای غرب تبارز کرده و تلاش میکند تا از رقیب خود گروه دولت اسلامی پیشگیری بگیرد.
گزارش که بر اساس ارزیابیهای استخباراتی کشورهای عضو ملل متحد روز سه شنبه ۱۹ جولای ( ۲۸ سرطان) منتشر شد، نشان میدهد که القاعده پناهگاه امن زیر حاکمیت طالبان دارد و رهبران آن میتوانند بیشتر و راحتتر با افراد و حامیان شان ارتباط برقرار کنند و افراد وابسته به این شبکه از آزادی عمل در افغانستان برخوردار اند.
در این گزارش آمده است: "زمینه بین المللی برای القاعده مساعد شده است و [این گروه] قصد دارد دوباره به عنوان رهبر گروههای جهادی جهانی شناخته شود."
اطلاعات استخباراتی کشورهای عضو سازمان ملل همچنان نشان میدهد که القاعده تیم رهبری خود را براساس برتری تنظیم کرده که در راس آن الظواهری و پس از او سیف العادل، که مدتها به عنوان جانشین احتمالی او پنداشته میشد، قرار دارد. یزید مبارک، القاعده را در شبه جزیره عرب رهبری میکند و احمد دیریه، رهبری گروه الشباب مرتبط به القاعده را در سومالیا عهده دار است.
کم از کم اداره استخباراتی یکی از کشورهای عضو ملل متحد گفته است که القاعده اکنون حامیان افریقای خود را در مقایسه با حامیان شبه جزیره عرب ترجیج میدهد، که یک تغییر تاریخی محسوب میشود.
براساس یافتههای این گزارش الشباب ممکن اهرم مالی القاعده را بدست گیرد چون طبق گزارش یکی از ادارات استخباراتی کشورهای عضو، گروه حامی القاعده در سومالیا از درآمده ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون دالری خود برای حمایت مستقیم رهبری القاعده استفاده میکند.
دیوید گارتنستاین راس، تحلیلگر مبارزه با تروریزم به صدای امریکا گفت: "کاملا واضح است که ظواهری به گونهٔ شرم آوری دست کم گرفته شده است. القاعده امروز سازمان قوی تر از زمانی است که ظواهری برای اولین بار کنترول آن را به دست گرفت."
سایر تحلیلگران میگویند که گزارش ملل متحد کارآیی درازمدت استراتیژی های ضد تروریزم ایالات متحده و غرب را زیر سوال می برد.
کترین زیمرمن، از انستیتیوت امریکن انترپرایز، به صدای امریکا گفت: "حتی پس از ۲۰ سال، برخی از ارشدترین عوامل القاعده همچنان آزاد هستند و آماده اند تا راه جهاد را ادامه دهند."
او در پیامی به صدای امریکا نوشت: "نسل بعدی اکنون ۲۰ سال است که می جنگند... آنها به همان اندازه با تجربه (و شاید با درس های آموخته شده) هستند که [اسامه بن لادن] بود."
گزارش ملل متحد هشدار میدهد که اگر چه القاعده ممکن است موقعیت بهتری داشته باشد، اما احتمالاً از انجام حملات خارجی خودداری میکند تا باعث مشکلات برای طالبان افغان نشود و به این دلیل هسته القاعده هنوز "توانایی عملیاتی خارجی" را ندارد.
گارتنستاین راس در مورد گفت: "حمله به ایالات متحده برای القاعده همه چیز نیست. القاعده از حدود یک دهه گذشته، به دلایل مختلف، از جمله اینکه القاعده از فرصت های بسیار بیشتری در منطقه برخوردار است، حملات به سبک ۱۱ سپتمبر علیه ایالات متحده را در اولویت خود قرار نداده است."
پیش از این وزارت دفاع ایالات متحده در یک گزارشی به کانگرس این کشور گفته بود که دلیل محدود بودن فعالیتهای القاعده در افغانستان ممکن با تلاش طالبان برای کسب رسمیت بین المللی ربط داشته باشد.
شان اودانال، سرپرست ریاست تفتیش وزارت دفاع امریکا گفت که القاعده ممکن به فرمایش طالبان در حالی فعالیتهایش در افغانستان را محدود نگهداشته است که این گروه تلاش دارد مشروعیت بین المللی کسب کند.
اما در مقابل با وجود عملیاتهای مختلف نظامی علیه گروه داعش، ادارات استخباراتی کشورهای عضو ملل متحد تهدید داعش را فوری میدانند.
ملل متحد در این گزارش گفته است که گروه داعش نه دفتر منطقوی را در سوریه، عراق، ترکیه، افغانستان، سومالیا، چاد، لیبیا، یمن و شبه جزیره سینا در مصر ایجاد کرده است تا توانایی و شهرت جهانی این گروه را حفظ کند.
براساس این گزارش دفاتر داعش در افغانستان، سومالیا و چاد بیشتر فعال میباشند.