نمایندگان بامیان در شورای ملی کشور می گویند که براساس ارزیابی ها و تحقیقات بانک انکشاف آسیایی و شرکت فیشنر آلمان که در عرصه برق فعالیت دارد، کم هزینه ترین مسیر انتقال برق کاسا ۱۰۰۰ ولایت بامیان است.
محمد محقق، معاون دوم ریاست اجرایی حکومت وحدت ملی نیز می گوید که در تلاش است تا وزارت انرژی و آب و شرکت برشنا را متقاعد به انتقال این پروژه از مسیر بامیان سازد.
آقای محقق در مصاحبه با رادیو آشنا گزارش شماری از رسانه ها را رد کرد که از قول وی گفته اند که اگر این پروژه از مسیر بامیان نگذرد مانع انتقال آن از ساحه سالنگ خواهد شد.
اما عبدالرازق صمدی، رئیس شرکت برشنا می گوید که برق کاسا در حدود ۱۳۰۰ میگاوات است و امکان ندارد که از مسیر بامیان گذشتانده شود. او افزود که سالنگها تنها مسیری است که این پروژه باید از آن بگذرد و به گفتۀ وی گزینه های دیگر مشکل است.
رئیس شرکت برشنا گفت که بامیان هم اکنون یک میگاوات برق آفتابی دارد و در نظر است که یک پروژۀ برق آبی نیز در آن ولایت تطبیق شود. او اضافه کرد که ولایت بامیان حدود ۳۰ میگاوات برق نیاز دارد که آنهم از مسیر پشته سرخ و جبل السراج تامین خواهد شد.
برخورد دوگانه حکومت
در همین حال شماری از نمایندگان بامیان در شورای ملی افغانستان از قول متخصصین آلمانی و انجنیران بانک انکشاف می گویند که مسیر بامیان بهترین راه انتقال برق پروژۀ کاسا است.
صفورا ایلخانی نماینده بامیان در ولسی جرگه، شرکت برشنا را به بهانه جویی و برخورد دوگانه متهم می کند. او می گوید که متخصصین خارجی تطبیق این پروژه را از مسیر سالنگ ناممکن خوانده می گویند که آن ساحه قابلیت نصب پایه را ندارد و لیندوانی زمینی ۳۰ میلیون دالر بیشتر از انتقال این پروژه از مسیر بامیان، هزینه بر می دارد.
پروژه کاسا ۱۰۰۰ یکی از بزرگترین پروژه های انتقال برق در منطقه بوده و حدود ۱۳۰۰ میگاوات برق را از کشور های قرغیزستان و تاجیکستان از مسیر افغانستان به کشور های جنوب آسیا می رساند که سالانه میلیون ها دالر عاید را به افغانستان نیز سرازیر می سازد.
پروژه کاسا ۱۰۰۰ از ولایت کندز آغاز شده و از مسیر پروان، لغمان، کابل، کندهار و ننگرهار می گذرد. هزینۀ این پروژه در داخل افغانستان حدود ۹۷۰ میلیون دالر تخمین شده است که بخشی از آن را بانک انکشاف آسیایی می پردازد.
انجنیرغلام رسول متخصص امور برق استدلال می کند که تطبیق پروژۀ کاسا ۱۰۰۰ از مسیر بامیان برعلاوۀ ایجاد سهولت برای مردم این ولایت، پروژۀ برق حرارتی معدن ذغال سنگ اشپشته را تقویت کرده و نیازمندی انرژی برق پروژۀ معدن آهن حاجی گک را نیز مرفوع خواهد کرد.
امنیت خوبتر، توجه کمتر
بامیان با وصف اینکه نسبت به هر ولایت دیگر در ۱۳ سال گذشته از امنیت خوبتر برخوردار بود، اما به گفتۀ اکثر مقام ها و فعالان، توجه بسیار اندک نسبت به تطبیق پروژه های زیربنایی به ویژه تمدید لین برق به آن ولایت، به خرج داده شده است.
مقام های محلی ولایت بامیان نیز با تأکید بر اهمیت این پروژه می گویند که مسوولان حکومت وحدت ملی باید این پروژه را از مسیر بامیان تطبیق کنند.
محمد آصف مبلغ، معاون سرپرست والی بامیان می گوید که ولایت "محروم" بامیان، به عنوان پایتخت فرهنگی اتحادیه همکاری های جنوب آسیا، آیینۀ تمام نمای افغانستان است و باید پروژه های ملی بزرگ در این ولایت تطبیق شود.
ازسویی هم مسئولان وزارت انرژی وآب کشور می گویند که انتقال این برق توسط لین های دی سی(DC) صورت می گیرد و امکان ندارد که در مسیر راه از آن استفاده شود.
انجنیر غلام فاروق قاضی زاده معین انرژی و سرپرست وزارت انرژی و برق افغانستان گفت که از این پروژه تنها شهر های کابل و پشاور برق خواهد گرفت، اما رییس شرکت برشنا می گوید که از این پروژه به کابل، غزنی، ننگرهار، کندهار، پروان، پنجشیر، کندز و چند ولایت دیگر برق رسانی صورت می گیرد.
این درحالیست که افغانستان با داشتن منابع سرشار آبی، قابلیت تولید انرژی برق را در ساحات مختلف کشور دارا است، اما دولت تا کنون موفق به ساخت و ایجاد این بند ها نشده و هنوز متکی به انرژی وراداتی می باشد.