پاکستان در هفتهٔ جاری طی مراسم خاص دهمین سالگرد پروژهٔ بزرگ چین در آن کشور موسوم به دهلیز اقتصادی چین و پاکستان (سی‌پیک) را در حالی تجلیل کرد که کارشناسان امور اقتصادی با تایید منفعت این پروژه به تامین انرژی و اعمار زیربنا در پاکستان، از تاثیر منفی قرضهٔ آن به اقتصاد پاکستان سخن می‌گویند.
بر اساس این پروژه که بخشی از برنامه جهانی "کمربند و جاده" چین است، زیربنایی به طول ۳۰۰۰ کیلومتر جاده در داخل خاک پاکستان ساخته می‌شود. هدف آن کوتاه کردن راه برای واردات انرژی چین از شرق میانه می‌باشد.
اعمار یک بندر عصری در منطقه گوادر ایالت بلوچستان پاکستان در ساحل بحیره عرب شامل این پروژه است که توسط جاده و قطار آهن با ولایت شین‌ژیانگ چین وصل می‌شود.
شهباز شریف، صدراعظم پاکستان، در سخنرانی خود در این مراسم در اسلام آباد، پایتخت پاکستان، گفت: "فکر می‌کنم این یک تغییر بزرگ بود. این نتیجه دیدگاه، تعهد و دوستی ما است."
هی لایفینگ، معاون صدراعظم چین، که در مراسم حضور داشت، پروژهٔ سی‌پیک را برای روابط دو کشور مهم خواند. او گفت: "این پروژه مثال اعتماد و پیشرفت دوجانبه بین دوکشور است. این همکاری ما مثال خوب اعتماد و پیشرفت دوجانبه است."
حکومت های هردو کشور می گویند که چین در این پروژه از زمان آغاز آن در سال ۲۰۱۳ تاکنون نزدیک به ۲۵ میلیارد دالر سرمایه گذاری کرده است تا اقتصاد پاکستان را نجات دهد و برای شرکت‌های چینی بازار جدید پیدا کند.
مصطفی حیدر سید، کارشناس انستیتوت پاکستان – چین، می‌گوید: "در زمانیکه ما با دهشت‌افگنی بیشتر مواجه بودیم و مشکلات زیاد داشتیم و پاکستان جای مناسب برای سرمایه گذاری دانسته نمی‌شد. چین در همچو وضعیت بر پاکستان اعتماد کرد."
مقامات پاکستانی می گویند که در چارچوب دهلیز اقتصادی چین و پاکستان تا کنون ۲۰۰ هزار فرصت کاری ایجاد شده است، بیشتر از۱۴۰۰ کیلومتر شاهراه ها و جاده ها اعمار شده، حدود ۸۰۰ هزار میگاوات برق تولید شده و در طی ۱۸ ماه بندر گوادر در جنوب غرب این کشور حدود ۶۰۰ هزار تن اموال تجارتی را پروسس کرده است.
'مشکلات جدی قرضه'
اما ناظران می گویند دهلیز اقتصادی چین و پاکستان، اقتصاد پاکستان را بهتر نکرده و برعکس آن کشور را زیر بار قروض چین قرار داده است.
عمار حبیب خان، کارشناس اقتصادی، می‌گوید: "بیشتر زیربنا ها مصارف بالا داشته اند و بیشتر قرضه ها به دالر و از نرخ بازار بلند گرفته شده است. به همین خاطر پاکستان به پرداخت‌های دالری به قرضه چین ادامه می‌دهد و به همین منظور ما در بحران جاری گیر ماندیم و مشکلات جدی قرضه داریم."
اما عمار حبیب خان و شمار زیاد کارشناسان دیگر در پاکستان اسلام آباد را نیز به عدم مدیریت درست منابع متهم می‌کند.
بیجینگ این اتهامات واشنگتن را که کشورها را به وعده های سرمایه گذاری به قرض دار شدن مواجه می‌سازد، رد می‌کند.
اما مصطفی حیدر سید، کارشناس پاکستانی، می‌گوید که دهلیز اقتصادی چین و پاکستان از طریق کمیته هماهنگی مشترک که شامل مقامات پاکستانی و چینی است،به پیش برده می‌شود. او گفت: "این دیدگاه که چین از طریق تمویل جبری می‌خواهد کشور میزبان را ضعیف بسازد و نفوذ سیاسی بدست آورد، بی اساس است."
اما عمار حبیبب خان می گوید که پاکستان پیشرفت را در برابر قرضه انتخاب کرده است. او گفت: "انتخاب ساده بود یا باید یک پایگاه برق می‌داشتیم یا اینکه برای ۱۲ تا ۱۵ ساعت برق خاموش می‌شد. بلی دهلیز اقتصادی بین دوکشور نیازهای اساسی زیربنایی مورد نیاز برای رشد صنعتی را برآورده کرده، درعین حال کشورهای غربی نتوانسته اند از سال‌ها درین عرصه کمک کنند."
به اساس گزارش سالانهٔ "اید داتا"، نهاد تحقیقی در ایالات متحده، چین در پاکستان هشت برابر بیشتر از آنچه سرمایه‌گذاری کرده است که ایالات متحده در آن کشور سرمایه گذاری می کند.
کارشناسان می گویند که برای کاهش قرضه دهلیز اقتصادی چین - پاکستان، پاکستان باید از انرژی و تاسیساتی که از این پروژه بزرگ بدست آورده به طور موثر استفاده کند و تولیدات داخلی و صادرات خود را تقویت بخشد.