چین و پاکستان روز چهارشنبه ۱۸ اکتوبر (۲۶ میزان) توافق کردند تا همکاریهای خود را تحت ابتکار پروژهٔ "یک کمربند و یک راه" بیجینگ تقویت کنند و یک قرارداد کلیدی ساخت یک پروژه خط آهن چند میلیارد دالری در پاکستان را امضا کردند.
لی چیانگ، صدراعظم چین و انوارالحق کاکر، همتای پاکستانیاش، پیش از امضای این توافقنامه و چندین تفاهمنامهٔ دیگر در حاشیه نشست "یک کمربند و یک راه" که به میزبانی بیجینگ برگزار شده، ملاقات کرده و روی مسایل مرتبط به دهلیز اقتصادی چین و پاکستان صحبت کردند.
در بیانیه پاکستان آمده است: "دو رهبر در مورد همکاری دوجانبه در چارچوب دهلیز اقتصادی چین- پاکستان و چشم انداز تعمیق بیشتر پیوندهای اقتصادی گفتگو کردند."
دهلیز اقتصادی چین-پاکستان که بخش عمدهٔ ابتکار یک کمربند یک راه حکومت چین است، ولایت غربی شینژیانگ چین را با بندر گوادر وصل میکند. انتظار میرود که چین بیش از ۶۵ میلیارد دالر را در این پروژه صرف ساخت جادهها، خطوط آهن، انرژی و دیگر زیرساختها در پاکستان کند تا مسیرهای تجارتی خشکه و آبی را در منطقه بهبود ببخشد.
مقامات گفتند که یکی از اسناد امضا شده مربوط به پروژۀ خط آهن است که بنام خط اصلی -۱ یاML-1 یاد شده و شهر پشاور را به شهر بندری کراچی وصل میکند. این پروژه که طول آن به بیش از ۲۶۰۰ کیلومتر میرسد با هزینهٔ هفت میلیارد دالر اعمار خواهد شد.
هزینه این پروژه را هر دوکشور خواهند پرداخت و ساخت این پروژه که ۱۶ سال طول خواهد کشید، ظرفیت این خط آهن را از ۳۴ به ۱۳۴ قطار و سرعت قطارها را نیز به ۱۶۵ کیلومتر در ساعت یعنی دوبرابر سرعت فعلی، افزایش خواهد داد.
سرپرست صدارت پاکستان در سخنرانی خود در نشست "یک کمربند و یک راه" گفت که دهلیز اقتصادی چین-پاکستان از زمانی که یک دهه پیش راهاندازی شد "نقش مهمی در ایجاد فرصتهای اقتصادی جدید" در پاکستان داشته است.
کاکر گفت: "ما بیش از ۵۰ پروژه به ارزش ۲۵ میلیارد دالر تحت دهلیز اقتصادی چین-پاکستان تکمیل کرده ایم...پاکستان با موفقیت بندر گوادر خود را با امکانات پیشرفته برای رسیدگی به کشتیهای باربری که حمل و نقل به کشورهای منطقه، به ویژه کشورهای محصور به خشکه را تسهیل میکنند، فعال کرده است."
مصطفی حیدر سید، مدیر اجرایی انستتیوت غیردولتی پاکستان - چین مستقر در اسلام آباد، می گوید که ML-1 بزرگترین پروژه واحد تحت دهلیز اقتصادی چین-پاکستان است و در محراق آن قرار دارد.
سید گفت: "این پروژه شینژیانگ را به بندر گوادر متصل میکند و دسترسی شینژیانگ را به آبهای گرم باز میکند تا به بازارهای شرق میانه و اروپا دسترسی داشته باشد".
چین بندر گوادر را در بحیره عرب تحت سرمایهگذاری دهلیز اقتصادی چین-پاکستان ساخته و فعال کرده است. این بندر در نزدیکی تنگهٔ هرمز، که مسیر حیاتی برای انتقال نفت در جهان است، واقع شده است.
سرپرست صدارت پاکستان همچنین گفت که میدان هوایی بین المللی گوادر که چین در حال ساخت آن است به زودی افتتاح خواهد شد و این بندر را به مرکز تجارت و اتصال منطقهای تبدیل خواهد کرد.
دهلیز اقتصادی چین-پاکستان در حال ساخت مناطق صنعتی برای جذب سرمایهگذاران محلی و چینی است و به پاکستان که با کمبود نقدینگی مواجه است فرصت میدهد صادرات و ذخایر ارزی خود را افزایش دهد.
ایالت جنوب غربی بلوچستان که بندر گوادر در آن واقع است اخیراً سرمایهگذاریهای قابل توجهی را از چین تحت برنامه مرتبط به دهلیز اقتصادی چین-پاکستان دریافت کرده است.
اما اردوی آزادیبخش بلوچستان که به عنوان یک سازمان تروریستی جهانی در فهرست ایالات متحده قرار دارد، بارها به چین هشدار داده که به بهرهبرداری خود از منابع بلوچستان پایان دهد و از این ایالت خارج شود.
اردوی آزادیبخش بلوچستان و سایر گروههای تندرو بلوچ چندین بار کارگران چینی را در این ایالت مورد حمله قرار داده اند.
بلوچستان کم نفوس ترین ایالت پاکستان است، اما این ایالت سرشار از منابع طبیعی و منرالها است. بلوچها از دیر زمان شکایت دارند که از عواید بلوچستان سهم منصفانه به آنان داده نمیشود و این نارضایتی سبب قیام و شورشگری بیش از ده گروه جدایی طلب بلوچ بر ضد حکومت پاکستان شده است.