شماری از فعالان جامعه مدنی و حقوق بشر افغانستان روز سه‌شنبه، اول اکتوبر (۱۱ میزان) از نهادهای بین‌المللی مدافع حقوق بشر به ویژه دفتر سرمنشی ملل متحد خواستند که برای آزادی جاوید کوهستانی، فعال مدنی و تحلیلگر مسایل سیاسی و امنیتی افغانستان، اقدام فوری کنند.
این فعالان مدنی و حامیان حقوق بشر با نشر اعلامیه‌ای ضمن ابراز نگرانی از احتمال بدرفتاری، شکنجه و آزار و اذیت روانی و جسمی کوهستانی در توقیف طالبان، از سازمان‌های متعدد بین المللی از جمله دفتر سرمنشی ملل متحد، شورای حقوق‌بشر سازمان ملل متحد، سازمان دیدبان حقوق‌بشر، سازمان عفو بین‌الملل وهیات معاونت ملل متحد برای افغانستان (یوناما) خواسته اند که برای آزادی بی قید و شرط وی اقدام فوری کنند.
آنان از ریچارد بنیت، گزارشگر ویژۀ حقوق بشر ملل متحد برای افغانستان، به صورت ویژه تقاضا کرده‌اند که تلاش‌های جدی را برای آزادی کوهستانی انجام دهد.
جاوید کوهستانی روز پنجشنبه ۲۶ سپتمبر (پنجم میزان)، از ساحۀ سرای شمالی کابل بازداشت شد. برخی منابع به صدای امریکا گفتند که کوهستانی توسط کارمندان استخبارات طالبان به مکان نامعلوم منتقل شده است. مقامات طالبان تا حال در این مورد هیچ تبصره‌ای نکرده‌اند.
در اعلامیۀ فعالان آمده است که پس از سقوط جمهوریت و اعلام عفو عمومی توسط طالبان، کوهستانی تصمیم گرفت در کنار خانواده و هم وطنان خود در افغانستان بماند. با وجود مشکلات جدی صحی در دو سال اخیر، او اکنون توسط طالبان بازداشت شده و از سرنوشت او اطلاعی در دست نیست.
درخواست‌های مشخص فعالان مدنی
در اعلامیه منتشر شده، چهار اقدام فوری برای آزادی جاوید کوهستانی پیشنهاد شده است. در اعلامیه آمده است: "ما خواستار آزادی فوری و بی‌قید و شرط آقای کوهستانی هستیم و این تلاش را مسوولیت نهادهای جهانی حقوق‌بشر می‌دانیم."
این فعالان همچنین گفته‌اند که کوهستانی به دلیل بیماری تحت عمل جراحی قرار گرفته و نیاز به ادویه و مراقبت‌های صحی دارد و از دفتر یوناما خواسته‌اند که شرایطی را فراهم کند تا خانواده‌اش با وی در تماس شوند.
آنان از شکنجه و بدرفتاری نسبت به کوهستانی نیز ابراز نگرانی کرده‌اند. این فعالان با اشاره به تجربه‌های مشابه گذشته، گفته اند: "نگران شکنجه، بدرفتاری و آزار و اذیت روانی و جسمی آقای کوهستانی در بازداشت‌گاه طالبان هستیم و خواستار حصول اطمینان در این رابطه می باشیم.''
بر اساس این اعلامیه، جاوید کوهستانی یکی از شخصیت‌های برجسته سیاسی، فرهنگی و اجتماعی افغانستان است که به ویژه در ۲۰ سال دوران جمهوریت نقش مهمی در کاهش اختلافات قومی، زبانی و سیاسی ایفا کرده است.
در اعلامیه آمده است: "او به عنوان یک کارشناس مسایل سیاسی و امنیتی، همواره برای صلح و ثبات کشور تلاش کرده و از رسانه‌ها برای آگاهی‌دهی به مردم درباره ارزش‌های دموکراتیک استفاده کرده است."