شورای حقوق بشر ملل متحد در ژنیو می‌گوید که گروه کاری بررسی دوره‌ای این شورا گزارش حقوق بشر افغانستان را مورد بررسی قرار می‌دهد.
شورای حقوق بشر ملل متحد با نشر پیامی در ایکس گفته است که این بررسی روز دوشنبه ۲۹ اپریل در چهل‌وششمین اجلاس گروه کاری بررسی دوره‌ای انجام خواهد شد.
به گفتۀ این شورا، قرار است که هیات‌های بلندپایه به نمایندگی از ۱۴ کشور به شمول افغانستان، تلاش‌هایی را که برای اجرای وعده‌ها و تعهدات حقوق بشری خود انجام داده اند، با ارزیابی تحولات مثبت و شناسایی چالش‌ها، در این اجلاس ارایه کنند.
شورای حقوق بشر ملل متحد روز چهارشنبه ۲۴ اپریل (پنجم ثور) با نشر خبرنامه‌ای گفته است که هدف از این ارزیابی، بهبود وضعیت حقوق بشر، انجام تعهدات حقوق بشری حکومت‌ها و ارزیابی تحولات مثبت و چالش‌های پیش‌روی کشورها گفته شده است.
همچنان افزایش کمک‌های تخنیکی، با مشورت و موافقت حکومت مربوط؛ به اشتراک‌گذاری بهترین تجربیات بین کشورها و سایر جوانب دخیل؛ حمایت از همکاری در ترویج حقوق بشر و تشویق به همکاری و تعامل کامل با شورای حقوق بشر و سایر نهادهای حقوق بشری از دیگر اهداف این ارزیابی است.
در همین حال، نمایندگی افغانستان در مقر سازمان ملل متحد در سویس گفته است که افغانستان عضو جدایی‌ناپذیر سیستم ملل متحد است.
این نمایندگی تاکید کرده است که پایبندی به حقوق بشری مردم افغانستان هدف اساسی و مبنای صلح و ثبات است.
پیش از این نیز شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، در هفته نخست پنجاه‌وپنجمین اجلاس خود که از تاریخ ۲۶ فبروری تا پنجم مارچ برگزار شد، وضعیت حقوق بشر را در افغانستان بررسی کرده بود.
ریچارد بنیت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر ملل متحد، در این اجلاس گزارش تازه‌اش را درباره وضعیت حقوق بشری در افغانستان ارایه کرد.
او در گزارش خود از جامعه بین المللی خواست تا حقوق بشری افغان‌ها را در هر اقدام "عادی‌سازی روابط با طالبان" در اولویت قرار دهد.
نمایندگی افغانستان در مقر سازمان ملل متحد در ژنیو نیز گفته است که تعامل و مشارکت فقط وسیله اند.
اجرای قوانین سختگیرانۀ طالبان برای پوشش زنان و دختران، اعدام افراد، مجازات علنی متهمان و خشونت مبتنی بر جنسیت از سوی طالبان در گزارش بنیت برجسته شده است.
به باور بنیت، تبعیض جنسیتی سیستماتیک و گسترده در افغانستان بی‌سابقه است و اکنون وضعیت به سطحی رسیده که آزار و اذیت جنسیتی را می‌توان به عنوان "آپارتاید جنسیتی" توصیف کرد.
شورای حقوق بشر ملل متحد در حالی گزارش بنیت را هفته آینده بررسی خواهد کرد که به تازگی سازمان عفو بین‌الملل با نشر گزارشی در مورد وضعیت حقوق بشر در جهان گفته است که افغانستان با بحران وخیم بشری روبرو بوده و بر اساس این گزارش طالبان سرکوب و نقض حقوق بشر را تشدید کرده اند.
سازمان عفو بین‌الملل در گزارش سالانه خود از وضعیت حقوق بشر در جهان گفته است که در افغانستان زیر حاکمیت طالبان، زن یا دختر بودن "عملاً جرم انگاری" شده است.
در این گزارش ۴۱۸ صفحه‌ای که یک بخش آن مربوط افغانستان است، گفته شده که محدودیت‌های طالبان بر زنان و دختران رو به افزایش است که هدف آن حذف کامل زنان از زندگی اجتماعی است.
عفو بین‌الملل گفته است که فراخوان‌های بین‌المللی وجود دارد که آزار و اذیت زنان بر مبنای جنسیت در افغانستان زیر سلطۀ طالبان به عنوان "جنایت علیه بشریت" بررسی شود.
در این گزارش وضع محدودیت بر زنان، دستگیری و توقیف‌های خودسرانه، ناپدید شدن‌های اجباری، شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها "معادل جنایت علیه بشریت" خوانده شده است.
عفو بین‌الملل در این گزارش به افزایش موارد ازدواج زیر سن و اجباری دختران در افغانستان و خشونت خانوادگی علیه زنان و دختران نیز اشاره شده است، وضعیتی که بر اساس این گزارش به افزایش موارد افسردگی و تکالیف روانی و حتا خودکشی زنان و دختران افغان منجر شده است.
حکومت طالبان تا کنون به گزارش سازمان عفو بین‌الملل واکنش نشان نداده است، اما این گروه در گذشته گزارش‌ها در مورد نقض حقوق بشر در افغانستان را "بی‌بنیاد و پروپاگند" خوانده بود.
در تازه ترین مورد، ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، در پی نشر گزارش سالانۀ وزارت خارجۀ ایالات متحده در مورد وضعیت حقوق بشر در جهان که موارد مشابه نقض حقوق بشری در زیر حاکمیت طالبان را برجسته کرده بود، گفت که ارزش‌های حقوق بشری در جامعۀ افغانستان متفاوت از جوامع غربی است.
مجاهد روز سه شنبه، ۲۳ اپریل (چهارم ثور) در مصاحبه با رادیو ملی افغانستان تحت کنترول طالبان گفت که آنچه در امریکا و کشورهای غربی به عنوان ارزش‌های حقوق بشری تعریف می‌شود، احتمالاً در افغانستان آن گونه قابل تعریف نیست.