هند در بخش تسلیحات از روسیه فاصله گرفته و به غرب نزدیک می‌شود - تحلیلگران

نمایی از کشتی طیاره بردار قوای بحری هند

برخی منابع می‌گویند که پس از تهاجم نظامی روسیه بر اوکراین و اختلال در صادرات تسلیحات ساخت روسیه که هند یکی از بزرگترین مشتریان آن است، دهلی جدید در صدد است تا از مسکو فاصله بگیرد.

با اینحال، به گفتهٔ این منابع، هند برای جلوگیری از نزدیک شدن روسیه با چین، این حرکت را باید با دقت زیاد انجام دهد.

هند، بزرگترین وارد کننده تسلیحات نظامی در جهان، در حال نزدیک شدن به غرب است و در همین حال، ایالات متحده می‌خواهد تا روابط خود را با کشورهای منطقهٔ اقیانوس‌های هند و آرام به این امید تقویت بخشد که از با از بین بردن وابستگی هند به روسیه، از نفوذ چین در این منطقه جلوگیری کند.

بر اساس معلومات انستیتیوت بین‌المللی تحقیقات صلح بین المللی مستقر در سویدن، روسیه در طول دو دههٔ گذشته، تا ۶۵ فیصد تسلیحات خریداری شده توسط هند را به ارزش بیش از ۶۰ میلیارد دالر، فراهم کرده است.

این در حالی است که طبق معلومات چهار منبع حکومت هند، به شمول یک مقام ارشد امنیتی که به تازگی بازنشسته شده است،‌ روسیه، پیشنهاد ارایه تسلیحات مختلف به‌شمول هلیکوپترهای کامووف و جت‌های جنگی سوخوی و میگ را به هند داده است که تولید مشترک این جنگ افزار نیز شامل این پیشنهاد است.

وزارت‌های خارجه و دفاع هند و روسیه به درخواست‌ها برای تبصره و ارایهٔ نظر در این مورد تا زمان نشر این گزارش پاسخی نداده اند.

برخی مقامات و کارشناسان امور گفته اند که روسیه از هند خواسته است تا روابط دفاعی میان دو کشور تقویت یابد، اما به گفتهٔ آنان، نرندرا مودی، صدراعظم هند، تمرکز خود را بر تولیدات داخلی با استفاده از تکنالوژی غرب، معطوف کرده است.

چنین تلاش‌ها با برنامهٔ "ساخت هند"مودی به هدف تشویق تولیدات داخلی، همسویی دارد. انتظار می‌رود که هند در یک دههٔ آینده حدود ۱۰۰ میلیارد دالر را صرف خریداری تسلیحات کند.

روابط هند با ایالات متحده

سال گذشته، هند و ایالات متحده، قراردادی را امضا کردند که به شرکت امریکایی جنرال الکتریک اجازه می‌دهد که در داخل هند کارخانجات تولید ماشین‌های جت جنگی را بگشاید. این نخستین باری است که ایالات متحده با یک کشور غیرمتحد خود چنین قراردادی را امضا می‌کند.

در زمان امضای این معامله، هر دو کشور گفتند که در نظر دارند تا در بخش تکنالوژی همکاری شان را تسریع بخشیده و نیز در بخش‌های دیگر نظامی از قابلیت محاربوی هوایی گرفته تا استخبارات، خطوط تولید مشترک را آغاز کنند.

مناقشه با چین، در حالیکه درگیری میان سربازان هند و چین در منطقه هیمالیا در سال ۲۰۲۰ باعث کشته شدن حداقل ۲۴ سرباز شد، نیز بر نحوهٔ روابط هند با ایالات متحده تاثیرگذار بوده است.

هند و چین در سال ۱۹۶۲ با هم درگیر جند شدند و هنوز هم این دو کشور در مرزهای مشترک شان که بیش از ۳۲۰۰ کیلومتر طول دارد، درگیر مناقشات ارضی اند.

نزدیکی مسکو و بیجینگ

روی همرفته، هند باید در زمینهٔ روابط با روسیه دقت زیاد به خرج دهد، زیرا این کشور بزرگترین خریدار تسلیحات روسیه و از سال ۲۰۲۲ به اینسو، بزرگترین مشتری نفت و گاز روسیه است. توقف تجارت هند با روسیه، مسکو را به سمت بیجینگ نزدیک ساخته می‌تواند.

یک مقام امنیتی هند که به تازگی بازنشسته شده است، به خبرگزاری رویترز گفت که خریداری تسلیحات به هند قدرت نفوذ می‌بخشد و در نبود چنین ابزار نفوذ، روسیه و چین به هم نزدیک خواهند شد.

او گفت که تنها موجودیت روابط تجارتی هند و روسیه در زمینهٔ نفت و تسلیحات، می‌تواند روسیه را از چین دور نگه دارد.

صادرات تسلیحات روسیه در آغاز تهاجم نظامی این کشور بر اوکراین مختل شده بود، هرچند این سکتگی به تدریج مرفوع شد، هنوز هم نگرانی‌های مشتریان تسلیحات روسیه از این ناحیه به کلی مرفوع نشده است.

سواستی راو، کارشناس در انستیتیوت مطالعات و ارزیابی دفاعی منوهر پریکار در هند، می‌گوید که تداوم جنگ اوکراین، این پرسش را مطرح می‌کند که آیا روسیه قادر به فراهم آوری تسلیحات و پرزه‌جات نظامی به هند خواهد بود یا نه. او گفت که این مساله هند را واداشته است که اتکای خود را به تسلیحات نظامی روسیه کاهش دهد.

منابع گفته اند که هند در زمینهٔ تولید و فراهم آوری تسلیحات نظامی به ویژه جت‌های جنگی و کشتی‌های تحت البحری به صنایع نظامی کشورهای غربی به ویژه ایالات متحده، فرانسه و آلمان چشم دوخته است.

کوشش روسیه به ترغیب هند

سرگی لاوروف، وزیر خارجهٔ روسیه، برای معاملات بیشتر دفاعی با هند، آخرین فشارها را در ماه دسمبر سال گذشته وارد کرد.

لافرووف پس از دیدار با اس جی شنکر، وزیر خارجه هند، در یک کنفرانس مشترک مطبوعاتی در مسکو، گفت که با همتای هندی‌اش در مورد گستره‌ای از همکاری‌های نظامی و تخنیکی، به شمول تولید مشترک تسلیحات، صحبت کرد. او افزود که روسیه آماده است که از هدف هند برای افزایش تولیدات داخلی آن‌کشور، حمایت کند.

جی شنکر گفت که روابط دهلی جدید و مسکو بسیار قوی بوده و به گفتهٔ وی تجارت میان دو کشور در بخش‌های انرژی، کود کیمیایی و تولید فولاد به سطح بی‌پیشینه رسیده است، اما وی در مورد روابط دفاعی هیچ اشاره‌ای نکرد.

تسلیحات مختلف نظامی ساخت روسیه، از تانک‌ها گرفته تا یک کشتی طیاره بردار و سیستم‌های راکتی زمین به هوا، بیش از ۶۰ درصد تسلیحات نظامی هند را تشکیل می‌دهد و دهلی جدید برای ترمیم این تسلیحات، کم از کم برای دو دههٔ دیگر به پرزجات ساخت روسیه نیاز خواهد داشت.

در حال حاضر هند و روسیه به گونهٔ مشترک میزایل‌های کروز "براموس" را تولید کرده و در نظر دارند که تولید تفنگ‌های ای‌کی-۲۰۳ را که شباهت زیاد به کلاشینکوف دارد، در هند آغاز کنند.