وزارت دفاع ایالات متحده می‌گوید که طیاره‌های قوای هوایی افغانستان که توسط پیلوت‌های حکومت پیشین افغانستان به تاجیکستان و اوزبیکستان برده شده اند، به طالبان داده نمی شود.
جان کربی، سخنگوی وزارت دفاع ایالات متحده به صدای امریکا گفت که رایزنی در مورد سرنوشت این طیاره‌ها جریان دارد.
آقای کربی گفت: "ما در حال کار روی وضعیت این طیاره‌ها هستیم. من در حال حاضر کدام معلومات تازه‌ای برای شما ندارم. این گونه فکر کنید که این طیاره‌ها برای استفاده طالبان به افغانستان فرستاده نمی‌شوند. "
بر اساس گزارش‌ها، در اواخر ماه اگست، مجموعاً ۵۸۵ پرسونل نظامی افغان همراه با اعضای خانواده‌های شان فقط چند ساعت قبل از سقوط کابل به دست گروه طالبان توسط ۲۲ طیاره و ۲۴ هلیکوپتر به اوزبیکستان و تاجیکستان فرار کردند.
پیش از این ملا محمد یعقوب، سرپرست وزارت دفاع حکومت طالبان بتاریخ۱۱ جنوری (۲۱ جدی) به تاجیکستان و اوزبیکستان هشدار داد تا طیاره‌ها و هلیکوپتر‌های این کشور را برگردانند.
ملا یعقوب گفت که از این کشورها می‌خواهد تا در این راستا اقدام کنند، زیرا هیچ کشور حق ندارد که طیاره ها و هلیکوپتر‌های افغانستان را نزد خود نگهدارد یا از آن استفاده کند، در غیر آن طالبان دست به اقدام تلافی‌جویانه خواهد زد.
او افزود: "با بسیار احترام از آنان تقاضا می‌کنم که صبر ما را نه آزمایند و ما را مجبور نسازند که تا حد توان دست به عمل مشابه بزنیم."
ایالات متحده هنوز در مورد اینکه آیا این طیاره‌هادر آن کشورها باقی بمانند یا به جای دیگری منتقل شوند، اظهار نظری نکرده است. بیشتر طیاره‌ها توسط ایالات متحده به قوای هوایی افغانستان اهدا شده بود.
مرکز مطالعات بین المللی و استراتیژیک (CSIS) بر استناد تصاویر ماهواره‌ای گزارش داده است که ده‌ها طیارهٔ نظامی افغانستان در توقفگاه (Termec) میدان هوایی بین المللی ترمذ در اوزبیکستان مشاهده شده است. این تصاویر ماهواه‌ای به تاریخ ۱۶ اگست ۲۰۲۱ میلادی گرفته شده است.
بر اساس گزارش این مرکز، طیاره‌هایی که در این تصویر مشاهده می‌شوند، شامل ای-۲۰۹ سوپر توکانو، سی-۲۰۸، ام آی-۲۵، و هلیکوپتر یوام-۶۰ می شوند.
دفتر سرمفتش ایالات متحده برای بازسازی افغانستان نیز در ماه اکتوبر گزارش داد که در حدود ۲۵ طیاره نیروهای هوایی افغانستان به تاجیکستان و اوزبیکستان انتقال داده شده است.
با آنهم، شمار دقیق طیاره و هلیکوپتر‌های نیروهای پیشین هوایی افغان که به تاجیکستان و اوزبیکستان انتقال داده شده است، واضح نیست.