یک سروی تازه از وضعیت عودت‌کنندگان افغان از پاکستان نشان می‌دهد که اکثریت آنان در رابطه به دسترسی فرزندان شان به آموزش نگرانی دارند.
همچنان این سروی گفته است که دو سوم عودت‌کنندگان افغان از پاکستان به بیماری‌های مختلف مبتلا اند و یک سوم آنان غذایی برای خوردن ندارند.
همچنان بر اساس این سروی ۹۰ درصد عودت‌کنندگان گفته اند که با مشکل نداشتن سرپناه مواجه اند. ۹۲ درصد به آب آشامیدنی سالم، ۷۱ درصد نیز برای رفع حاجت به تشناب دسترسی ندارند و ۹۸درصد در مورد مصوونیت کودکان و سالمندان ابراز نگرانی کرده اند.
نهادها امدادرسان موسوم به اسلامیک ریلیف (Islamic Relief) این سروی را بر اساس مصاحبه با ۳۱۵ مهاجر غیرقانونی افغان در تورخم که از پاکستان به کشورشان بازگشته اند، تهیه کرده است.
در ادامۀ این سروی آمده است: "۹۰ درصد از مهاجرین بازگشته که در این نظرسنجی شامل شده اند به نهاد امدادرسان اسلامیک ریلیف گفته اند که در مورد دسترسی فرزندانشان به آموزش نگرانی دارند".
بر اساس این سروی، بسیاری از این مهاجرین افغان برای شان در پاکستان روزگاری دست و پا کرده بودند، اکنون با آینده‌ای نامعلومی روبرو اند.
عودت‌کنندگان افغان از پاکستان در حالی نگرانی خود را در مورد آموزش فرزندان خود ابراز کرده اند که حکومت طالبان از دو سال پیش آموزش دختران بالاتر از صنف ششم و تحصیل دختران و زنان را در دانشگاه‌ها ممنوع کرده است.
روند عودت مهاجرین غیرقانونی افغان از پاکستان به کشورشان در حالی شدت یافته است که حکومت موقت پاکستان در اوایل ماه اکتوبر اعلام کرد که شهروندان خارجی که بدون مدارک اقامت در آن کشور زیست دارند و اکثراً شهروندان افغانستان اند، باید تا اول نومبر داوطلبانه آن کشور را ترک کنند، در غیر آن، بازداشت شده و به کشورهای شان باز گردانده می‌شوند.
اسلامیک ریلیف گفته است که پس از این فیصلۀ حکومت پاکستان تا اکنون بیش از ۴۰۰هزار مهاجر افغان از آن کشور به افغانستان بازگشته اند.