وزارت امور خارجه حکومت طالبان می‌گوید که امیرخان متقی، سرپرست این وزارت در دیدار با روزا اوتنبایووا، رییس هیات معاونت سازمان ملل متحد برای افغانستان (یوناما)، دربارۀ موضوع بازگشت اجباری مهاجرین افغان از پاکستان گفتگو کرده است.
عبدالقهار بلخی، سخنگوی این وزارت ناوقت پنجشنبه دوم اکتوبر (۱۱ عقرب) با نشر اعلامیه‌ای در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که در این دیدار در مورد اخراج اجباری مهاجرین افغان از پاکستان، برخورد نادرست نهادهای امنیتی آن کشور با مهاجرین و کمک‌های کوتاه مدت و درازمدت حکومت طالبان و سازمان‌های بین‌المللی به عودت‌کنندگان با تفصیل بحث شد.
در اعلامیه آمده است که هزاران مهاجر افغان بدون دلایل موجه مجبور اند تا شب‌ها و روزها در فضای باز در سرما بدون بدون هیچ گونه امکانات و خدماتی در گذرگاه‌های مرزی منتظر بمانند.
متقی در این دیدار با تاکید بر انجام مکلفیت‌های نهادهای بین‌المللی و جامعه جهانی در قبال مهاجرین گفته است: "پاکستان از موضوعات بشری و مهاجرین در تلاش استفاده برای اهداف مختلف است و در این راستا حتا به اظهارات و نظریات مردم، سیاستمداران و کارشناسان خود گوش نمی‌دهد".
به گفتۀ سرپرست وزارت خارجۀ حکومت طالبان، حکومت پاکستان با یورش بر منازل افغان‌های مهاجر، دارایی‌های نقدی آنها را به زور می‌گیرد و اجازه نمی‌دهد دارایی‌های منقول، وسایل نقلیه و حیوانات شان را به افغانستان منتقل کنند.
در اعلامیه به نقل از رییس یوناما آمده است که این سازمان وضعیت را از نزدیک نظارت می‌کند، نهادهای مربوط برای کمک در منطقه حضور دارند و برای جلب کمک‌های بین‌المللی به تلاش‌هایش ادامه می‌دهد.
حکومت پاکستان هنوز به اظهارات سرپرست وزارت امور خارجه حکمت طالبان واکنشی نشان نداده است، اما مقامات این کشور پیش از این گفته اند که اتباع کشورهایی که مدارک قانونی برای اقامت در پاکستان ندارند از این کشور اخراج خواهند شد.
میکانیزم انتقال دارایی‌های مهاجرین افغان
سفارت افغانستان در اسلام‌آباد که تحت کنترول طالبان است، می‌گوید که سرفراز بگتی، سرپرست وزارت داخله پاکستان در دیدار با سردار احمد شکیب، سرپرست این سفارت تعهد کرده است که کشورش به زودی میکانیزم انتقال پول و دارایی‌های غیرنقدی مهاجرین افغان را اعلام می‌کند.
در اعلامیۀ سفارت که ناوقت پنجشنبه دوم نومبر (۱۱ عقرب) در شبکه اجتماعی ایکس نشر شد،آمده است که علاوه بر مسایل مالی، در این دیدار، سایر مشکلات مربوط به اخراج اجباری مهاجرین افغان به ویژه گیرماندن هزاران مهاجر در تورخم و چمن پاکستان و مسایل مربوط به آزار و اذیت مهاجرین افغان به شمول زنان و کودکان و افغان‌های دارای اسناد قانونی توسط پولیس و نظامیان پاکستان، با بگتی جدی مطرح شده است.
این سفارت گفته است: "پس از این زنان و کودکان زیر ۱۴ سال در تورخم و چمن بایومتریک نمی‌شوند، وسایط در ایستگاه‌ها و تیم‌های ثبت معلومات در مسیر راه افزایش می‌یابد تا روند مراجعه مردم افزایش یابد".
همچنان سفارت افغانستان در اسلام‌آباد گفته است که از پولیس به گونۀ جدی نظارت می‌کند تا مهاجرین هنگام برگشت اذیت نشوند و با آنان با عزت و احترام برخورد صورت گیرد.
در خصوص اذیت مهاجرین قانونی افغان توسط نیروهای امنیتی پاکستان به نقل از بگتی در اعلامیه آمده است که به نهادهای امنیتی توصیه می‌کند که افغان‌های دارای اسناد قانونی را آزار ندهند.
روز پنجشنبه بیش از ۱۰۰ نفر در عملیات پولیس در شهر کراچی و ۴۲۵ افغان در کویته بلوچستان بازداشت شدند. سعد بن اسد، معاون شاروالی کراچی به خبرگزاری فرانس پرس گفت: "عملیات علیه مهاجرین غیرقانونی ادامه خواهد داشت".
این در حالی است که مهاجرین افغان هنگام بازگشت به کشورشان از طریق تورخم و چمن با مشکلات زیادی مواجه هستند.
سفارت افغانستان مدعی شده است: "پولیس پاکستان مهاجرین قانونی را به بهانه‌های مختلف بازداشت و مدارک آنها را پاره می‌کند، همچنین به دلیل این سیاست، حساب‌های بانکی مهاجرین دارای مدارک مسدود می‌شود و به صاحبان خانه‌ها دستور داده می‌شود که حتا به مهاجرین قانونی افغان خانه به اجاره ندهند و این سبب مشکلات زیادی به آنان شده است".
حکومت موقت پاکستان به ۱.۷ میلیون مهاجر فاقد اسناد تا اول نومبر مهلت داد که به کشورشان برگردند. بر اساس تصمیم حکومت پاکستان، پس از تاریخ تعیین شده، مهاجرین فاقد مدارک قانونی که یک میلیون و ۴۰۰هزار نفر آنها افغان اند، پس از نگهداری در مراکز خصوصی از این کشور اخراج خواهند شد.
اما مقامات پاکستانی قبل از پایان مهلت نیمه شب چهارشنبه برای خروج مهاجران فاقد اسناد قانونی از این کشور، روند جمع‌آوری این پناهجویان را آغاز کرده است.
این در حالی است که خلیل حقانی، سرپرست وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان حکومت طالبان در گفتگو با خبرگزاری فرانس پرس از حکومت پاکستان خواستار وقت بیشتر برای بازگشت مهاجرین افغان شده است.
بیشتر مهاجرین در چند روز گذشته به مرز دیورند رسیده اند، زیرا پولیس پاکستان ده‌ها مرکز بازداشت را برای بازداشت و اخراج اجباری افغان‌ها پیش از موعد مقرر باز کرده است.
مقامات گذرگاه تورخم ایالت خیبر پشتونخوا تا اواخر شب چهارشنبه مشغول رسیدگی به حدود ۲۸هزار مهاجر بودند که صف آنها به هفت کیلومتر می‌رسید. اما از آن زمان، تردد در مرزها اندکی کاهش یافته است.
مسوولان وزارت داخله در این ایالت گفته اند که تنها از این ایالت بیش از ۱۲۹هزار افغان بازگشته اند، در حالی که به گفته مقامات مرز چمن - سپین بولدک در بلوچستان، حداقل ۳۸هزار افغان از این ایالت وارد افغانستان شده اند.
بازگشت همزمان شمار زیادی از مهاجرین به کشورشان فشار بر افغانستان در امتداد خط دیورند را افزایش داده است. مقامات روند ثبت نام عودت کنندگان افغان را آغاز کرده اند. برخی از افغان‌های بازگشته از پاکستان برای اولین بار وارد افغانستان شدند.
میلیون ها افغان طی دهه ها جنگ های مداوم در افغانستان به پاکستان مهاجرت کرده اند. بر اساس گزارش کمیشنری ملل متحد در امور پناهندگان، در ماه اگست ۲۰۲۱، از زمانی که طالبان دوباره قدرت را در افغانستان به دست آورده اند، حداقل ۶۰۰هزار افغان به پاکستان رفته اند.