تروریزم دیجیتل؛ مناظره در مورد کاربرد رسانه‌های اجتماعی در پاکستان

اردوی پاکستان، به شکل روزافزون، هشدارهایی در مورد آنچه "تروریزم دیجیتل" می‌نامد، صادر می‌کند، اصطلاحی که به گونۀ واضح تشریح نشده و فعالان حقوق بشر نگران اند که از آن می‌شود بر ضد هرکسی استفاده کرد که از اردوی پاکستان انتقاد می‌کند.

عاصم منیر، لوی درستیز پاکستان، اخیراً هشدار داده بود که از تروریزم دیجیتل برای نشر "معلومات نادرست و هرج و مرج" علیه نیروهای اردو استفاده شده بود. در هفتادوهفتمین سالروز استقلال پاکستان در اکادمی نظامی ایبت آباد در اوایل ماه اگست، یک جنرال ارشد اردوی پاکستان گفته بود که هدف تروریزم دیجیتل، ایجاد تفرقه بین مردم و نهادهای حکومتی است.

این جنرال کوشش نکرد تا تفاوتی را در میان مخالفان سیاسی اردو که معتقدند اردو باید نقش کوچکتری را در حکومت ملکی پاکستان ایفا کند و گروه‌های شورشی جدایی طلب در ساحاتی مانند بلوچستان که سال‌هاست با اردو درگیرند، قایل شود. او هیچ فرد، گروه یا حزبی را نیز به عنوان رهبران آنچه او "کمپاین تروریسم دیجیتل" نامید، مشخص نکرد.

از زمان برکناری عمران خان، صدراعظم پیشین پاکستان، از قدرت در سال ۲۰۲۲، این کشور شاهد افزایش فعالیت سیاسی در انترنت می‌باشد. اکثر کمپاین‌های انترنتی، علیه دخالت احتمالی اردو در سیاست و نقش آن در شکل‌دهی سیاست خارجی بحث می‌کنند.

احمد شریف چوهدری، یک سخنگوی اردوی پاکستان، در یک کنفرانس مطبوعاتی در اوایل این ماه، ، بیان داشت که اقدامات علیه آنچه وی تروریزم دیجیتل خواند، بسنده نیست و هشدار داد که علیه کسانی که در آن شامل باشند، اقدامات قانونی صورت خواهد گرفت.

واکنش فعالان حقوق بشر

هارون بلوچ، پژوهشگر و فعال حقوق دیجیتل، می‌گوید که تروریزم دیجیتل، یک اصطلاحی است که به وضوح تشریح نشده و اردو به شکل مبهم از آن کار می‌گیرد.

بلوچ در مصاحبه با صدای امریکا گفت: "حکومت، در عوض اینکه با تهدیدهای واقعی تروریستان برخورد کند، از این اصطلاح منحیث یک آله برای کنترول بیانات در انترنت و خاموش سازی منتقدان حکومت کار می‌گیرد."

اما حق نواز خان، یک خبرنگار در پشاور، که موضوعات مربوط به پاکستان و افغانستان را تحت پوشش قرار می‌دهد، به این باور است که تروریزم جهانی و تروریزم دیجیتل، هر دو تهدید هایی را ایجاد می‌کند، اما به گفتۀ وی تمرکز بر تروریزم دیجیتل، نیروها را از جنگ با تروریزم در منطقه منحرف می‌کند و این گروه‌های واقعی تروریزم اند که به توجه فوری نیاز دارند.

سلما گل، دانشجوی رشته تاریخ در دانشگاه پشاور، با اشاره به تروریزم دیجیتل به صدای امریکا گفت: "این واژه در چارچوب قانون در پاکستان جا ندارد. این یک اصطلاح نامانوس است که توسط اردو برای حمله به کسانی که صدای خود را بلند می‌کنند ابداع شده است. این به وضوح آزادی بیان را محدود می‌کند."

سلما معتقد است که نهادها نباید بدنام شوند، اما به گفتۀ می‌توان آشکاران از آنها انتقاد کرد. هرچند، برخی دیگر به این باور اند که انتقاد از اردو در انترنت، تا حد افراطی آن با پست‌هایی که کتلۀ رهبری اردوی پاکستان را تمسخر می کند، بیش از حد است.

انیس قریشی، کارشناس حقوق دیجیتل در پاکستان گفت: "تصویر لوی درستیز اردوی پاکستان در انترنت با کلمات نامناسب نشر شده بود که به حکومت دلیلی را برای وضع محدودیت بر استفاده از رسانه‌های اجتماعی در پاکستان، می‌دهد".

مشکل انترتنت

کاربران انترنت در پاکستان، در چند هفتۀ گذشته، از سرعت پایین انترنت خبر دادند. این مشکل میلیون‌ها کاربر را تحت تاثیر قرار داد، تجارت‌ها را مختل کرد و باعث شکایات از سراسر کشور شد.

کارشناسان امور تکنالوژی می‌گویند که فایروال انترنتی که اخیرا توسط حکومت نصب شد، می‌تواند به حکومت قدرت بیشتری بدهد تا دسترسی به رسانه‌های اجتماعی، وب‌سایت‌ها و گزینه‌های پیام رسان را مسدود کند.

اکثر افراد، این ابزار را به فایروال انترنتی معروف چین تشبیه کردند که به بیجینگ تقریباً قدرت کامل را برای سانسور و محدود کردن ارتباطات می‌دهد.

مقامات پاکستانی، ادعاهایی را رد کرده اند که گویا "فایروال ملی" باعث کاهش سرعت انترنت شده است. وزیر اطلاعات و تکنالوژی پاکستان به رسانه‌های محلی گفت که دولت مسوول کاهش سرعت انترنت نیست.

ادامه حملات تروریستی

درحالیکه اردوی پاکستان در هفته‌های اخیر، بیشتر بر مبارزه با انتقادات در انترنت متمرکز بود، با افزایش حملات شبه نظامیان بر نیروهای امنیتی و تاسیسات مواجه شد.

به روز دوشنبه، حملات شبه نظامیان بر مراکز پولیس، شبکه خط آهن و شاهراه‌ها در ایالت‌های ناآرام خیبر پشتونخوا و بلوچستان، باعث کشته شدند بیش از ۷۰ نفر، به شمول ۱۴ تن از نیروهای امنیتی شد.

در مناطق قبایلی و مناطقی که در آن شبه نظامیان فعال هستند، ادارات انفاذ قانون و اردو، عملیات مبارزه با تروریزم را شدت بخشیده اند. پس از خروج ایالات متحده از افغانستان و مسلط شدن طالبان در آن کشور در اگست ۲۰۲۱ حملات تروریستی در پاکستان افزایش یافته است.

با آنکه مقام‌های پاکستانی ادعا دارند که تحریک طالبان پاکستان، حملات خود را بر نظامیان و غیرنظامیان پاکستانی در افغانستان طراحی می‌کنند، حکومت طالبان در افغانستان این ادعاها را رد کرده و استدلال می‌کنند که پاکستان نباید بار ملامت ناکامی امنیتی خود را به دوش افغانستان بیاندازد.

در تازه ترین واکنش، لوی درستیز وزارت دفاع حکومت طالبان در واکنش به سخنان تازۀ شهباز شریف، صدراعظم پاکستان گفت که تحریک طالبان پاکستانی در افغانستان حضور ندارد و هیچ‌کسی نمی‌تواند این ادعا را ثابت کند.