وزارت خارجۀ روسیه می گوید که در مورد افزایش قدرت تندروان گروه دولت اسلامی در شمال افغانستان به خصوص در امتداد مرز افغانستان با تاجکستان و ترکمنستان، نگران است.
در همین حال، مقامات افغانستان و شماری از تحلیگران سیاسی به این باور اند که نگرانی روسیه در مورد ظهور گروه های تندرو مثل داعش در شمال افغانستان، "طبیعی، قابل درک و جدی" است.
مجیب الرحمان رحیمی، سخنگوی رئیس اجرائیه افغانستان، حضور گروه های تندرو مثل تندوران پاکستانی، تندروان از آسیای میانه و گروه دولت اسلامی را در شمال افغانستان تائید می کند و می گوید که نگرانی روسیه در این مورد "طبیعی" است.
آقای رحیمی به رادیو آشنا صدای امریکا گفت: "طبیعتاً حضور دهشت افگنان به خصوص انتقال شان به شمال افغانستان در کندز، در ولایت های شمال و شمالشرق افغانستان باعث نگرانی در سطح کشوی های آسیای میانه و روسیه شده است. و این نگرانی ها قابل درک است."
آقای رحیمی علاوه کرد که شماری از گروه های دهشت افگنی که در افغانستان مصروف جنگ اند، از کشور های آسیای میانه و حتا جمهوری های "خود مختار روسیه" و چین وارد افغانستان شده اند.
تحلیلگران می گویند که تندروان اسلامگرای بیش از ۱۰ کشور به شمول پاکستان، شماری از کشور های عربی و آسیای میانه وارد افغانستان شده اند و با گروه طالبان و افراد با لباس گروه داعش ، یکجا شده اند.
افغانستان و شکلگیری جنگ منطقه یی
تحلیلگران سیاسی مثل سید نجیب محمود، استاد روابط بین المللی در پوهنتون کابل، به این باورند که یک "جنگ منطقه یی" در افغانستان در حال شکلگیری است که ممکن است دامنۀ آن به آسیای مرکزی سرایت کند، وضیعت که به باور آقای محمود تحت هیچ شرایطی مورد قبول روسیه نخواهد بود، زیرا مسکو جمهوریت های جماهیر شوروی سابق را هنوز هم جغرافیای نفوذ خود تلقی می کند.
آقای محمود به رادیو آشنا صدای امریکا گفت: "داعش به عنوان یک جریان که گروه های مختلف قومی را از کشور ها و ملت های مختلف با خود دارد، این شک را بیشتر می سازد که در میان گروه داعش جنگجویان از آسیای مرکزی وجود داشته باشد."
آقای محمود علاوه کرد که داعش علاقه دارد تا به عنوان یک گروه عمده در افغانستان مطرح شده و ساحۀ نفوذ خود را بیشتر کند.این تحلیلگر سیاسی می گوید که مرز میان افغانستان و تاجکستان برای رخنه کردن گروه دولت اسلامی به سمت آسیای مرکزی آسیب پذیر است و در صورت ورود داعش به آسیای میانه، امنیت روسیه با دشواری مواجه خواهد شد.
آقای محمود افزود: "دریای آمو و اطراف آن به سمت افغانستان نگرانی های زیادی را خلق کرده است. داعش به عنوان یک جریانی که مرز نمی شناسد، و علاقه دارد تا ساحه نفوذ خود را به کشور های منطقه پراگنده بسازد، برای روسیه قابل پذیرش نیست."
آقای محمود همچنین گفت که حضور تندروان چیچینی، ازبکی، ترکمنی، تاجکی و تاتاری با داعش یکجا شده که این وضیعت نشان دهندۀ این است که داعش آمادۀ گسترش ساحۀ نفوذ خود به آسیای مرکزی می باشد.
اقدام روسیه در برابر داعش در افغانستان
احمد سعیدی، تحلیلگر سیاسی افغان، نیز به این باور است که نگرانی روسیه از تقویت گروه دولت اسلامی در شمال افغانستان، "جدی، قابل درک و لمس" است.
آقای سعیدی به رادیو آشنا صدای امریکا گفت: "به گمان من نگرانی روس ها جدی، قابل درک و لمس است. از یک طرف حزب اسلامی ازبکستان تحت رهبری حاجی عثمان با داعش یکجا شده است که افرادی زیادی را در اختیار دارد. علاوه بر آن، تعدادی از گروه ها از روسیه، تاجکستان، ترکمنستان و ازبکستان با داعش در ساحات کندز و تخار حضور دارند."
آقای سیعدی همچنین گفت که شماری از پاکستانی ها و طالبان افغانستان نیز در کنار گروه داعش می باشند، بنا بر این، روسیه از تمام تلاش استفاده خواهد کرد تا از پیشروی داعش در آینده جلوگیری کند.
وزارت خارجۀ روسیه در حالی نگرانی اش را در مورد ظهور داعش در شمال افغانستان مطرح کرده است که دامنۀ جنگ در شمال افغانستان گسترش یافته است، جنگ که به باور شماری از تحلیلگران ممکن به سایر کشور های منطقه سرایت کند.
اقدام برای جلوگیری از رشد داعش در افغانستان
بخاطر جلوگیری از قدرت بیشتر گروه های تندور مثل گروه دولت اسلامی یا داعش، آقای رحیمی خواهان همکاری و همآهنگی بیشتر کشور های منطقه شد.
آقای رحیمی گفت: "حکومت افغانستان خواهان همکاری بیشتر در سطح امنیتی و تمرکز فشار، عملیات و تبادل معلومات میان کشور های منطقه است تا با دهشت افگنی چه القاعده، چه طالبان چه داعش بدون تفکیک با یک همکاری منطقه یی و بین المللی برخورد صورت بگیرد."
ولی با در نظر داشت سابقۀ تجاوز نظامی شوروی سابق در افغانستان، شماری از تحلیلگران به این باورند که روسیه مداخلۀ نظامی مستقیم در افغانستان نخواهد داشت، بلکه مسکو ممکن تاجکستان و ازبکستان را در مبارزه بر ضد تندروان کمک خواهد کرد.
نوعیت مداخلۀ روسیه در افغانستان
آقای سعیدی نیز می گوید در صورت لزوم، روسیه با استفاده از حملات هوایی بر ضد تندروان مثل داعش در افغانستان استفاده خواهد کرد، ولی کمک نظامی مسکو با حکومت افغانستان زیاد محتمل نیست.
حکومت افغانستان همواره از حضور تندروان چیچینی، پاکستانی و عربی در کنار طالبان و حالا گروه دولت اسلامی شکایت کرده و می گوید که افغانستان با یک جنگ تحمیلی دست و گریبان است.
در پهلوی سایر گروه های شورشی و دهشت افگن مثل شبکۀ حقانی، گروه دولت اسلامی یا داعش تهدید مشابه را متوجه افغانستان کرده است.
این گروه از چندین ماه به این سو در برخی از ولایات افغانستان به خصوص ولایت ننگرهار، هلمند و سرپل حاکمیت حکومت افغانستان را زیر سوال برده است و در این اواخر بر اساس گزارش ها، فعالیت این گروه در شماری از ولایات شمالی افغانستان نیز دیده شده است.