سال نو تعلیمی در نه ولایت گرمسیر افغانستان روز چهارشنبه ششم سپتمبر (۱۵ سنبله) بدون حضور دختران دانشآموز دوره متوسطه و لیسه آغاز شد.
حبیبالله آغا، سرپرست وزارت معارف حکومت طالبان در پیامی به مناسبت آغاز سال تعلیمی جدید در مناطق و ولایات گرمسیر افغانستان، از توسعه متوازن معارف اطمینان داد، اما به آغاز دروس دختران بالاتر از صنف ششم اشارهای نکرد.
حکومت طالبان در دو سال متوالی آموزش دختران را به سویهٔ بالاتر از صنف شمم در سراسر افغانستان ممنوع کرده است.
مقامات وزارت معارف حکومت طالبان در کنفرانسی به تاریخ ۲۱ اگست (۳۰ اسد) گفتند که کار روی راهکار بازگشایی مکاتب دورۀ متوسطه و لیسه هنوز تکمیل نشده است.
صبغتالله واثق، معین اداری وزارت معارف در این مورد که چه زمانی به دختران دورۀ متوسطه و لیسه اجازۀ آموزش داده میشود، به خبرنگاران گفت که رهبران حکومت طالبان در این مورد بحث کرده اند و او نمیخواهد بیشتر از این چیزی بگوید.
طالبان پس از به دست آوردن مجدد قدرت در افغانستان در ۱۵ اگست ۲۰۲۱، آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را ممنوع کردند و حکومت این گروه در دو سال حاکمیت خود دلایل مختلف را برای بسته ماندن مکاتب دخترانه بیان کرده است.
بر اساس گزارش رسانههای محلی افغانستان، محمد یونس رشید، معین امور جوانان وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان، به نقل از هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان گفت که هنوز زمینه برای آموزش دختران در افغانستان فراهم نشده است.
علاوه بر ممنوعیت آموزش دختران، حکومت طالبان در هفته آخر سال ۲۰۲۲ دانشگاهها را به روی زنان و دختران بست.
با وجود تقاضاهای مستمر جامعه جهانی، حکومت طالبان به زنان و دختران اجازه نداده است که آموزش را از سر بگیرند.
موسسه بینالمللی پاملرنه (Care International) گفته است که تعداد دخترانی که در افغانستان در سن رفتن به مکتب قرار دارند و اکنون از آموزش بازمانده اند، به ۲.۵ میلیون نفر میرسد.
این موسسه با نشر گزارشی به تاریخ ۲۱ اگست (۳۰ اسد) گفت که افغانستان تنها کشوری در جهان است که آموزش و تحصیل دختران و زنان در آن ممنوع شده است. این موسسه زیان اقتصادی ممنوعیت آموزش و تحصیل دختران و زنان جوان را برای افغانستان ۵.۴ میلیارد دالر تخمین زده است.
در گزارش آمده است که همزمان با تغییر حکومت در اگست ۲۰۲۱، بسیاری از مکاتب در افغانستان بسته شدند و با وصف اینکه برنامهریزی برای بازگشایی مراکز آموزشی دختران و زنان صورت گرفته بود، کاری در این زمینه انجام نشد.
موسسه پاملرنه گفته است: "در ماه سپتمبر ۲۰۲۱، مقامات حاکم طالبان تمام مراکز رسمی آموزشی و مکاتب دختران بالای ۱۲ سال را به حالت تعلیق درآوردند و به همین دلیل یک میلیون و ۱۰۰هزار دختر و زن جوان از تحصیلات رسمی محروم شدند".
به گفتۀ پاملرنه، دسترسی کودکان به آموزش در افغانستان همواره به عنوان یک تهدید بزرگ تلقی شده است. درگیریها، آوارگی و حوادث طبیعی، گرسنگی را در این کشور گسترش داده که وضعیت را برای دختران حتا سختتر از سایرین کرده است، از همینرو نزدیک به ۳۰ درصد از دختران هرگز در مکاتب ابتدایی ثبت نام نکرده اند.
گزارش پاملرنه به اهمیت مکاتب روستایی در ارایه آموزش به دخترانی که هرگز به مکتب نرفته اند، اشاره کرده و گفته است که برای بسیاری از این دختران در مکاتب روستایی زمینۀ یادگیری خواندن و نوشتن فراهم شده است.