یک گزارش تازۀ ملل متحد نشان می‌دهد که ۸۰ درصد زنان در مورد موضوعات مهم هیچ تعامل و ارتباطی با مقامات محلی طالبان ندارند و برای دادخواهی مجبور اند که به مردان و جامعه اتکا کنند.
این گزارش به گونه مشترک توسط دفتر هیات معاونت ملل متحد (یوناما)، اداره زنان ملل متحد و سازمان بین‌المللی مهاجرت، از طریق گفتگو و مشورۀ حضوری و غیرحضوری با ۸۸۸ زن و شمار اندکی از مردان، در ۳۳ ولایت افغانستان تهیه شده است.
گزارش گفته است که وضعیت زنان در بخش‌های مختلف اجتماعی و اقتصادی نسبت به یک سال قبل، ناامیدکننده‌تر شده است.
تاثیر زنان و تعامل با مقامات طالبان
در این گزارش که امروز چهارشنبه ۲۴ جولای (سوم اسد) نشر شد، آمده است که تنها ۱۶ درصد زنان در سه ماه گذشته با مقامات محلی طالبان در امور مهم تعامل و ارتباط داشتند، اما این رقم در بین مردان سه برابر (۵۳ درصد) بوده است.
گزارش گفته است: "زنان تاکید کردند که اغلب از نشست‌های عمومی کنار گذاشته می‌شوند و نمی‌توانند به طور مستقیم با مقامات محلی [طالبان] تعامل و ارتباط داشته باشند. در عوض مجبور می‌شوند به اعضای مرد خانواده و جامعه اتکا کنند تا به نمایندگی از آنان دادخواهی کنند."
همچنان زنان گفته اند که اتکا به مردان برای مطرح‌کردن دیدگاه‌های شان سبب خواهد شد که خطر حذف آنان از سطوح مختلف تصمیم‌گیری عادی شود.
گزارش گفته است که تناسب دسترسی زنان و مردان به میکانیزم رسمی و غیررسمی حل و فصل منازعات، به ترتیب هفت تا ۵۰ درصد است و از همین‌رو بخش بزرگ زنان نمی‌توانند در همه مراحل تصمیم‌گیری زندگی به دلیل محرومیت تاثیرگذار باشند.
گزارش گفته است: "زنان نمی‌توانند بالای قوانین وضع‌شده بر خودشان تاثیری داشته باشند و نمی‌توانند دیگران را در برابر نقض و تنفیذ حقوق کمی که توسط طالبان به آنان اعطا شده، پاسخگو قرار دهند."
مصوونیت و دسترسی به خدمات
بر بنیاد گزارش، ۶۴ درصد زنان پاسخ‌دهنده در این گزارش گفته اند که هنگام بیرون شدن از منزل به تنهایی "اصلاً" احساس مصوونیت نمی‌کنند و آنان "توسط مقامات اداره حاکم و اعضای جامعه" به دلیل حضور در انظار عمومی "هدف" قرار می‌گیرند.
گزارش گفته است که بیشتر زنان در اینکه ارایه خدمات تحت حاکمیت طالبان در کنار افزایش مالیات بدتر شده است، اتفاق نظر داشتند.
این گزارش دسترسی بیشتر مردان را نسبت به زنان به خدمات آموزش، سلامت و صحت روانی برجسته کرده و گفته است که این وضعیت نشان‌دهندۀ خلای جنسیتی در دسترسی به خدمات است.
در گزارش آمده است: "در حالی که در تیوری، خدمات صحی برای زنان همچنان قابل دسترس است، کیفیت خدمات در کنار افزایش قیمت ادویه و محدودیت‌هایی که موسسات غیردولتی را هدف قرار می‌دهد، تعداد و دسترسی ارایه‌کنندگان خدمات را محدود می‌کند."
بر اساس گزارش، ممنوعیت‌های آموزشی و تحصیلی و محدودیت‌ها بر آزادی تردد، احتمال دارد که دسترسی زنان و دختران را به خدمات صحی بیشتر کاهش دهد.
با توجه به این تهدیدها زنان و مردان به گونۀ یکسان خواستار برداشتن همه محدودیت‌های فعالیت موسسات غیردولتی شده و گفته اند که محدودیت‌ها سبب کاهش توانایی این موسسات در راستای خدمات ضروری و نجات‌بخش می‌شود.
همچنان زنان خواستار برداشتن ممنوعیت آموزش و تحصیل و اشتغال زنان در اداره‌های دولتی و غیردولتی شده و آن را یک نیاز مهم اجتماعی بیان کرده اند.
وضعیت مالی زنان
یافته‌های ملل متحد نشان می‌دهد که وضعیت مالی و درآمد ۷۰ درصد زنان در ربع دوم ۲۰۲۴ نسبت به سه ماه نخست، بدتر شده است.
گزارش این سازمان گفته است زنان با موانع مضاعفی در دسترسی به میکانیزم‌های حمایت مالی مواجه اند.
بر بنیاد گزارش ۱۳ درصد زنان پاسخ‌دهنده گفته اند که به قرضه دسترسی دارند و ۲۲ درصد نیز گفته اند که برای امور زندگی از اقارب شان از خارج پول دریافت می‌کنند. در حالی که این رقم برای مردان به ترتیب ۲۷ و ۴۹ درصد است.
در گزارش آمده است: "زنان پاسخ‌دهنده عنوان کردند که با چالش‌های جنسیتی در دریافت قرضه‌ها، به ویژه در مورد ارایه وثیقه مواجه اند. برخلاف آنچه باید باشد، نداشتن امنیت مالی به حیث یکی از دلایل اصلی به خاطر قرضه‌ندادن به زنان از سوی قرضه‌دهندگان عنوان شده است."
همچنان در گزارش آمده است که با توجه به محدودیت‌های کنونی، فرصت‌های شغلی برای زنان به شکل قابل توجهی کاهش یافته است و این مسله در برگرداندن قرضه‌های زنان نقش اساسی دارد.
نقش زنان در تعامل بین‌المللی
گزارش ملل متحد نقش زنان را در تعاملات بین‌المللی نیز برجسته کرده و گفته است که مردان و زنان بر شمولیت زنان در تعاملات بین‌المللی توافق دارند.
در گزارش آمده است که ۵۹ درصد زنان و ۳۶ درصد مردان گفته اند که برای زنان در هر گونه نشست و بحث در مورد آینده افغانستان، ۵۰ درصد سهمیه باید در نظر گرفته شود.
ملل متحد گفته است: "حدود نیمی از افرادی که مورد مشورت قرار گرفتند، ترجیح خود را برای یک هیات که صرفاً متشکل از زنان باشد، به حیث ابزاری برای مقابله با محرومیت شدید زنان افغان از تصمیم‌گیری‌های سایسی و عمومی بیان داشتند."
همچنان ۵۰ درصد اشتراک‌کنندگان زن و مرد در این گزارش، تاکید کرده اند که یک نهاد مشورتی زنان برای جامعه بین‌المللی ایجاد شود تا زمینه را برای گنجانیدن دیدگاه‌ها و تجربه زنان در تصمیم‌گیری‌های بین‌المللی فراهم کند.
بر بنیاد این گزارش، زنان افغان علاقه دارند که به رویکردهایی اولویت داده شود تا امکان اشتراک زنان در جلسات با مقامات طالبان را فراهم کند و این زنان خواستار طرفداری جامعه جهانی به نمایندگی از زنان افغانستان نیستند.
خواست‌ها
سهم‌گیری همه شمول در روندهای تصمیم‌گیری زنان، لغو محدودیت‌هایی که حقوق اساسی زنان را نقض می‌کند، مساوات و عدم تبعیض در دسترسی به خدمات اساسی و ایجاد شورای زنان از خواست‌های مهم زنان افغان است.
همچنان زنان از جامعه جهانی خواسته اند که میکانیزم‌های تضمین‌کننده سهم‌گیری زنان افغان در مجامع تصمیم‌گیری بین‌المللی ایجاد کند و از حضور زنان در هر بحثی در مورد آینده افغانستان اطمینان داده شود.
زنان اشتراک‌کننده در گزارش سه اداره ملل متحد تاکید کرده اند که حقوق زنان و نابرابری‌های مرتبط با جنسیت به عنوان موضوعات مهم در هرگونه مباحث در مورد آینده افغانستان اولویت داده شود.