ادارۀ زنان ملل متحد می‌گوید که حقوق زنان در افغانستان همواره موضوع مبارزه شدید بر سر رژیم‌ها و نسل‌ها بوده است، اما ظلمی که زنان و دختران افغان از اگست ۲۰۲۱ تجربه می‌کنند، از نظر مقیاس و تاثیر نسلی بی‌نظیر است.
این ادارۀ ملل متحد گفته است که وضعیت کنونی افغانستان چالش‌های بی‌سابقه‌ای را در سطح جهان برای انجام مداخلات هدفمند در مورد برابری جنسیتی ارایه می‌کند.
به گفتۀ این اداره، از زمان حاکمیت دوباره، طالبان به طور منظم، زیرساخت‌های قانونی و نهادینۀ افغانستان را برچیده، به ویژه کسانی را هدف قرار داده که از برابری جنسیتی و پیشرفت‌های توانمندسازی زنان که در نظام جمهوری بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱ به دست آمده، حمایت کرده اند.
تحلیل ادارۀ زنان ملل متحد نشان می‌دهد که محرومیت از حقوق زنان تاثیرات مخربی داشته و پیامدهای بین نسلی خواهد داشت. این نهاد گفته است که با ارزیابی تاثیر ممنوعیت‌ها بر حق تحصیل، بر می‌آید که ترک تحصیل ۱.۱ میلیون دختر و بیش از ۱۰۰هزار زن از دانشگاه حداقل ۵۰ درصد با افزایش خطر مرگ و میر مادران مرتبط است.
این در حالی است که به تازگی سازمان جهانی صحت گزارش داده که روزانه ۲۴ مادر و ۱۶۷ نوزاد به دلیل مرگ و میر قابل پیش‌گیری در این افغانستان جان می‌بازند.
اداره زنان ملل متحد گفته است با وصف محدودیت‌های طالبان، زنان افغان به خدمت به جوامع خود و دفاع از حقوق خود ادامه می‌دهند، طوری که با گذشت نزدیک به سه سال از "تصاحب قدرت توسط طالبان"، عزم زنان افغان با بدترشدن وضعیت و جایگاه آنها، قوی‌تر می‌شود.
الیسون داویدیان، نماینده ویژه زنان سازمان ملل متحد در افغانستان گفته است: "زنان افغان مقاومت فوق‌العاده‌ای از خود نشان می‌دهند. در مواجهه با چالش‌های باورنکردنی، زنان به اداره سازمان‌ها و مشاغل و ارایه خدمات ادامه می‌دهند. ما باید روی مقاومت آنها سرمایه‌گذاری کنیم."
نماینده ویژه زنان سازمان ملل متحد در افغانستان تاکید کرده است که افغانستان باید در صدر اجندای بین‌المللی باقی بماند.
بخش زنان ملل متحد تاکید کرده است که برای تقویت سازمان‌های جامعه مدنی زنان نیاز است تا جامعه جهانی بودجه پایدار و قابل انطباق را فراهم کند و برای اینکه اطمینان حاصل شود که حداقل ۳۰ درصد از تمام کمک‌های مالی به افغانستان به ابتکاراتی اختصاص می‌یابد که هدف آن ارتقای برابری جنسیتی و حقوق زنان، است، تمویل مستقیم برای برابری جنسیتی نیاز است.
این داره ملل متحد خطاب به جهان تاکید کرده است: "اقداماتی را برای جلوگیری از رویکردهایی که می‌تواند ناخواسته از سیاست‌ها، هنجارها و ارزش‌های تبعیض‌آمیز طالبان حمایت یا آن را عادی سازی کند، اعمال کنید. حقوق بشر را با تمرکز ویژه بر حقوق زنان به عنوان یک جنبه اساسی در تمام فعالیت‌های بشردوستانه و مداخلات اساسی نیازهای انسانی بگنجانید."
پیش از این، نهاد حقوقی موسوم به رصدخانه جهانی گفته است که افغانستان به محدودیت شدید حقوق زنان و دختران که قبل از سال ۲۰۰۱ وجود داشت بازگشته است.
به گفتۀ این نهاد، "زنان در افغانستان در حال حاضر در وضعیت ستم جنسیتی نهادینه‌شده، جداسازی، و معافیت از مجازات خشونت جنسی به سر می‌برند"، وضعیتی که به اپارتاید جنسیتی معروف شده است.
همچنان یک نهاد حقوق بشری دیگر به نام ''مرکز جهانی مسوولیت حفاظت'' نیز با نشر گزارشی گفته است که طالبان سیاست‌ها و اقدامات محدودکننده‌ای را اجرا کرده اند که زنان و دختران را از حقوق بشر محروم می‌کند، اشکال شدید تبعیض جنسیتی را تداوم می‌بخشد و کنوانسیون رفع همه اشکال تبعیض علیه زنان را آشکارا نقض می‌کند.
بر اساس گزارش‌های نهادهای معتبر حقوق بشری، از اگست ۲۰۲۱ به طرف، حکومت طالبان بیش از ۵۰ فرمان و دستور سرکوبگرانه گسترده را صادر کرده است که زنان و دختران را هدف قرار می‌دهد.
بر اساس این فرمان‌ها و دستورهای حکومت طالبان، آزادی تردد، آزادی عقیده و بیان، فرصت‌های شغلی، نمایندگی سیاسی و عمومی و دسترسی به آموزش و مراقبت‌های بهداشتی زنان و دختران به شدت محدود می‌شود.
حکومت طالبان طی بیش از دو نیم سال گذشته، محدودیت‌های فزاینده را بر زنان وضع کرده اند، از ممنوعیت آموزش و کار گرفته تا تفریح، ورزش و آرایش زنان.
پیش از این بارها ملل متحد و کشورهای غربی از طالبان خواسته اند که محدودیت‌های وضع شده بر حقوق زنان و دختران افغان را لغو کنند، اما این گروه نه تنها به این خواست‌ها گردن ننهاده، بلکه همواره گفته اند که حقوق زنان و دختران در افغانستان بر اساس شریعت اسلام تامین است و نیز محدودیت بر کار و آموزش زنان و دختران را "موضوع داخلی" افغانستان عنوان کرده اند.