برنامه انکشافی سازمان ملل متحد (UNDP) با نشر گزارشی تحت عنوان "گوشدادن به زنان کارآفرین در افغانستان، مبارزه و تابآوری آنها" میگوید زنان کارآفرین افغانستان با طیف وسیعی از "موانع و هزینههای هنگفت تجارت" روبرو استند.
این گزارش که روز چهارشنبه ۱۷ اپریل (۲۸ حمل) نشر شد، بر اساس مصاحبههای مفصل در سال ۲۰۲۲، بحثهای گروهی زنان در سال ۲۰۲۳ و یک نظرسنجی کمی در سال ۲۰۲۴ با پاسخهای بیش از ۳۱۰۰ زن تهیه شده است.
تبعیض عمیق، محدودیتهای عملیاتی و سیستم مالی به شدت ضعیف منجر به محدودیت دسترسی زنان به قرضه از بانکها شده است.
بر اساس گزارش، ۴۱ درصد بیش از ۳۰۰۰ زن که مصاحبه شده، تنها پنج درصد آنان گفته اند که از بانکها یا موسسات مالی کوچک، قرضه دریافت کرده اند.
برنامه انکشافی ملل متحد گفته است که ۷۳ درصد این زنان نمیتوانند حتی به بازارهای محلی بدون همراهی مرد خانواده سفر کنند که این محدودیت تردد آموزنها را بیشتر میکند.
در گزارش آمده است: "وقتی در مورد محدودیتهای اداره یک کسبوکار به عنوان یک زن سوال شد، ۳۲ درصد از شرکتهای کوچک و متوسط تحت رهبری زنان معتقد بودند که تبعیض جنسیتی آموزنهایی را در دسترسی به بازار برای کسب و کارشان ایجاد میکند، ۲۸ درصد به مشکلات در تهیه لوازم و ۱۹ درصد به چالشهایی در تامین قرضههای رسمی و رسمی اشاره کردند".
برنامه انکشافی ملل متحد گفته است که ۶۱ درصد منابع قرضههای مشاغل تحت رهبری زنان را خانوادهها، ۴۵ درصد دوستان، سایر مشاغل ۲۱ درصد، بانک رسمی پنج درصد، حوالههای خارج از افغانستان پنج درصد و موسسات مالی خرد دو درصد تشکیل میدهد.
این اداره ملل متحد با اشاره به اینکه ۶۰ درصد زنان مصاحبه شده سرپرست خانوادههای شان اند، تاکید کرده است که کسب و کار راهی برای بقای اقتصادی و خودکفایی است.
همچنان گزارش به حمایت اهداکنندگان و تقاضای بیشتر بازار جهت افزایش فرصتهای تجاری اشاره کرده و گفته است که حدود ۶۶ درصد از زنان رشد کسبوکار خود را در سال گذشته گزارش کردند.
در گزارش آمده است که کمکهای اهدایی عامل اصلی این رشد بوده که ۶۰ درصد را تشکیل میدهد و د رده دوم نیز افزایش تقاضا سبب این رشد شده است. همچنان در رشد کسبوکار زنان ۴۳ درصد بلندرفتن کیفیت محصولات و ۲۸ درصد قیمت نازل اجناس نیز دخیل بوده است.
کانی ویگناراجا، مسوول منطقهای برنامه انکشافی این سازمان در آسیا و اقیانوسیه، گفته است که زنان کارآفرین افغانستان در بدترین شرایط، جسارت، شجاعت و تدبیر باورنکردنی از خود نشان داده اند.
به گفتۀ او، این اداره ملل متحد با سایر شرکای ملی و بینالمللی خود از ۷۵هزار کسبوکار کوچک زنان در افغانستان حمایت کرده اند که منجر به ایجاد فرصتهای شغلی برای بیش از ۹۰۰هزار نفر شده است.
ویگنا راجا گفته است: "ما تخمین میزنیم که بیش از ۴.۵ میلیون افغان سود برده اند...از آنچه من به طور مستقیم شاهد بودم، کمکهای بین المللی متمرکز بر جامعه برای تحول مثبت کاملاً حیاتی است".
برنامه انکشافی ملل متحد گفته است که علیرغم مواجهه با آموزنهای بزرگ، مشاغل تحت مالکیت و رهبری زنان در افغانستان همچنان انعطافپذیری قابل توجهی از خود نشان میدهند و به عنوان ستونهای حیاتی ثبات اقتصادی و امید در میان ناملایمات عمل میکنند.
استیفن رودریکس، نماینده مقیم برنامه انکشافی ملل متحد در افغانستان میگوید که زنان مدتهاست که نیروی محرکه رفاه خانوادهها در افغانستان بوده و نقش مهمی در حفظ اقتصاد محلی بازی میکنند.
او با تاکید بر تداوم حمایت از این زنان تاکید میکند: "شجاعت و انعطافپذیری آنها در غلبه بر مشکلات حکایت از یک داستان قانع کننده از صلابت و امید دارد. آنها به حمایت بینالمللی نیاز دارند...آینده افغانستان به آنها بستگی دارد."
گزارش گفته است هرچند سال گذشته که میزان اشتغال زنان در خانوادهها از ۱۲ درصد به شش درصد کاهش یافته، اما هنوز هم که ۸۰ درصد از شرکتهای تحت رهبری زنان منبع اصلی درآمد اند و فرصتهای شغلی بسیار مورد نیاز را برای زنان دیگر ایجاد میکنند.
این گزارش در حالی نشر میشود که طی حدود سه سال گذشته دختران و زنان افغانستان با آموزنهای متعددی چون ممنوعیت آموزش و تحصیل، کار در ادارات دولتی و غیرحکومتی – به جز سکتور معارف و صحت – تفریح، ورزش و سفر بدون محرم، دست و پنجه نرم میکنند.