در حالی شورای حقوق بشر ملل متحد امروز چهارشنبه ۱۹ جون (۳۰ جوزا) دومین روز اجلاس خود را در مورد وضعیت حقوق بشری آغاز کرده است، زنان افغان انتظاراتی متعددی از این نشست دارند.
شبکه مشارکت سیاسی زنان افغانستان با نشر اعلامیه‌ای گفته است که از این نشست انتظار دارد تا علاوه بر بحث دربارۀ مسایل مربوط به حقوق بشر در افغانستان، تصامیمی برای حفظ و تقویت آن گرفته شود.
همچنان این شبکه از شورای حقوق بشر ملل متحد انتظار دارد که آپارتاید جنسیتی در افغانستان جرم‌انگاری و مبارزه با آن در راس تصامیم مهم دیگر باشد.
در اعلامیۀ این شبکه آمده است: "طالبان به عنوان ناقضین حقوق بشر در افغانستان، عاملین اعمال تروریستی و تهدید خطرناک برای جهان شناخته شده، به محکمۀ بین‌المللی لاهه معرفی شوند و در قبال انجام جنایات شان مورد پاسخگویی و محاکمه قرار گیرند."
زمینه سازی برای ایجاد یک حکومت مشروع و دموکراتیک، تقویت حقوق زنان و کودکان، توجه به توسعه آموزش و ترویج فرهنگ حقوق بشر از دیگر توقعات این شبکه از پنجاه‌وششمین نشست شورای حقوق بشر ملل متحد است.
مریم معروف آروین، فعال حقوق زنان و رییس جنبش شنبه‌های ارغوانی نیز به صدای امریکا گفت که طی حدود سه سال گذشته نشست‌های متعددی مشابه اجلاس شورای حقوق بشر برگزار شده، اما نتیجه‌اش سرکوب بیشتر زنان، دختران و اقلیت‌های مذهبی و قومی در افغانستان بوده و وضعیت حقوق بشری با گذشت هر روز در این کشور وخیم‌تر شده است.
آروین افزود که مهم‌تر موضوع نتیجۀ چنین نشست‌ها است که به برداشتن گام‌های عملی و تاثیرگذار برای بهبود حقوق بشری به ویژه وضعیت زنان و دختران در افغانستان است.
او گفت: "امیدواریم که برآیند چنین نشست‌ها بتواند فضاسازی بکند برای قطع حمایت از طالبان و به دادگاه کشانیدن ناقضین حقوق بشر مثل طالبان در افغانستان که متاسفانه این گروه کوچکترین ندامتی بابت آنچه نقض حقوق بشر در افغانستان است و علیه زنان و دختران انجام می‌دهند، علیه مردم افغانستان انجام می‌دهند، ندارند."
جلوگیری از عادی‌سازی حضور طالبان در نشست‌های جهانی، حرمت گذاشتن ملل متحد به ارزش‌های حقوق بشری که تبلیغ می‌کند و حامی آن است، از دیگر توقعاتی است که این فعال حقوق زنان به آن اشاره کرد.
او معتقد است که اگر ملل متحد به سفیدنمایی طالبان و حفظ این گروه در قدرت زیر نام تعامل ادامه دهد، ارزش‌های حقوق بشر با گذشت هر روز بی‌اعتبارتر خواهد شد.
ترنم سعیدی، فعال حقوق زنان نیز با اشاره به ارایه گزارش وضعیت بشری افغانستان توسط ریچارد بنیت، گزارشگر ویژۀ شورای حقوق بشر ملل متحد در امور افغانستان در نشست این شورا گفت که نتیجه این اجلاس باید به نفع مردم و زنان افغانستان باشد.
سعیدی گفت: "ملل متحد، شورای حقوق بشر و سایر نهادهای حقوق بشری باید وضعیت حقوق بشری افغانستان را رصد و بررسی کنند و برای بهبود این وضعیت اقدامات جدی و لازم را اتخاذ کنند و همچنان اپارتاید جنسیتی مشهود در افغانستان را باید به رسمیت بشناسند."
این در حالی است که ریچارد بنیت، در گزارش تازه‌اش پیرامون وضعیت زنان در افغانستان گفته است که برخورد طالبان با زنان در این کشور باید ''وجدان بشریت'' را تکان دهد.
او گفت: "خشونت علیه زنان و دختران در افغانستان شدید است و به این نتیجه رسیدم که این خشونت ممکن برابر به جنایت علیه بشریت، به شمول محکومیت جنسیتی باشد. در جلسات مشورتی که با نجات یافتگان داشتم به ويژه زنان، آنان تاکید کردند که عبارت اپارتاید جنسیتی درست‌ترین عبارت برای بیان تجربیات شان است و آنان خواستار به رسمیت شناختن این اقدام طالبان به حیث جنایت علیه بشریت استند."
در گزارش آمده است که طالبان بین ماه جون ۲۰۲۳ و ماه مارچ ۲۰۲۴ تقریباً ۵۲ فرمانی صادر کرده اند که حقوق زنان و دختران را در سرتاسر کشور محدود می سازد.
پس از تسلط دوباره بر افغانستان، طالبان دروازه های مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دختران مسدود کردند. در دسمبر ۲۰۲۲ تحصیل دختران در دانشگاه‌ها و موسسات تحصیلات عالی را نیز ممنوع کردند. در ماه جون ۲۰۲۳ موسسات غیرحکومتی خارجی از ارایه برنامه های آموزشی، به شمول آموزش مبتنی بر جامعه منع شدند.
این گروه همچنان ده‌ها فرمان دیگر را صادر کرده است که حقوق مدنی و بشری زنان را محدود کرده و آنان را حتا از رفتن به پارک‌ها، حمام‌های عمومی و آرایشگاه‌های مخصوص زنان باز می‌دارد.
نادا الناشف، معاون کمیشنر عالی حقوق بشر ملل متحد، در بیانیه خود در نشست شورای حقوق بشر گفت که "این چنین تبعیض و خشونت سیستماتیک طالبان نباید از سوی جامعه بین المللی عادی سازی شده وتحمل شود."
با وجود این انتقادها، رهبر طالبان در پیام عیدی‌اش مدعی شده است که حقوق بشری افراد در حاکمیت طالبان تامین و محفوظ است.