سرنگونی یک بالون بزرگ چینی در سواحل شرقی ایالات متحده و به تعقیب آن سقوط دو شی کوچکتر بر فراز آلاسکا و کانادا - و دیگری روز یکشنبه ۱۲ فبروری (۲۳ دلو) بر فراز جهیل هورون- سبب ایجاد نگرانی در مورد امنیت امریکای شمالی و تیرگی بیشتر روابط با چین شده است.
تا حالا در مورد این چهار شی چه می‌دانیم؟
صحبت‌ها در مورد این اشیا در اواخر جنوری سال روان میلادی زمانی آغاز شد که یک بالون غول پیکر چینی که مقامات امریکایی آن‌را به عنوان یک فضاپیمای جاسوسی خواندند، برای روزها در فضای ایالات متحده در حرکت بود. در نهایت، یک جت جنگی نوع اف-۲۲ به تاریخ چهارم فبروری این بالون را در سواحل کارولینای جنوبی از بین برد.
چین اصرار دارد که این بالون در حال انجام تحقیقات آب و هوا بود، اما تا حالا در مورد اینکه بالون سرنگون شده متعلق به کدام بخش دولت یا کدام شرکت خصوصی می‌شد و چگونه برنامه‌ریزی شده بود، معلومات ارایه نکرده است.
سخنگوی وزارت خارجهٔ چین سرنگون شدن این بالون را توسط ایالات متحده "غیرمسوولانه" خواند و افزود که آخرین اتهامات "ممکن است بخشی از جنگ استخباراتی جناح امریکایی علیه چین باشد".
مقامات وزارت دفاع امریکا گفتند که این بالون به اندازه‌ٔ سه بس بزرگ بود؛ بیش از یک تن وزن داشت؛ با چندین آنتن مجهز بود، از انرژی خورشیدی استفاده می‌کرد و دارای چندین حسگر جمع‌‌آوری اطلاعات استخباراتی بود.
به تعقیب آن، قصر سفید روز جمعه ۱۰ فبروری (۲۱ دلو) اعلام کرد که یک طیارهٔ جت امریکایی یک شی ناشناخته شده را که در ارتفاعات بالا بر فراز ایالت الاسکا در حرکت بود، هدف قرار داد. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی قصر سفید، گفت که هدف و منشای این شی جدید معلوم نیست، اما افزود که به دلیل پرواز در ارتفاع ۴۰هزار فت (بیش از ۱۲هزار متر)، تهدیدی برای طیاره‌های ملکی پنداشته می‌شد.
نظامیان ایالات متحده نیز گفتند که این شی ''در حریم هوایی حاکمیت ایالات متحده و بر فراز آب های قلمرو ایالات متحده" در پرواز بود. مقامات ایالات متحده همچنین گفتند که این شی "فاقد هرگونه سیستم محرکه یا کنترول بود."
جستن ترودو، صدراعظم کانادا روز شنبه ۱۱ فبروری (۲۲دلو) گفت که در یک عملیات مشترک با ایالات متحده یک شی ناشناخته را که در ارتفاعات بالا بر فراز کانادا در حرکت بود، سرنگون کردند. به گفتهٔ ترودو، این شی که تهدیدی برای پروازهای غیرنظامی تلقی نمی‌شد، در ۱۰۰ کیلومتری سرحد امریکا سرنگون شد، زیرا برای پروازهای غیرنظامی تهدید بود.
ترودو در تویتی گفت: "طیاره‌های کانادایی و امریکایی [به طرف این شی] شتافتند و سرانجام یک جت اف -۲۲ امریکایی با موفقیت بر شی شلیک کرد."
صدراعظم کانادا افزود که نیروهای کانادایی در منطقهٔ یوکون "اکنون بقایای شی را بازیابی و تجزیه و تحلیل خواهند کرد."
ترودو در مورد این شی ناشناخته شده جزییات بیشتر ارایه نکرده اما گفته است که با جوبایدن، رییس جمهور ایالات متحده در مورد آن صحبت کرده است.
انیتا اناند، وزیر دفاع کانادا، در مورد اینکه آیا منشای آن در چین است یا خیر، گفت که بر اساس حدس و گمان تبصره نمی‌کند.
پنتاگون اعلام کرد که رییس جمهور بایدن روز یکشنبه ۱۲ فبروری (۲۳ دلو) به جت‌های جنگی این کشور دستور داد تا یک ''شی ناشناس" را بر فراز جهیل هورون نابود کنند.
به گفتهٔ وزارت دفاع امریکا، گمان می رود این شی شبه همان چیزی باشد که روز شنبه بر فراز ایالت مونتانا کشف شده بود. این چهارمین شی است که در ماه فبروری در حریم فضایی ایالات متحده و کانادا، سقوط داده شده است.
یک مقام امریکایی که نخواست نامش فاش شود، گفت که این شی ساختار هشت ضلعی داشت که با ریسمان‌ها آویزان بود و به عنوان یک تهدید نظامی تلقی نمی‌شد، اما می توانست خطری برای پروازهای غیرنظامی باشد، زیرا در ارتفاع حدود ۲۰ هزار فت (شش هزار متر) در فضای ایالت میشیگن پرواز می‌کرد.
تا حالا تنها بالون نخست که توسط جت اف-۲۲ سقوط داده شد، مربوط حکومت چین اعلام شده و بیجینگ نیز سقوط بالون‌اش را تایید کرده است.
تا حالا چه کشف شده است؟
تیم‌های نظامی ایالات متحده با استفاده از طیاره‌ها و قایق‌ها در آب‌های کم عمق کارولینای جنوبی در جستجوی شی نخست استند. تصاویر نظامی، بازیابی یک قطعه بزرگ بالون را نشان می‌دهد. اداره تحقیقات فدرال ایالات متحده (اف‌بی‌آی) آوار و پارچه‌های این شی را برای تجزیه و تحلیل در اختیار دارد.
عملیات برای کشف شی دوم بر روی یخ دریا در نزدیکی ساحه ( Deadhorse) الاسکا ادامه دارد. نظامیان ایالات متحده گفته که "شرایط آب و هوای قطب شمال، از جمله وزش باد سرد، برف و نور محدود روز، عاملی است" که عملیات جستجوی این شی را دشوار می‌کند.
وزیر دفاع کانادا روز شنبه گفت که تیم‌های بازیابی به حمایت یک طیارهٔ نوع CP-140 کانادایی در حال جستجوی بقایای شی سوم در ساحهٔ یوکان آن کشور استند.
پنتاگون یا وزارت دفاع ایالات متحده گفته است که از نزدیک با پولیس کانادا همکاری می‌کند تا بقایای این شی کشف شود.
تا حالا هیچ معلوماتی در مورد کشف شی چهارم که روز یکشنبه دستور سرنگونی آن داده شد، در دست نیست.
اهداف این اشیا چه است؟
مقامات ایالات متحده می گویند که تصاویر نخستین بالون نشان می‌دهد که بالون سرنگون شده دارای تجهیزات نظارتی بود که می توانست سیستم مخابرات را رهگیری کند. لوید آستن، وزیر دفاع ایالات متحده، گفته است که هدف بالون سرنگون شده "نظارت از محلات استراتیژیک در قاره ایالات متحده بود."
مایکل مولن، لوی درستیز پیشین قوای مسلح ایالات متحده، گفته است که چین یا برخی از رهبران نظامی آن کشور شاید به طور عمدی می‌خواستند تا سفر قریب الوقوع انتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، به چین را بر هم بزنند.
ایالات متحده گفته است که این بالون‌ها بخشی از فعالیت نظارتی چین است که پنج قاره را در بر گرفته است. شماری از تحلیلگران می گویند که پرواز این بالون شاید آغازی یک تلاش نظارتی بزرگ چین باشد که قابلیت های نظامی خارجی را قبل از بروز تنش های حاد احتمالی بر سر تایوان در سال های آینده هدف قرار می‌دهد.
چرا اشیا حالا سرنگون شدند؟
برخی از تحلیلگران می‌گویند که استخبارات ایالات متحده و کانادا به طور دوامدار مقدار عظیمی از داده های خام را دریافت می‌کنند و به طور عموم، برخی از آنها را بررسی می‌کنند تا بر تهدید میزایل‌های ورودی تمرکز کنند، نه اشیایی مانند بالون که با آهستگی حرکت می‌کنند.
اما جیم یک عضو ارشد حزب دموکرات از کمیتهٔ استخبارات مجلس نمایندگان ایالات متحده، به تلویزیون ان‌بی‌سی امریکا گفت که " "البته حالا ما به دنبال آنها استیم. بنابراین، فکر می‌کنم احتمالاً چیزهای بیشتری پیدا کنیم."
مقامات ایالات متحده گفته اند که حالا مشخص شده است که سه بالون در دورهٔ ریاست جمهوری دونالد ترمپ، رییس جمهور پیشین امریکا، بدون اینکه کشف شوند، برای مدتی کوتاه از حریم فضایی امریکا عبور کردند. یک بالون دیگر در دورهٔ ریاست جمهوری بایدن نیز از فراز حریم هوایی ایالات متحده عبور کرده بود.
تاثیر روابط میان امریکا و چین
پرواز این بالون بر فراز ایالات متحده سبب شد که انتونی بلینکن، وزیر خارجهٔ ایالات متحده سفرش را به بیجینگ فسخ کند. انتظار می‌رفت که بلینکن در این سفر برای بهبود روابط میان واشنگتن و بیجینگ تلاش کند، روابطی که در چند سال اخیر فراز و فرود و تنش فراوانی را تجربه کرده است. ایالات متحده پس از سرنگونی بالون نخست، بر شش نهاد چین که گمان می رود از برنامه‌های بالون جاسوسی نظامی حمایت می‌کنند، تعزیرات وضع کرد.
چین روز پنجشنبه نهم فبروری (۲۰ دلو) گفت که اتهامات امریکا مبنی بر اینکه بالون سرنگون شده بخشی از برنامهٔ گستردهٔ نظارتی قوای نظامی چین بوده، "جنگ اطلاعاتی علیه چین" است. حکومت چین ضمن آنکه سرنگونی بالون خود را توسط امریکا محکوم کرد، گفت که این عملکرد ایالات متحده ''به طور جدی رویهٔ بین المللی را نقض'' کرده و تاکید کرد که " حق استفاده از ابزارهای لازم برای مقابله با حالات مشابه" را برای خود حفظ می‌کند.
ماو نینگ، سخنگوی وزارت خارجهٔ چین در نشست روزانهٔ این وزارت تاکید کرد که این بالون برای مقاصد هواشناسی غیرنظامی کار گرفته شده و اشتباهاً وارد حریم فضایی ایالات متحده شده بود و واشنگتن با سرنگونی آن "واکنش بیش از حد" نشان داده است. اما حکومت چین تا اکنون در مورد سه شی دیگر که پس از سرنگونی بالون نخست توسط امریکا و کانادار از بین برده شدند، تبصره نکرده است.