چرا باید روغن کمتر مصرف کرد؟ کدام نوع چربی بهتر است؟

مصرف بیش از حد روغن یا چربی، به ویژه چربی‌های مشبوع مثل روغن حیوانی، سبب بلند رفتن کولسترول خون شده و خطر بیماری‌های قلب و رگ‌ها را افزایش می‌دهد.

مقدار اندک و مشخص چربی برای تنظیم یک رژیم غذایی سالم و صحی ضروری است، اما سازمان جهانی صحت گفته است که مصرف بیش از حد چربی، حتا چربی‌های خوب نیز با خطر چاقی، بندش رگ‌های قلب و برخی انواع مشخص سرطان‌ها ربط دارد.

چربی یکی از مواد لازمی برای ساختن سلول‌های عصبی و هورمون‌ها، کنترول کنندهٔ التهاب، رشد و حفظ سلامت سلول‌ها و تامین انرژی دوامدار برای بدن است. همچنین موجودیت چربی در رژیم غذایی سبب جذب ویتامین‌های ای، دی و ای می‌شود، از اینرو نباید رژیم غذایی به کلی عاری از چربی باشد.

کارشناسان ملل متحد سفارش می‌کنند که باید کمتر از ۱۰ درصد انرژی مورد نیاز یک فرد از چربی‌ها، آنهم چربی‌های نامشبوع و صحی، حاصل شود. به گونهٔ مثال، اگر یک فرد روزانه ۲۲۰۰ کالوری انرژی مصرف می‌کند، نباید مقدار چربی در غذای روزانهٔ وی بیشتر از ۲۵ گرام باشد. هر گرام چربی در بدن نه کالوری انرژی تولید می‌کند.

هر مقدار چربی که توسط حجرات بدن انسان به مصرف نرسد، مانند قندها و پروتین‌ها، تجزیه شده و به شحم مبدل و در بدن ذخیره می‌شود که در نهایت سبب چاق شدن و دیگر مشکلات صحی می‌شود.

انواع چربی

سه نوع چربی، مشبوع، غیرمشبوع و ترانس،‌ معمولاً در غذای روزمره موجود است که هر کدام آن خواص متفاوت از هم دارند.

محصولات حیوانی و لبنی منابع عمدهٔ چربی‌های مشبوع است، مثل گوشت سرخ به ویژه گوشت گوسفند، اما برخی روغن‌های نباتی مانند روغن نخل و ناریال نیز سرشار از این نوع چربی است.

موجودیت بیش از حد چربی‌های مشبوع در غذا سبب بلند رفتن کولسترول خون شده و در نهایت خطر ابتلا به بیماری‌های قلب و رگ‌ها و سکته‌های قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد.

چربی ترانس نیز مانند چربی‌های نامشبوع، به گونهٔ طبیعی در اکثر غذاهایی که از گوشت حیوانی و محصولات شیری منشا گرفته باشد، موجود می‌باشد. چربی ترانس همچنان در برخی روغن‌های نباتی موجود می‌باشد.

از آنجاییکه چربی ترانس مانند روغن‌های مشبوع سبب بلند رفتن کولسترول خون و بند شدن رگ‌ها می‌شود، داکتران سفارش می‌کنند که مقدار چربی ترانس در غذای روزمره نباید بیش از پنج گرام وجود داشته باشد.

برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته‌ها باید مصرف چربی در کل کاهش یابد و به پیمانهٔ محدودی که چربی گرفته می‌شود، باید از نوع نامشبوع باشد. تحقیقات نشان داده است که جاگزین کردن چربی‌های مشبوع با چربی‌های نامشبوع سبب کاهش کولسترول خون می‌شود.

منابع بسیار خوب چربی‌های نامشبوع، روغن‌های نباتی، مثل روغن زیتون، روغن اوکادو، روغن گل آفتاب‌پرست، روغنی جواری و روغن کنولا اند.

افزون بر این، برخی انواع مشخص چربی‌های نامشبوع مثل اومیگا۳ و اومیگا۶ را باید از منابع غذایی گرفت. منابع خوب اومیگا۶ جواری، تخم گل آفتاب‌پرست، چارمغز، بادام و کاجو بوده و اومیگا۳ را می‌توان در ماهی به پیمانهٔ وافر دریافت.