در شش ماه گذشته که گروه طالبان در افغانستان مسلط بوده اند، روابط این گروه با پاکستان که از دیرزمان حامی طالبان بوده، در محراق توجه قرار داشته است.
پس از آنکه طالبان در ۱۵ اگست قدرت را در افغانستان در دست گرفتند، پاکستان نخستین کشوری بود که مقامات بلند پایه خود را به افغانستان فرستاد.
طی این شش ماه مقامات ارشد نظامی و سیاسی پاکستان به افغانستان سفرهای داشتند و در مقابل مقام های ارشد طالبان نیز به پاکستان سفر کردند. در این شش ماه چندین کنفرانس و نشست منطقهای نیز به ابتکار پاکستان راجع به مسایل افغانستان برگزار شد.
اسلم علوی، آگاه روابط بین الملل میگوید که فعلا دیدگاه پاکستان در قبال افغانستان این است که باید حکومت طالبان توسط کشورهای همسایه، منطقه و همین گونه توسط کشورهای بزرگ و سازمانهای معتبر جهانی به ویژه سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شود.
آقای علوی با اشاره به سفرهای مقامهای بلند پایۀ پاکستانی به افغانستان و تلاش اسلام آباد برای برگزاری نشستهای منطقهای در مورد افغانستان گفت: "پاکستان تلاش کرد...تا به دنیا بفهماند که حکومت فعلی طالبان می تواند منافع کشورهای همسایه، منطقه و همچنان منافع دنیا را در افغانستان حفظ کند و دنیا جز تعامل و همکاری با حکومت طالبان گزینه دیگر ندارد."
شماری از آگاهان امور مسلط شدن طالبان بر افغانستان را "پیروزی استراتیژیک" پاکستان در برابر هند میخوانند.
با اینحال، برخی دیگر از کارشناسان به این باور اند که در شش ماه پسین چهار تحول مهم در رابطه طالبان و پاکستان رخ داده است که مایۀ نگرانی برای جانب پاکستان بوده است.
هاشم وحدتیار، آگاه مسایل سیاسی مقیم واشنگتن دی سی میگوید که پاکستان آهسته آهسته نفوذ خود را بر رهبران طالبان از دست میدهد. او میگوید که شورای کویته طالبان به کندهار انتقال یافته و نیز کمیسیون سیاسی طالبان که از قطر به پاکستان رفت و آمد هایی داشت حالا نیمه در کابل و نیمه در قطر فعالیت دارد و نیاز رفتن طالبان به پاکستان نیست.
به گفتۀ آقای وحدتیار کمیسیون نظامی طالبان از وزیرستان و خیبرپختوانخواه به افغانستان انتقال یافته است و دیگر اینکه طالبان افغان قبلا به حمایت اسلام آباد نیاز داشت تا به آنان پناه دهد اما حالا اسلام آباد به طالبان نیاز دارد تا طالبان پاکستانی را وادار به صلح با حکومت آن کشور کند.
آقای وحدتیار گفت: "در شش ماه اخیر تشنجهایی میان طالبان و پاکستان به خصوص در دو مسله مهم دیده شد، اول اینکه پاکستان تلاش داشت که به جهانیان نشان دهد که پل ارتباطی میان طالبان و جهان از اسلام آباد میگذرد و دوم طالبان کوشش کردند تا به پاکستانیها و جهان نشان دهد که شاه محمود قریشی وزیر خارجه افغانسان نه بلکه از پاکستان میباشد."
در همین حال مقامات پاکستانی گفته اند که تحریک طالبان پاکستانی حملات خود را از خاک افغانستان تشدید داده اند و در ماه های اخیر نیروهای امنیتی آنکشور را هدف قرار داده اند.
با توجه به ادعاهای مبنی بر روابط نزدیک سازمان استخبارات نظامی پاکستان با برخی از سران گروه طالبان به ویژه شبکۀ حقانی، شماری از کارشناسان به این باورند که روابط نزدیک پاکستان و طالبان پایدار نبوده و بلاخره به زیان پاکستان منتج خواهد شد.
داکتر نعیم اساس، آگاه مسایل سیاسی به این باور است که ملی گرایی باشندگان دوطرف خط دیورند و همچنان زبان مشترک که میان گروه طالبان افغان و گروه طالبان پاکستانی وجود دارد، بالاخره باعث خواهد شد که پاکستان شاهد حملات بیشتر گروه طالبان پاکستانی باشد.
آقای اساس با اشاره به آنچه "وحدت ایدیولوژیک" میان طالبان افغان و پاکستانی خواند، در مصاحبه با صدای امریکا گفت: "هر دو یکجا بزرگ شدند، یکجا در مدرسه حقانیه درس خواندند و همچنان وحدت زبانی و فرهنگی این دو گروه برای حکومت پاکستان بی اندازه خطرناک است. طالبانی پاکستانی که در خاک پاکستان مورد پیگرد قانونی قرار گیرند، می توانند در افغانستان به آسانی در فضای امنی که برای شان مهیا است، حضور داشته باشند."
با اینحال، در شش ماه اخیر پاکستان همواره از جامعه جهانی خواسته است تا با حکومت طالبان در افغانستان تعامل کند برای جلوگیری از بحران بشری و اقتصادی در این کشور کمک کنند ، داراییهای منجمد شده افغانستان را آزاد سازند.