طالبان نشستی را زیر نام "گردهمای بزرگ علمای افغانستان" با حضور چهره‌های مذهبی برای نخستین بار تحت تدابیر شدید امنیتی روز پنجشنبه ۳۰ جون (نهم سرطان) در خیمۀ لویه جرگه در شهر کابل برگزار کردند.
ساعاتی پس از آغاز این نشست که با سخنرانی محمد حسن، رییس الوزرای طالبان آغاز شد، شمار زیاد کاربران شبکه‌های اجتماعی با نشر ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی گفتند که صدای گلوله‌باری در اطراف محل برگزاری این نشست شنیده شده است.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در یک پیام تویتر نوشت: "در اطراف گردهمایی هیچ کدام مشکلی وجود ندارد. نیروهای امنیتی بر یک محل مشکوک چند فیر کرده اند، دیگر تشویشی وجود ندارد."
اما یک گروه مسلح مخالف طالبان به نام جبهه آزادیبخش ملی در صفحه فیسبوک خود ادعا کرده که نیروهای آنها بر نشست امروز حمله کردند.
بعضی مقامات طالبان نیز تایید کرده اند که نیروهای شان دو مرد مسلح را که می‌خواستند از بالای یک بام بر محل برگزاری این گردهمایی تیراندازی کنند به ضرب گلوله از پا درآورده اند.
این مقامات گفتند که این دو مرد بر محل برگزاری گلوله‌باری را آغاز کردند اما "به سرعت توسط مجاهدین با کمک خداوند متعال از بین رفتند".
رسانه‌ها اجازهٔ پوشش تصویری جریان این نشست سه روزه را ندارند و تنها بخش‌هایی آن به گونۀ صوتی از رادیوی ملی افغانستان نشر می‌شود.
رییس الوزرای طالبان در این نشست گفت که برای حاکمیت "نظام اسلامی" قربانی‌های زیادی داده شده است و به گفتۀ وی به هیچ کسی اجازۀ مخالفت با آن داده نخواهد شد. او گفت: "اکنون که نظام اسلامی رویکار آمده است، برای تقویت آن همه باید با هم کار کنیم."
حبیب‌الله حقانی که، به نقل از خبرگزاری دولتی باختر در افغانستان، ریاست این نشست را به عهده دارد خواستار حمایت از حاکمیت طالبان شد و گفت که بیعت مهم‌ترین اصل این نظام است.
به نقل از خبرگزاری فرانس‌پرس، حبیب‌الله حقانی گفت: "ما باید از تمام رهبران خود در تمام امور اطاعت کنیم، مخلصانه و واقعی و باید با روش خوب اطاعت کنیم."
عبدالحکیم حقانی، رییس محکمۀ عالی طالبان نیز در این نشست مخالفت با "نظام اسلامی" را "عمل ناروا" خواند.
حقوق زنان
یک منبع طالبان به خبرگزاری فرانس‌پرس گفته است که در این نشست سه روزه، شرکت کنندگان اجازه دارند تا از حاکمیت طالبان نقد کنند. این منبع طالبان که نامی از وی برده نشده، همچنین گفته است که در این نشست در مورد مسایل مختلف از جمله آموزش دختران نیز بحث خواهد شد.
با اینحال، زنان در این نشست دعوت نشده اند و یک روز پیش از آغاز این نشست، عبدالسلام حنفی، معاون دوم رییس الوزرای طالبان گفت که مردان از زنان در این نشست نمایندگی می‌کنند. او گفت: " :"آنها، مادران و خواهران ما هستند، ما به آنها احترام زیادی می‌گذاریم، وقتی پسرانشان در گردهمایی هستند به این معناست که آنها هم به نوعی در این گردهمایی شریک اند."
انسداد مکاتب متوسطه و لیسه به روی دختران در افغانستان، یکی از مسایلی است که در چند ماه گذشته نه تنها واکنش‌های گستردۀ بین‌المللی را نسبت به این رویکرد طالبان بر انگیخته است بلکه برخی از چهره‌های مطرح طالبان نیز از این اقدام انتقاد کرده اند.
سرکوب مخالفان طالبان
مجیب‌الرحمان انصاری، یکی از شرکت کنندگان این گردهمایی گفت که مخالفان حاکمیت طالبان باید سرکوب شوند. مولوی انصاری در جریان صحبت در این نشست گفت: "این امنیت و این نظام به آسانی به دست نرسید. اگر کسی در مقابل این نظام کوچک‌ترین حرکتی می‌کند...باید مجموع علمای سرتاسر افغانستان...با این فتوا صدا بلند بکنند؛ کسی‌که در مقابل حکومت اسلامی ما قد علم می‌کند باید سر زده شود و از بین برود."
خبرگزاری باختر گزارش داده است که "در نشست بزرگی که علمای دین، بزرگان قومی، تجار ملی و شخصیت‌های اثرگزار دیگر شرکت دارند، روی مسایل حاد ملی، تحکیم بیشتر وحدت میان مردم، تحکیم هرچه بیشتر ثبات درکشور و مسایل مربوط به آموزش و معارف… گفتگو خواهد شد."
با آنکه طالبان گفته اند که با این نشست می‌خواهند مطمن شوند که جامعه در مسیر مثبت قرار دارد و دیدگاه عامۀ مردم را در مورد مسایل حاد کشور داشته باشند، اما مخالفان و منتقدان طالبان آن را تلاش طالبان برای کسب مشروعیت خوانده اند.
امرالله صالح، معاون نخست رییس جمهور پیشین افغانستان با اشارۀ مشخص به پیشنهاد مولوی انصاری مبنی بر سربریدن مخالفان طالبان، در پیام تویتر نوشته است: "این یک راه حل پیشنهادی در جرگۀ طالبان است. اگر زنان از سوی آنان به صفت انسان حساب شوند، نزدیک به ۴۰ میلیون سر [برای بریدن] می‌شود."
جبهۀ مقاومت ملی ضد طالبان در یک اعلامیۀ قطور و چندین صفحه‌ای به استناد از آیات قرآن و احادیث نبوی این گردهمایی را محکوم کرده است. در بخشی از این اعلامیه آمده است که "تدویر سناریویی به نام جلسه علما یا اهل حل و عقد، بازیچه‌ای بیش نیست" که به ادعای این جبهه با آن "علمای کشور در انظار ملت به استهزا گرفته می‌شود."
صلاح‌الدین ربانی، سرپرست پیشین وزارت خارجۀ افغانستان و رهبر شاخه‌ای از حزب جمعیت اسلامی افغانستان در یک پیام فیسوک این نشست را "سمبولیک، فرمایشی و ... با آجندای از قبل‌تعیین‌شده" توصیف کرده است که به گفتۀ وی "بحران و نمایش خودکامه‌گی را بیشتر به‌درازا می‌کشاند."
بحران مشروعیت
در بیش از ده ماه گذشته که طالبان بر افغانستان حاکم شده اند، تا کنون هیچ کشوری حاکمیت این گروه را به رسمیت نشناخته است، حتا پاکستان که از بدو پیدایش طالبان روابط تنگاتنگ با این گروه داشته و به گفتۀ مخالفان طالبان همواره این گروه را حمایت مالی و معنوی کرده است.
جامعۀ جهانی طالبان را زیر فشار قرار داده است تا به ایجاد یک حکومت همه‌شمول متشکل از همه اقوام و اقلیت‌ها تن داده و به حقوق بشر به شمول حق کار و آموزش زنان و دختران احترام قایل شوند.
پیش از برگزاری این گردهمایی نیز برخی چهره‌های افغان به شمول حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان خواستار برگزاری لویه جرگه برای حل وضعیت بحرانی آن کشور شده بود.
توماس وست، نمایندۀ ویژۀ ایالات متحدۀ امریکا برای افغانستان که هم اکنون سرگرم دیدار با هیات طالبان در قطر است، نیز چندی پیش خواهان برگزاری لویه جرگه شده و گفته بود که طالبان باید از این طریق سرنوشت ساختار سیاسی افغانستان را مشخص کنند.
خبرگزاری فرانس‌پرس به نقل از مکتوب دفتر رییس الوزرای طالبان گزارش داده است که سه نماینده از هر ولسوالی افغانستان در این نشست شرکت دارند. همچنین شهرها، گروه‌های مذهبی و دیگر نهادها نیز نمایندگانی را برای شرکت در این نشست اعزام کرده اند که مجموع شرکت کنندگان آن به بیش از ۳۰۰۰ نفر می‌رسد.
