سازمان ملل متحد با نشر گزارشی گفته است که افغانستان به یکی از بزرگترین تولید کنندگان متامفتامین و هیرویین مبدل شده است که بیشتر این مخدرات به بیرون از مرزهای آن کشور قاچاق میشود.
در گزارش آمده است که ضبط متامفتامین که در افغانستان تولید شده است، حاکی از آن است که اقتصاد عاید از مخدرات در آن کشور رو به تغییر است. افغانستان بزرگترین تولید کنندهٔ تریاک در جهان است. از تریاک برای تولید هیرویین استفاده میشود.
بر اساس این گزارش که ناوقت یکشنبه ۲۵ جون (چهار سرطان) نشر شد، افغانستان با داشتن حدود چهار میلیون معتاد – نزدیک به ۱۰ درصد جمعیت آن کشور – و نداشتن مراکز کافی درمان و ترک اعتیاد با یک مشکل بزرگ صحت عامه روبرو است.
این در حالی است که هفتهٔ گذشته، هبت الله اخندزاده، رهبر گروه طالبان، گفت که حکومت این گروه، "اقدامات سازنده و مثمر" را روی دست گرفته که در نتیجهٔ آن کشت مواد مخدر در افغانستان به صفر رسیده است.
او افزوده است که "هر گونه تورید، تولید و استعمال" مواد مخدر در این کشور منع قرار داده شده است.
دفتر مبارزه با مخدرات و جرایم سازمان ملل متحد در این گزارش گفته است که تقاضا برای کوکایین در جهان رو به افزایش نهاده و نیز تولید و قاچاق متامفتامین فراتر از بازارهای اصلی آن گسترش یافته است.
در این گزارش آمده است که در سال ۲۰۲۱ شمار استعمال کنندگان مخدرات در جهان با ۲۳ درصد افزایش به ۲۹۶ میلیون نفر رسید که از این میان ۲۲ میلیون نفر آن کوکایین استعمال میکردند. در گزارش از افزایش پیهم شمار استعمال کنندگان مخدرات در جهان هشدار داده شده است.
یافتههای جدید حاکی است که شمار افرادی که از تشوشات ناشی از استعمال مخدرات رنج میبرند، در سرتاسر جهان افزایش یافته و به ۳۹.۵ میلیون نفر رسیده است، حالانکه فقط ۲۰ درصد آنان به امکانات درمانی دسترسی دارند.
با اینحال، بر اساس یافتههای ملل متحد، کشف و ضبط کوکایین در جهان که سریعتر از تولید آن جریان دارد، سبب شده است تا از تکثیر یک مقدار قابل ملاحظهٔ این ماده در جهان جلوگیری شود.
در گزارش آمده است: "جهان در حال حاضر افزایش مداوم عرضه و تقاضا به کوکایین را تجربه میکند که این وضعیت در سرتاسر جهان محسوس بوده و احتمالاً سبب ایجاد بازارهای جدید تولید مخدرات میشود."
آمار ملل متحد نشان میدهد که ۹۰ درصد متامفتامین ضبط شده در جهان از شرق و جنوب شرق آسیا و شمال قارهٔ امریکا به دست آمده است، اما به گفتهٔ این سازمان قاچاق این ماده در سایر بخشهای جهان، به ویژه شرق میانه و غرب افریقا، افزایش یافته است.
متامفتامین در میان معتادان در افغانستان نیز استعمال میشود و در میان معتادان افغان به نام "شیشه" مشهور است. این ماده به شدت اعتیادآور بوده و تاثیرات زیانبار و ماندگاری را بر سیستم عصب مرکزی برجا میگذارد.
متامفتامین در قرن ۲۰ به گونۀ صنعتی از امفتامین استحصال شد و در ابتدا به صفت دوای ضد احتقان بینی و برانشها کار گرفته میشد. این ماده در شماری از کشورها کاربرد طبی داشته و برای درمان افراد مبتلا به اختلال توجه و تشوش فرط فعالیت گاهگاهی، اما با دوز بسیار کم، کار گرفته میشود.