روزمیری دیکارلو، معاون منشی عمومی ملل متحد در امور سیاسی و صلح، در پایان نشست سوم دوحه گفت که این روند ادامه دارد و به گفتهٔ وی "ما هنوز در آغاز آن قرار داریم."
دیکارلو افزود: "این ارزیابی خواهان روند بیشتر سازنده با شرایط و توقعات واضح برای همه جوانب بود. بدین ملحوظ، ما یک رویکرد اصولی مرحله به مرحله را با درک واضح از نتایج و تعهدات برای همه جوانب، پیگیری میکنیم. ما هنوز هم در آغاز این روند قرار داریم."
او اضافه کرد که نگرانی عمدۀ وی و نمایندگان ویژۀ کشورها برای افغانستان، محدودیتهای جاری بر دختران و زنان افغان بود، زیرا این کشور نمیتواند با محروم کردن ۵۰ در صد نفوساش در جامعۀ جهانی مدغم شود یا از رهگذر اقتصاد و اجتماعی رشد کند.
دیکارلو گفت که در نشست دوحه با هیات طالبان در مورد حکومت بیشتر همهشمول و احترام به حقوق اقلیتهای بحث صورت گرفت.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان که هیات این گروه را در نشست دوحه رهبری میکرد، روز گذشته نگرانی اشتراککنندگان نشست در زمینه آموزش دختران و زنان را پذیرفت و گفت که این نگرانی افغانها نیز است.
او گفت: "این یک مساله مردمی و افغانی است، ما به آنان میگوییم که خود ما هم تلاش میکنیم که به این موضوع راه حل پیدا کنیم، به این قیمت نه که خدای ناخواسته جامعه ما دوباره به جنگ، اختلاف و بدبختی داخل شوند."
انتقادات از نشست دوحه
در نشست سوم دوحه نمایندگان زنان و جامعۀ مدنی افغانستان حضور نداشتند و این امر سبب انتقادات شدید از ملل متحد شد. با آنکه ملل متحد گفته است که فردا با نمایندگان زنان و اعضای جامعۀ مدنی افغانستان ملاقات خواهد کرد، اما شماری از زنان افغان از قبل این نشست را تحریم کرده اند.
دیکارلو در واکنش به این انتقادات گفت: "من از انتقادات مطرح شده کاملاً آگاهی دارم و آنرا درک میکنم و میخواهم بر چند موضوع تاکید کنم... برای ملل متحد شمولیت معنادار زنان در روندهای سیاسی و صلح، اصل است. من این موضوع را در تمامی جلسات مان با مقامات کنونی (طالبان) مطرح کردم و فردا بحث های متمرکزی با زنان افغان و جامعۀ مدنی خواهیم داشت."
این مقام ملل متحد افزود که این بحثها بخشی از همین روند است و زنان افغان با وجود آن که درمقابل طالبان ننشستند، صدای شان شنیده شد. او گفت: "متاسفانه مقامات کنونی [افغانستان] حاضر نیستند در این قالب در یک میز با جامعۀ مدنی افغانستان بنشینند، اما آنان به صراحت نیاز شمولیت زنان و جامعۀ مدنی را در تمامی ابعاد زندگی عام، شنیدند."
حبیبه سرابی، یکی از فعالان حقوق زن و والی پیشین بامیان که در نشست دوحه دعوت شده بود، از شرکت در آن اجتناب کرد. نشست نمایندگان ویژه کشورها با جامعه مدنی و مدافعان زن را در حاشیۀ نشست دوحه تحریم کرده است.
سرابی در ایکس نگاشته است: "من دعوت نامهای از یوناما برای اشتراک در نشست نمایندگان جامعه مدنی در دوم جون در دوحه دریافت کرده ام. در حالی که من نقشه راه سازمان ملل متحد را که توسط هماهنگکننده ویژه سازمان ملل برای ارزیابی مستقل ارایه شده است، تایید میکنم، در نشست [نمایندگان جامعه مدنی] در دوحه اشتراک نخواهم کرد."
بحث مواد مخدر
دیکارلو که رهبری نشست سوم دوحه را بر عهده داشت گفت که بحثها میان اعضای جامعۀ بین المللی با طالبان، "جامع، صریح و موثر" بود و همه جوانب انتظارات شان را بیان کردند و امروز در مورد سکتور خصوصی و مواد مخدر بحث صورت گرفت.
دیکارلو اضافه کرد که موانع گستردۀ فرا راه رشد سکتور خصوصی افغانستان قرار دارد که به گونۀ منفی براقتصاد و معیشت افغانها تاثیر میگذارد. او گفت: "افغانستان در بخشهای توسعۀ پیشرفتهای انجام شده وسرکوبی تولید مواد مخدر به حمایت نیاز دارد."
او افزود که این بحثها در محور اولویتهایی صورت گرفت که درج یک ارزیابی مستقل بود، ارزیابی که شورای امنیت ملل متحد سال گذشته آنرا پذیرفته بود.
روزمیری دیکارلو اظهار امیدواری کرد که بحثهای دو روز گذشته هر دو طرف را در حل برخی از مشکلاتی که تاثیرات مخرب بر مردم افغانستان داشته است، نزدیک کرده باشد.
او گفت که بحثهای دو روز گذشته اتحاد و تصمیم جامعۀ بین المللی را برای ادامۀ تعامل با افغانستان تایید کرد.
این مقام ملل متحد اضافه کرد که این روند ادامه خواهد داشت و روی گروه های کاری و ملاقاتهای حاشیهای در مورد موضوعاتی غور میکنند که در ارزیابی مستقل درج شده است.
خواست طالبان
سخنگوی حکومت طالبان روز گذشته در سخنرانیاش، مخالفت برخی از کشورها با پالیسیهای حکومت این گروه را طبیعی خوانده، اما تاکید کرد که اختلافات نباید به حدی افزایش یابد که کشوهای قدرتمند با استفاده از اهرم نفوذ خود بر حکومت طالبان فشارهای امنیتی، سیاسی و اقتصادی را تحمیل کنند.
با آنکه در نزدیک به سه سال گذشته، هیچ کشوری حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته، مجاهد گفت که طالبان ظرفیت خود را برای ایجاد و حفظ روابط با کشورهای منطقه نشان داده است و ادعا کرد که روابط این گروه با سایر کشورها در حال بهبود است.
این مقام طالبان از کمکهای بشردوستانه جامعه بین المللی ستایش کرد، اما تاکید کرد که لغو تعزیرات یکجانبه و چندجانبه، آزادی داراییهای منجمد شده بانک مرکزی افغانستان و فراهمآوریهای کمکهای توسعهای راه حل اساسی برای رشد اقتصاد افغانستان است.
اکثر کشورها به ویژه ایالات متحده تشکیل حکومت همه شمول، احترام به حقوق بشر به ویژه حقوق زنان و اقلیتها و نیز مبارزهٔ جدی طالبان با گروه های تروریسیتی به ویژه گروه داعش و قطع رابطه با القاعده را به عنوان پیشزمینه برای هرگونه تعامل سیاسی با طالبان مطرح کرده اند.
گروه