اتحادیۀ صرافان کابل میگوید که ارزش واحد پولی افغانستان در برابر اسعار خارجی به ویژه دالر امریکایی در کابل و دیگر ولایات این کشور به گونۀ کم سابقه کاهش یافته است.
حاجی زیرک، سخنگوی این اتحادیه، روز چهارشنبه ۱۸ اگست (۲۷ اسد) به صدای امریکا گفت که با تشدید جنگها و تسلط طالبان بر افغانستان، ارزش پول افغانی در برابر دالر امریکایی در دو دهۀ اخیر به پایینترین حد آن رسیده است.
آقای زیرک افزود که در حال حاضر یک دالر امریکایی در بازار کابل به بیشتر از ۹۰ افغانی تبادله میشود، در حالیکه دو هفته پیش، یک دالر امریکایی ۸۰ افغانی و یا کمتر از آن بود.
آقای زیرک همچنین گفت که از چند روز به اینسو، تمامی بانکها فعالیت شان را متوقف کرده است. علاوه بر آن، سرای شهزاده، بزرگترین بازار تبادله ارز خارجی در کابل به روی مراجعین مسدود است.
آقای زیرک دلیل این وضعیت را مشکلات امنیتی و وضعیت موجود سیاسی در این کشور عنوان کرد. او تاکید کرد که تلاشها با مقامهای طالبان جریان دارد تا بانکها و صرافان فعالیت شان را در کابل و دیگر ولایات این کشور از سر گیرند.
با مسدود شدن بانکها در روزهای اخیر صدها نفر در عقب دروازۀ نمایندگیهای آنان صف کشیده و تلاش میکنند تا پول پس انداز شان را از این بانکها بیرون کنند.
سخنگوی اتحادیۀ صرافان کابل تاکید کرد که مقامهای طالبان بر تامین امنیت بانکها و صرافیها، به ویژه سرای شهزاده اطمینان داده و گفته اند که این وضعیت به زودی تغییر خواهد کرد.
افزایش بهای مواد اولیه و نفت
اتاق تجارت و صنایع افغانستان میگوید که بهای مواد اولیه در بازارهای افغانستان به گونۀ چشمگیری افزایش یافته است و در حال حاضر، قیمت کالاها چند برابر افزایش یافته اند.
خان جان الکوزی، معاون این اتاق، به صدای امریکا گفت که در حال حاضر، بسیاری از بنادر افغانستان به روی واردات و صادرات در این کشور مسدود است.
آقای الکوزی افزود: "ما امیدوار استیم که وضعیت خوب شود. قیمتی وجود دارد، در بعضی جاهها بهای جنس تقریباً ۵۰ درصد بلند رفته به خصوص مواد سوخت که تیل ۴۲ افغانی بود و حالا به بالاتر از ۶۵ افغانی رسیده است."
آقای الکوزی تشدید جنگها در هفتههای اخیر و تسلط طالبان بر این کشور را از عوامل اصلی بلند رفتن بهای مواد اولیه و نفت در این کشور عنوان کرد.
در حال حاضر، یک لیتر تیل پترول و دیزل در بازارهای کابل به بیش از ۶۸ افغانی به فروش میرسد و نرخ یک کیلو گاز به مرز ۹۰ افغانی رسیده است.
برخی از باشندگان کابل که کسبهکار اند، میگویند که مسدود بودن بازارها و وضعیت ناروشن امنیتی و سیاسی در این کشور باعث شده که آنان از چند روز به اینسو، بیکار بمانند و از رفتن به کار و بار شان خودداری کنند.
محمد صدیق که در یکی از مناطق اطراف کابل نانوایی دارد به صدای امریکا گفت که پیش از این یک بوری آرد را به ۱۸۲۰ افغانی خریداری میکرد، اما حالا بهای یک بوری آن به بیش از ۲۰۰۰ افغانی رسیده است.
آقای صدیق افزود: "با چنین وضعیت کار نمیشود. ما پول اصلی خود را پوره کرده نمیتوانیم مجبور استیم که کار خود را متوقف کنیم. وضعیت هیچ معلوم نیست که به کدام طرف روان است."
اوضاع ناگوار سیاسی و امنیتی، تسلط طالبان بر افغانستان و از سوی دیگر عدم عرضه خدمات از سوی این گروه مردم را بیشتر از پیش نگران کرده است.
اما گروه طالبان گفته اند که آنان در حال حاضر کنترول کابل و دیگر بخشهای این کشور را در اختیار گرفته و از کارمندان دولتی خواسته اند که برای عرضه خدمات به مردم باید به کار شان حاضر شوند.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان، روز گذشته در یک نشست خبری گفت که تمامی مقامها و کارمندان دولتی از سوی رهبری این گروه مورد عفو قرار گرفته و نیاز است تا به سر کار شان حاضر شوند.
این در حالی است که از چهار روز به اینسو، در کنار بانکها، بسیاری از ادارات دولتی مسدود شده اند و شمار اندک کارمندان دولتی به وظیفۀ شان حاضر میشوند.
این کارمندان ملکی گفته اند که افراد طالبان در ادارات دولتی جابه جا شده و روند تسلیمدهی این ادارات از نزد آنان جریان دارد.
علاوه بر آن، اتاق تجارت و صنایع افغانستان میگوید که خلای قدرت، ناامنی، نبود سیاست مالی ثابت بانک مرکزی، بیاعتمادی مردم نسبت به آینده و سرنوشت مبهم سیاسی افغانستان سبب شده تا شماری و تاجران در ماههای اخیر پولهای شان را از افغانستان به بیرون انتقال دهند.