وزارت داخلۀ افغانستان، طرح امنیتی محافظت از معادن را مؤفق می‌خواند و می‌گوید که در چندین ولایت، معادن از تصرف مخالفین مسلح خارج شده و قطعۀ محافظت عامه، امنیت آن را تأمین می‌کند.
در این حال وزارت معادن و پترولیم افغانستان، این طرح را در فراهم شدن زمینۀ سرمایه‌گذاری روی معادن این کشور مؤثر می‌داند.
اما در عین حال، وزارت معادن افغانستان می گوید که در ۱۲ ولایت این کشور، معادن هنوز تحت تهدید استفاده جویی مخالفین مسلح قرار دارد و در برخی ولایات، معادن به صورت غیر قانونی توسط افراد زورمند، استخراج می گردد.
این طرح با همکاری وزارت های معادن و داخله ایجاد شده است و هدف آن جلوگیری از استخراج خودسرانه معادن، تأمین امنیت بهتر معادن افغانستان، بیرون کردن معادن از دسترس مخالفین مسلح و افزایش نظارت از معادن می باشد.
نجیب الله دانش، معاون سخنگوی وزارت داخلۀ افغانستان، در مصاحبۀ با رادیو آشنا صدای امریکا گفت که این طرح در چوکات "عملیات عمومی شفق" عملی خواهد شد که هدف آن آزادی معادن از تصرف مخالفین مسلح دولت و افراد استفاده جو، می باشد.
به گفتۀ آقای دانش، قطعۀ محافظت عامۀ این وزارت که مسؤولیت تأمین امنیت معادن را به دوش دارد، با استفاده از همین طرح تا کنون توانسته است در برخی ولایات، امنیت معادن را تأمین کند.
آقای دانش در مورد گفت "ما تصمیم گرفتیم، مردمانی که بومی استند و معادن را محافظت می‌کنند، حتا آنها را تغییر بدهیم، از ساحات دیگر در آنجا ببریم، نشود کسانی که دستبرد دارند از معادن افغانستان، آنها مردم محل باشند، حتا این نیروها را ما می‌خواهیم که تغییر بدهیم".
استخراج غیر قانونی معادن
وزارت داخلۀ افغانستان، اما می‌پذیرد که هنوز هم آسیب‌پذیری‌ها در بخش استخراج غیر قانونی معادن افغانستان به ویژه ولایت بدخشان وجود دارد، ولی تلاش برای محافظت معادن بدخشان نیز جریان دارد.
تسلط بر معادن لاجورد در کران و منجان بدخشان، بر اساس گزارش واحد و تحقیق ارزیابی افغانستان که در ماه جوزا منتشر گردید، دلیل اصلی جنگ در این ولسوالی خوانده شده است.
اما معاون سخنگوی وزارت داخلی می‌گوید "ما به تازگی در تعداد از معادن افغانستان که مشکلات بود و دشمن تلاش می‌کرد که ساحه را زیر پوشش خود داشته باشد و از این منابع استفاده بکند، در آنجا در بعضی ساحات نیرو ها را بیشتر کردیم".
در حال حاضر بر علاوۀ معادن بدخشان، معادن ولسوالی‌های واغظ، مقر، زنه خان و ناهور غزنی نیز تحت تسلط طالبان قرار دارد و یا هم باجگیری می‌کنند.
رضایت وزارت معادن و پترولیم از طرح امنیتی معادن
با وجود ایجاد مشکل از سوی مخالفین مسلح، وزارت معادن افغانستان از عملی‌شدن طرح امنیتی معادن رضایت دارد و آن را برای فراهم شدن زمینۀ استخراج معادن مؤثر می‌داند.
محی‌الدین نوری، سخنگوی وزارت معادن و پترولیم ،می‌گوید "همین اکنون ما روی طرح امنیتی مشترک لاجورد و زمرد کار می‌کنیم، تا این که بتوانیم هم زمینۀ عقد قرارداد ساده در سطح محیط را برای مردم فراهم بسازم تا تشویق به استخراج قانونی شوند و هم بتوانیم نیروهای امنیتی موجود در شاهراه و ولایات را متوجه نقاط منرالی کنیم".
به گفتۀ مقامات افغانستان، معادن یکی از منابع عمدۀ شگوفایی افغانستان به شمار می رود، اما در حال حاضر در برخی مناطق، معادن فقط سبب شعله‌ور شدن جنگ شده است.
در تازه‌ترین مورد، ولسوالی راغستان بدخشان که معادن طلا را در خود جا داده است، شاهد درگیری شدید میان نیروهای امنیتی افغان و طالبان مسلح بود.
به گفتۀ مقامات آن ولایت، طالبان به نحوی از آن معادن برای فراهم‌کردن امکانات مالی شان استفاده می‌کردند، اما حالا ۱۲ساحۀ مهم این ولسوالی به تصرف قوای حکومتی قرار گرفته است.
وزارت معادن افغانستان اکنون در ۳۴ولایت ۴۵۰ قرارداد معادن را روی دست دارد که از این میان ۸۶ قرارداد آن از آغاز سال روان خورشیدی تاکنون به امضا رسیده است و معادنی را این وزارت قرارداد می‌کند که در مناطق امن قرار داشته باشند.