افغانستان در جریان سه دهه جنگ تقریباً تمامی زیربنا های خود را به نوحی از دست داد. جنگ داخلی دهۀ هفتاد شمسی خود ضربه دیگری بود بر پیکر از قبل زخمی شدۀ این کشور.
بعد از سقوط طالبان افغانستان قرار بود به آینده بنگرد که از هیچ گونه زیربنای برخوردار نبود.
در همان زمان، کشور آلمان اولین کنفرانس بن را در سال 2001، راه اندازی کرد. اینکه تا چه اندازه توافقات آن کنفرانس جامۀ عمل پوشید خود بحث جداگانۀ است. اما اکنون سوالی مطرح می شود که چرا باز هم آلمان در همچو موقعیت زمانی میزبانی کنفرانس افغانستان را عهده دار می شود.
توماس روتیخ معاون شبکۀ تحلیل گران افغانستان به رادیو آشنا صدای امریکا گفت، آلمان با سابقۀ تاریخی که با افغانستان داشته همواره تلاش ورزیده تا در مسایل این کشور ذیدخل باشد.
"ما اصلاً بسیار خوشحال استیم که آلمان بار دوم این ابتکار را به دست گرفت که کنفرانس بین المللی بسیار بزرگی را راه اندازی می کند. من باید یک نکته را اضافه کنم که کمیت شمار هیأت ها اشتراک کننده در کنفرانس آنقدر مهم نیست که نتایج به دست آمده از این کنفرانس از اهمیت زیادی برخوردار است."
اما اجمل سهیل تحلیل گر مسایل سیاسی افغانستان دیدگاه دیگری دارد. او به این نظر است که آلمان با زیربنا های اقتصادی و مدنی که دارد می خواهد جایگاهش را در جامعۀ بین المللی تثبیت نماید. از طرف دیگر نه تنها در مسایل مربوط به افغانستان بلکه کشور های مانند فلسطین، شرق میانه و یا کوریای شمالی بر علاوۀ سایر کشور ها شرکت فعال داشته باشد. وی میافزاید:
" آنچه را که افغانها به این باور اند که دیدگاه، نظرات و یا بالاخره تصمیم مجرد کشور آلمان بوده باشد که میزبانی چینین کنفرانس های را بکند، من به این باور هستم که اینگونه نبوده بلکه بیشتر به کشور های دست اولی مانند ایالات متحده امریکا و بریتانیا ارتباطه می گیرد. آنها طراح اصلی این گونه کنفرانس ها اند اما آلمان چون درگیر جنگ نبوده و بیشتر در عرصۀ اقتصادی و بازسازی در افغانستان سهیم بوده است، مسئولیت تدویر این کنفرانس را عهده دار شده است. "
وی علاوه می کند که آلمان منحیث عضو فعال ناتو خواهان تامین روابط با افغانستان است. از سوی دیگر مسایل مانند دهشت افگنی، مواد مخدر، احیای جامعۀ مدنی و رشد اقتصادی افغانستان به نحوی به جامعۀ بین المللی ارتباط می گیرد، و آلمان نیز می خواهد تا در پهلوی کشور های مانند امریکا و بریتانیا حضور داشته باشد.
توماس رودیخ در پاسخ به سوالی که آیا این کنفرانس در مقایسه با کنفرانس بن اول می تواند مثمر تر واقع شود؟ می گوید:
" در حقیقت پیامد ها و نتایج کنفرانس بن اول مثبت بود. اما مشکلی که به میان آمد این بود که اکثریت فیصله های آن کنفرانس جامۀ عمل نپوشید. سیستم دموکراتیکی که انتظار میرفت در افغانستان احیا شود، نشد. نهاد های دموکراتیک در افغانستان ساخته شدند، بدون اینکه در راس آن افراد دموکرات قرار داشته باشند. اکنون وضیعت امنیتی خراب تر شده، و مشکل به نظر میرسد آن همه مسایلی که در ده سال گذشته حل نشد در سه سال آینده حل شود."
وی معتقد است که با وجود این مسایل نباید نا امیدی را در دل ها راه داد. جامعۀ بین المللی و حکومت افغانستان در این مورد باید بسیار حساس باشند و نباید اشتباهات را که در گذشته مرتکب شدند، دوباره انجام دهند.
خوب حالا آیا آلمان می تواند موثریت بیشتری در تطبیق فیصله های کنفرانس بن دوم داشته باشد. آقای اجمل سهیل به این نظر است که جامعۀ جهانی منجمله آلمان در همچو مسایل منتظر است تا ببینند واشنگتن چه می کند.
"من به این باور استم که واشنگتن اگر در خصوص ستراتیژی کلانش در خصوص منطقه تغییرات کلی را ایجاد نکند و هم رویکرد های تنش زدایی عمل نکند تا اینکه فرصت می دهند تا تنش ها ایجاد شود، فکر نمی کنم که آلمان به تنهایی خود بتواند درآیند کنفرانس بن و یا کنفرانس ها دیگری را بالای افغانستان تطبیق بکند."
از سوی دیگر اتحادیۀ اروپا علاقمندی نشان داده است که بعد از سال 2014 نیز در پهلوی افغانستان باقی بماند. آقای توماس ریدخ این اعلا میه را با دید مثبت می نگرد اما آقای سهیل می گوید که جهان غرب بعد از آنکه ایالات متحده اعلام کرد که به کمک های دراز مدتش بعد از سال 2014 ادامه می دهد، کشور های غربی منجمله آلمان نیز تعهد سپردند که در این راستا افغان ها را ترک نمی کنند.
از سوی دیگر کشور های جدید در دنیا از لحاظ رشد اقتصادی عرض اندام نموده اند و اگر مسئلۀ بحران موجود در افغانستان برای آن کشور ها گره گشا باشد، پس باید کشور های جهان در حل مسایل افغانستان راه و چارۀ را دریابند ورنه باز هم این کشور دامنگیر مشکلات بیشتری خواهد شد که جامعۀ جهانی نیز از آن محفوظ نخواهد ماند.
