مقامات و تحلیلگران نظامی امریکایی میگویند که خروج ایالات متحده از افغانستان فرصت رقابت برای نفوذ در این کشور را برای چین و روسیه ایجاد میکند.
جنرال فرانک مککینزی، فرمانده قوماندانی مرکزی ایالات متحده به صدای امریکا گفت که افغانستان یک جای مورد علاقه برای چین است.
او به تحرک قوی چین در ساختار زیربناها در سراسر آسیا و فراتر از آن اشاره کرده گفت که "در هر کجایی که این پروژه ها در سراسر شرق میانه دیده میشود، در حقیقت آن کشورها آسیب پذیراند. فکر کنم که با خروج ما، افغانستان یکی از این ساحات خواهد بود."
جوزف ووتل، جنرال متقاعد و فرمانده پیشین این قوماندانی به صدای امریکا گفت که باید تعجبآور نباشد که برای پر کردن خالیگاهی که با خروج نیروهای امریکایی در افغانستان ایجاد میشود، چین و روسیه تلاش خواهند کرد.
او گفت که حین کاهش حضور نظامی امریکا، ایالات متحده باید اطمینان حاصل کند که فعالیتهای دپلوماتیک به گونه منظم "از طریق سفرای تایید شده و تیمهای سرشار از منابع وزارت خارجه در کشور جریان داشته باشد تا از منافع امریکا حمایت و دفاع کند."
چین از سالها است که از طریق ابتکار "یک کمر بند یک راه" در سراسر جهان، در حال گسترش قدرت اقتصادی خویش است. این کشور از طریق این پروژه در بدل قرضههای دراز مدت، زیربناهای ارزان قیمت را در کوتاه مدت تهیه میکند و به این گونه بیشتر کشورها را به خود متکی میسازد.
بیجینگ از قبل گفته است که میخواهد دامنهٔ این برنامه را به افغانستان نیز گسترش دهد.
چین در حدود ۲۰ سال پیش با تهاجم ایالات متحده بر افغانستان مخالفت کرده بود، اما اکنون نیز با بیرون شدن فوری امریکا مخالف است. بیجینگ میگوید که این اقدام میتواند افغانستان را بیشتر دچار آشفتگی سازد.
ماه گذشته، پس از یک انفجار مرگبار در کابل، سخنگوی وزارت خارجهٔ چین گفت: "اعلام اخیر ایالات متحده در مورد تکمیل فوری خروج قوا از افغانستان منتج به سلسلهای از حملات انفجاری در سراسر این کشور شده، وضعیت امنیتی را وخیمتر ساخته، صلح و ثبات و زندگی و مصوونیت مردم را با تهدید مواجه کرده است".
تحلیلگران میگویند که به نظر میرسد چین و روسیه از طریق سازمان همکاریهای شانگهای به وضعیت امنیتی افغانستان رسیدگی کند؛ سازمانی که توسط این دو کشور ایجاد شده و همسایههای افغانستان در آن شامل اند.
بر اساس معلومات ملل متحد، در حال حاضر این سازمان هشت عضو - چین، هند، قزاقستان، قرغیزستان، روسیه، پاکستان، تاجیکستان و اوزبیکستان - دارد. چهار کشور ناظر، افغانستان، بلاروس،ایران و منگولیا علاقمند عضویت کامل این سازمان اند. ارمنستان، آذربایجان، کمبودیا، نیپال، سریلانکا و ترکیه از شرکای گفتمان آن به شمار میروند.