محمد اشرف غنی، رییس جمهور پیشین افغانستان، و شماری از چهره‌های سیاسی در پیام‌های عیدی شان به مشارکت سیاسی، آموزش و کار زنان و دختران و برخی مسایل اشاره کرده و خواهان حل آن شده اند.
همانند برخی کشورهای اسلامی دیگر، در افغانستان نیز امروز جمعه ۲۱ اپریل (اول ثور) تجلیل نخستین از عید سعید فطر با برگزاری نماز عید در مساجد آغاز شد.
محمد اشرف غنی، رییس جمهور پیشین افغانستان، در پیام خود به مناسبت عید فطر که پنجشنبه شب ۲۰ اپریل (۳۱ حمل) در صفحات تویتر و فیسبوک‌اش منتشر شد، با انتقاد از طالبان گفت که به نام اسلام، افغان‌ها آنها را گروگان گرفته اند.
رییس جمهور پیشین افغانستان در این پیام گفته است که طالبان هویت ملی افغانستان را با بحران مواجه کرده است.
او گفت: "یکی دیگر از روزه‌های ما [ماه‌های رمضان] است که در یک حکومت مبهم با دغدغه‌های ملی سپری می‌شود. این حکومت مخفی توسط یک سازمان مخفی تحت رهبری پنهان و سری اداره می‌شود. آنها میهن عزیز ما را به شدت به سوی توهین منطقوی، انزوای بین‌المللی و خشونت ملی به پیش می‌برند."
آقای غنی با بیان اینکه این سازمان مخفی عملاً سیاست ضدیت با تمام ارزش‌های ملی را در پیش گرفته است، طالبان را به "انحصار قدرت" متهم کرد و گفت: "هیچ اقلیت ظالم در افغانستان با زور پیروز نشده و جام غرور مردم در نهایت لبریز شده است. به مناسبت عید یک بار دیگر به گروه حاکم می‌گویم که راه انحصار نابودی است. کشور فقط بر اساس صلح ملی و عمومی و یک نظام عادلانه ساخته می‌شود."
غنی به تلاش‌های حکومت خود برای برقراری صلح در افغانستان اشاره کرد و گفت که چارچوب صلح آبرومندانه را ارایه کرده بود و اگر عملی می‌شد، افغانستان با مشکل کنونی مواجه نمی‌شد.
آقای غنی تاکید کرد: "پس تا زمانی که فرصت به طور کامل از دست نرفته است، باید به همین چارچوب برگردیم و صلح واقعی ملی مبتنی بر عدالت و برابری را بر اساس مصالح ملت به ارمغان بیاوریم."
او معتقد است که عملکرد طالبان "اشتباهی به پشتون‌ها نسبت داده می‌شود" در حالی که ربطی به این قوم ندارد. به گفتۀ غنی، طالبان صرف پشتو صحبت می‌کنند، اما عمل پشتونی نمی‌کنند و آن را نیاموخته اند.
رییس جمهور پیشین افغانستان گفت: "(طالبان) حتا در مساله آموزش و کار دختران به پشتون‌ها و دیگر اقوام تهمت می‌زنند که گویا این ممنوعیت به دلیل ارزش فرهنگی شان وضع شده است."
به باور غنی، طالبان سیاست ضدیت با تمام ارزش‌های ملی را در پیش گرفته و "عدم پذیرش" را سیاست رسمی خود قرار داده اند.
حکومت طالبان هنوز به سخنان اشرف غنی واکنش نشان نداده است، اما رهبر این گروه در پیام عیدی‌اش گفته است که افغانستان تازه از جنگ‌ها و مشکلات بیرون آمده و به شدت نیازمند بازسازی و آبادی است.
در پیام هبت‌الله آخندزاده آمده است: "اکنون همه افغان‌ها چه مسوول باشند و چه نباشند ما موظفیم کشور خود را بسازیم و روی پای خود بایستیم، آبادی افغانستان مسوولیت خود افغان‌ها است، ما نباید به دیگران چشم امید داشته باشیم، بلکه با همت و تلاش خود همه امکانات زندگی را برای شهروندان فراهم کنیم."
همین‌گونه رهبر طالبان گفته است که افغانستان خواستار روابط مثبت و موثر متقابل با همه کشورهای همسایه، کشورهای اسلامی و تمام جهان در چارچوب اصول اسلامی است.
او گفته است: "همان‌گونه که افغانستان نمی‌خواهد در امور داخلی هیچ کشور دیگری مداخله کند، اصرار دارد که کشورهای دیگر نیز در مسایل و امور داخلی ما دخالت نکنند و این گونه برخورد به نفع جهان و افغانستان است."
در این حال، حامد کرزی رییس جمهور پیشین افغانستان نیز در پیامی که به مناسبت عید سعید فطر نشر کرده، برای تامین صلح و ثبات دایمی در افغانستان بار دیگر به آغاز "بی‌درنگ گفتمان ملی" تاکید کرده است.
او همچنان علاوه بر تبریکی عید، به موضوع بسته‌بودن مکاتب و موسسات تحصیلی به روی دختران و زنان اشاره کرده و گفته است که به عنوان یک ملت زنده و تاریخی همه موظف اند تا برای توسعه و پیشرفت کشورمان تلاش کنند و با اتحاد و برادری کامل پیش بروند، اما همه این‌ها بدون آموزش و دانش غیر ممکن است.
او بار دیگر تاکید کرده است: "از حکومت سرپرست اسلامی می‌خواهم تا برای یک افغانستان مترقی، مستقل و خودکفا هرچه زودتر در‌های مکاتب و پوهنتون‌ها را به روی دختران بگشاید و زمینهٔ برگشت زنان به کار را فراهم سازد تا خواهران و دختران ما به حقوق مسلم شان دست یابند و کشور ما از احتیاج و عقب ماندگی نجات یابد."
عبدالله عبدالله، رییس پیشین شورای عالی مصالحه ملی افغانستان، نیز عید را تبریک گفته و در تویترش نگاشته است که برای حل مشکلات موجود در افغانستان لازم است تا خواست‌های اساسی مردم چون تطبیق عدالت اجتماعی، رعایت حقوق اساسی افغان‌ها، جستجوی راه حل به مساله آموزش دختران و زنان در نظر گرفته شود که افغانستان به سوی ثبات اجتماعی و اقتصادی گام بردارد.
همزمان، جبهه مقاومت ملی که رویکرد مسلحانه علیه حکومت طالبان را آغاز کرده است نیز در بیانیه‌ای به مناسبت عید قربان، رفتار طالبان را "استبدادی" خوانده و گفته است که افغانستان تحت حاکمیت طالبان، برای مردم به یک زندان مبدل شده است.
این جبهه از جامعه بین المللی خواسته است که از تعامل با طالبان دست بردارد.
