پوهنتون‌های دولتی در ولایات گرمسیر ننگرهار و کندهار در افغانستان برای نخستین بار پس از تسلط طالبان، روز چهار شنبه دوم فبروری (۱۳ دلو) بازگشایی شد و دانشجویان دختر نیز در صنفوف درسی حضور یافتند، اما حضور دختران کم‌رنگ گزارش شده است.
پس تسلط دوباره طالبان در ۱۵ آگست سال گذشته بر افغانستان، زنان اجازه حضور در پوهنتون‌های دولتی را نداشتند و دختران دانش‌آموز بالاتر از صنف ششم در بیشتر ولایت‌های کشور از بازگشت به مکاتب بازداشته شدند.
باوجودیکه دولت طالبان رسماً نگفته اند که پوهنتون‌های دولتی به روی دانشجویان دختر باز شده است، اما مقامات وزارت تحصیلات عالی افغانستان به خبرگزاری رویترز گفتند که دختران به شرطی که از پسران جدا باشند، اجازه حضور در صنوف خود را دارند.
بی بی حوا یکی از دانشجویان پوهنتون ننگرهار به صدای امریکا گفت که با وجود وضع برخی مقررات جدید، از بازگشایی پوهنتون‌های دولتی به روی دختران خرسند است.
او گفت: "بسیار جای خرسندی است، من احساس خوشی دارم که امید مردۀ ما دوباره زنده شده است. برخی تغییرات رونما شده و ما هم آن را میپذیریم. صنوف پسران و دختران جدا شده، زمان کمی تغییر کرده، آنها خواستار حجاب هم شده که باید لباس سیاه بپوشیم که آزاد و دراز باشد، این هم برای ما قابل قبول است و خوشحالیم و مشکلی نداریم."
پوهنتون‌های خصوصی در شش ماه گذشته کماکان با حضور زنان دانشجو و آموزگاران زن مطابق به قوانین طالبان ازجمله جدایی بخش پسران و دختران در صنف‌ها، به فعالیت خود ادامه داده اند.
طالبان در رژیم قبلی خود در افغانستان -بین سال‌های ۱۹۹۶- ۲۰۰۱ - مانع تحصیل دختران و زنان شده بودند، اما اینبار در پی اعتراض‌های مداوم و گسترده زنان در افغانستان و همچنین فشارهای جهانی، به نظر می‌رسد که این گروه رویکرد متفاوتی را در پیش گرفته‌است.
طالبان می‌گویند که مخالفتی با رفتن زنان و دختران به مکتب ندارند، اما دختران باید حجاب کامل اسلامی داشته باشند، صنوف درسی آنان از پسران جدا باشد و نصاب آموزشی نیز بر اساس اصول اسلامی باشد.
سازمان ملل متحد اواخر روز سه‌شنبه از بازگشایی پوهنتون‌های دولتی برای دختران استقبال کرده و در تویتی نگاشته است: "سازمان ملل متحد از اعلامیه بازگشایی پوهنتون‌های دولتی سر از تاریخ دوم فبروری برای همه دانشجویان دختر و پسر استقبال می کند. بسیار مهم است که هر جوان به آموزش برابر دسترسی داشته باشد."
یکی از مقامات تحصیلات عالی حکومت طالبان که نخواست نامش در این گزارش ذکر شود گفت که به پوهنتون‌ها گزینه‌های مختلفی از جمله صنوف مجزا و یا هم ساعات مختلف درسی داده شده تا دانشجویان دختر را از پسر جدا نگه دارند.
خلیل احمد بهسودال، رییس پوهنتون ننگرهار، به خبرگزاری رویترز گفت که دانشجویان دختر و پسر در این پوهنتون در صنوف جداگانه درس خواهند خواند.
بازگشایی پوهنتون‌ها یک هفته پس از آن صورت می‌گیرد که یک هیأت طالبان با نمایندگان امریکا و اروپا در اسلو پایتخت ناروی گفتگو کردند.
در تازه ترین مورد، نشست پارلمان اروپا زیر نام "روزهای زنان افغان" که تا پایان امروز ادامه دارد، بر تامین حقوق زنان و دختران در افغانستان، به ویژه حق کار و آموزش تاکید داشته است.
جامعه جهانی در مورد بهبود حقوق زنان دولت طالبان را تحت فشار قرار داده است و یکی از شرایط اساسی تعامل با این گروه احترام به حقوق زنان در آموزش، کار و فعالیت‌های اجتماعی اعلام شده است.
