وزارت خارجه ایران می‌گوید که بند پاشدان که از سوی کشور همسایه افغانستان بالای دریای هریرود ساخته می‌شود، جریان آب را محدود می‌کند و می‌تواند در تضاد با معاهدات دوجانبه باشد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجهٔ ایران روز جمعه سوم جنوری (۱۴ جدی) "اعتراض شدید و نگرانی کشورش را از محدویت نامتناسب ورود آب به ایران"، به دلیل پروژه بند پاشدان هرات ابراز کرد.
ایرنا، خبرگزاری رسمی ایران به نقل از بقایی نگاشته که گفته است: "جمهوری اسلامی ایران بارها به طرق مقتضی به‌ویژه از مجاری دپلوماتیک رسمی و سازوکارهای کارکردی (فنی)، به طرف‌های افغان تاکید کرده است که بهره‌برداری از منابع و حوضه‌های آبی نمی‌تواند بدون رعایت حقوق ایران وفق معاهده‌های دوجانبه یا اصول و قواعد عرفی و نیز اصل مهم حسن همجواری و همچنین ملاحظات زیست‌محیطی صورت گیرد."
اخیراً وزارت انرژی و آب حکومت طالبان از ادامۀ کار بند آبگردان پاشدان خبر داده و گفت که در حال حاضر، ساخت این بند تا ۸۰ درصد تکمیل شده است.
این وزارت به تاریخ ۲۳ نومبر (سوم قوس) گفت که ساخت بند پاشدان یکی از پروژه‌های بزرگ حکومت طالبان به شمار می‌رود و در حال حاضر کار آن به شدت جریان دارد.
عبدالغنی برادر، معاون ریاست الوزرای حکومت طالبان، ماه گذشته در یک بیانیه ویدیویی گفت که پروژه پاشدان "نزدیک به تکمیل شدن است و ذخیره آب آغاز شده است".
براساس اظهارات برادر، با تکمیل شدن کار ساخت بند پاشدان، این بند آبگردان، ۵۴ میلیون متر مکعب آب ذخیره، دو میگاوات برق تولید و هزاران هکتار جریب زمین زراعتی را آبیاری خواهد کرد.
بقایی گفت: "وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در تماس با مقام‌های ذیربط افغانستان اعتراض و نگرانی شدید خود را نسبت به تحدید نامتناسب آب‌های ورودی به ایران یا منحرف کردن مسیر طبیعی رودخانه‌هایی که منشا و منبع آبادانی و شکل‌دهی به مختصات طبیعی زیست‌محیطی هر دو سوی مرزهای مشترک بوده‌اند، ابلاغ کرده است."
او افزود: "انتظار دارد کشور همسایه با در نظرداشتن منافع و مصالح دو ملت و با توجه به قواعد و موازین حقوقی بین‌المللی و معاهدات و تفاهمات دوجانبه و اصل حسن همجواری، تصمیم‌های مناسب را اتخاذ نمایند."
پیش از این نیز وزارت صنعت آب ایران در واکنش به ساخت و آب‌گیری بند پاشدان هرات گفته بود که بهره‌برداری یک‌جانبۀ از دریاها سبب بروز مشکلات در تامین آب آشامیدنی و آسیب گسترده به محیط زیست در داخل خاک آن کشور خواهد شد.
عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی وزارت صنعت آب ایران از این اقدام طالبان ابراز نارضایتی کرده و گفته است که ساخت بند پاشدان، چند میلیون نفر را در شهر مشهد این کشور متاثر خواهد ساخت.
بزرگ‌زاده گفت که ایران "خواهان مذاکره فوری در این خصوص است و برای همکاری با طرف افغانی در یافتن راه‌حل‌های مشترک و قابل قبول برای کاهش اثرات فرامرزی سدهای پاشدان و سلما اعلام آمادگی می‌کند."
طالبان تا کنون در مورد اعتراض وزارت صنعت آب و وزارت خارجهٔ ایران ابراز نظر نکرده‌اند.
کار ساخت این بند آب، در ولسوالی کرخ هرات در سال ۱۳۹۰ خورشیدی با هزینه ۱۱۷ میلیون دالر امریکایی از بودجه انکشافی حکومت پیشین افغانستان آغاز شد و قرار بود در مدت سه سال تکمیل شود، اما به دلایل گوناگون کار آن در سال‌های اخیر متوقف شده بود.
این بند آبگردان، بعد از سلما، دومین بند آب در هرات است.
مقام‌های ایرانی در بیشتر از سه سال گذشته، بارها خواستار تامین حقابۀ این کشور از دریای هلمند شده و چندین بار هیات‌های ایرانی برای گفتگو با مقام‌های طالبان به کابل سفر کردند.
وزارت خارجۀ حکومت طالبان به تاریخ ۲۳ جولای (دوم اسد) سال گذشته گفت که در دو سال گذشته، بخش زیادی از حقابۀ ایران از دریای هلمند تامین شده و در صورت موجودیت آب، آنان تلاش می‌کنند که آب کافی به آن کشور سرازیر شود.
گروه