سازمان دیدبان حقوق بشر به مناسبت هشتم مارچ روز جهانی همبستگی زنان از جامعۀ جهانی خواسته است که به دلیل ادامۀ نقض حقوق بشر به ویژه حقوق زنان توسط طالبان، این گروه را مورد پاسخگویی قرار دهد.
این سازمان ناوقت روز جمعه هفتم مارچ (۱۷ حوت) با نشر اعلامیهای از ایستادگی زنان افغان در برابر محدودیتهای طالبان ستایش کرده و گفته است که آنان باوجود سرکوب طالبان به مبارزه خود برای دسترسی به حقوق شان ادامه دادهاند.
سحر فطرت، پژوهشگر بخش حقوق زنان دیدبان حقوق بشر گفته است که زنان افغان در بیشتر از سه سال گذشته، برای اعادۀ حقوق خود در کشوری مبارزه کرده اند که فعالیت آنان با مجازات شکنجه همراه بوده است.
به گفتۀ فطرت، در جریان یک سال گذشته، گامهای برای پاسخگو قرار دادن طالبان توسط بسیاری شماری از کشورها و محاکم بینالمللی برداشته شده، اما این اقدامات بسنده نیست.
او با اشاره به اقدام تازه استرالیا، کانادا، آلمان و هالند برای کشاندن طالبان به محکمۀ بینالمللی عدالت اضافه کرده که این کار میتواند طالبان را به دلیل نقض کنوانسیون ملل متحد دربارۀ رفع هرنوع تبعیض علیه زنان مورد پاسخگویی قرار دهد.
این چهار کشور در ماه سپتمبر ۲۰۲۴ در نیویارک اعلام کردند که آنان این روند حقوقی را آغاز میکنند، روندی که میتواند به نشست استماعیه در محکمهٔ بینالمللی عدالت در هاگ منتج شود.
بیش از ۲۰ کشور با نشر اعلامیهای در نیویارک حمایت شان را از اقدام حقوقی این چهار کشور علیه طالبان و برخورد این گروه علیه زنان و دختران اعلام کردند.
به گفتۀ دیدبان حقوق بشر، زنان افغان با پرداخت هزینههای ویرانگر برای آزادی خود در تحت حاکمیت طالبان در افغانستان ادامه دادهاند. در اعلامیه آمده است: "حالا جامعه جهانی و محاکم بینالمللی باید روند حقوقی را به پیش ببرند و همچنان طالبان را پاسخگو قرار دهند تا این گروه به این اقدامات خود نقطۀ پایان بگذارد."
این در حالی است که هفته گذشته، کمیشنر عالی حقوق بشر ملل متحد تبعیض جنسیتی با زنان و دختران افغان را در سطح جهان بیسابقه توصیف کرد و گفته بود که برخورد تبعیضآمیز با زنان و دختران در افغانستان با حمایت حکومت طالبان انجام میشود.
ولکر ترک به تاریخ سوم مارچ (۱۳ حوت) در پنجاو هشتمین نشست این شورا گفت که زنان و دختران تحت حاکمیت طالبان بر افغانستان، از اساسیترین حقوق شان محروم اند.
او افزود: "آنها (زنان و دختران)... در خانههای خود زندانی شده اند. زنان از آزادیهای اساسی برای داشتن یک زندگی عادی، به شمول آزادی تردد، تحصیل و کار محروم شده اند."
طالبان پس از حاکم شدن دوباره بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، زنان و دختران را از آموزش به سویهٔ بالاتر از صنف ششم و کار در سازمانهای دولتی و غیرحکومتی، سیر و سفر آزادانه، رفتن به پارکهای عمومی، ورزشگاهها، حمامهای عمومی و آرایشگاهها محروم کردند.
در حال حاضر افغانستان یگانه کشوری در جهان است که در آن دختران از رفتن به مکاتب متوسطه، لیسه و دانشگاه محروم شده اند. با وجود تاکید جدی جامعهٔ بینالمللی برای از سرگیری آموزش دختران در افغانستان، این سومین سال است که طالبان به این محدودیت ادامه داده اند.
با وجود انتقاد گسترده از رویکرد طالبان نسبت به زنان و دختران در افغانستان، این گروه مدعی است که حقوق زنان افغان را با درنظرداشت فرهنگ مردم افغانستان و نیز در چارچوب شریعت اسلام تامین کرده و نیز بحث زنان را "مساله داخلی" افغانستان خوانده است.
گروه