پیشتازی مسعود پزشکیان، یگانه نامزد اصلاح طلبان، در دور نخست انتخابات ریاست جمهوری ایران، نه تنها حامیانش، بلکه رقبایش را نیز متحیر کرده است.
پزشکیان ۶۹ ساله که در مقابل سه نامزد محافظه‌کار رقابت می‌کرد، در انتخابات روز جمعه بیشترین آرای دور نخست انتخابات را به دست آورد. انتخابات ریاست جمهوری ایران در پی مرگ ابراهیم رییسی، رییس جمهور پیشین ایران، برگزار شد. رییسی به تاریخ ۱۹ ماه می سال روان میلادی در اثر سقوط هلیکوپتر کشته شد.
پزشکیان در انتخابات روز جمعه بیش از ۱۰ میلیون ۴۰۰ هزار رای به دست آورد و سعید جلیلی که در جایگاه دوم قرار گرفته، بیش از نه میلیون ۴۰۰ هزار رای را به دست آورد. این دو نامزد پیشتاز قرار است جمعه آینده، پنجم جولای، در دور دوم در برابر همدیگر رقابت کنند.
قبل از برگزاری انتخابات، ایتلاف اصلی اصلاح طلبان ایران، به شمول محمد خاتمی و حسن روحانی، روسای جمهوری پیشین ایران، از پزشکیان حمایت کردند.
پزشکیان در حالی وارد رقابت انتخابات ریاست جمهوری ایران شده است که تنش‌ها در منطقه به دلیل جنگ جاری در نوار غزه افزایش یافته است. علاوه بر آن، اختلافات ایران با غرب بر سر برنامه هسته‌ای ایران و نارضایتی داخلی بر سر اقتصاد آن کشور از سایر مشکلاتی است که رییس جمهور آینده ایران با آن مواجه خواهد بود.
پزشکیان که جراح قلب است، به صورت صریح و علنی از رسیدگی حکومت رییسی در دوسیهٔ مرگ مهسا امینی، زن ۲۲ ایرانی-کردی‌تبار انتقاد کرده بود.
مهسا امینی به دلیل عدم رعایت حجاب توسط پولیس "گشت ارشاد" بازداشت شد و در جریان بازداشت جان باخت.
ایران پس از مرگ مهسا امینی به تاریخ ۱۶ سپتمبر ۲۰۲۲، شاهد تظاهرات گسترده بوده است، مظاهراتی که از سوی حکومت ایران به شدت سرکوب شد. این اعتراضات، یکی از بزرگترین چالش‌هایی است که رهبری ایران پس از انقلاب ۱۹۷۹ میلادی با آن مواجه شده است.
پزشکیان در آن زمان در صفحه تویتر خود که حالا ایکس نامیده می‌شود، از مقامات ایران خواست تا تیم تحقیقی را ایجاد کند تا دلایل که منجر به مرگ مهسا امینی شد، مشخص شود.
پزشکیان در جریان مبارزات انتخاباتی خود، موضع خود را در مورد مرگ مهسا امینی حفظ کرد و از اعمال قوانین مربوط به حجاب اجباری انتقاد کرد.
او در جریان مبارزات انتخاباتی‌اش گفت:''ما با هرگونه رفتار خشونت آمیز و غیرانسانی نسبت به هر کسی، به ویژه خواهران و دختران مان مخالف هستیم و اجازه نمی دهیم این اقدامات صورت بگیرد.''
پزشکیان پس از اعلام نتایج دور نخست انتخابات، در پیامی از طریق رسانه اجتماعی ایکس ضمن ستایش از مشارکت مردم در انتخابات، گفت: ''کار شهروندان کشور هنوز تمام نشده است."
پزشکیان در این پیام نوشته است: "شهروندان عزیزی که با رأی خود به ایده‌های خطرناک و تخیلی نه گفتند، حتی اگر به شخص من رای نداده باشند، کاری بزرگ و در خور ستایش کردند. آنها سپر بلای ایران شدند در مقابل گروهی کوچک که خود را صاحب کشور می‌دانند؛ حالا بقیه فرصت می‌کنند تا خطر احتمالی را دریابند. کار شهروندان هنوز تمام نشده است."
پزشکیان به تاریخ ۲۹ سپتمبر ۱۹۵۴ در شهر مهاباد ولایت آذربایجان غربی به دنیا آمد.
او از سال ۲۰۰۸ میلادی به اینسو به حیث نماینده تبریز در پارلمان ایران حضور داشته، در حکومت محمد خاتمی، به حیث وزیر صحت ایفای وظیفه می‌کرد و در جریان جنگ میان ایران و عراق بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ اعزام تیم‌های صحی به خط مقدم جبهه را نظارت می‌کرد.
پزشکیان در سال ۱۹۹۳ همسر و یک کودک‌اش را در حادثه ترافیکی از دست داد. پس از مرگ همسرش دوباره ازدواج نکرد و سه فرزند دیگر خود-دو پسر و یک دختر-را به تنهایی بزرگ کرد.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه پیشین ایران که مذاکره کننده اصلی تهران برای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ بود، به نمایندگی از پزشکیان در مبارزات انتخاباتی او را پیش می‌برد.
این نامزد اصلاح طلبان خواهان احیای توافق هسته‌ای ایران شده است. در صورتی که توافق هسته‌ای ایران احیا شود، برنامه هسته‌ای آن کشور محدود خواهد شد و در عوض، تعزیرات اقتصادی غرب بر این کشور کاهش خواهد یافت.
پژشکیان در جریان یک مصاحبه تلویزیونی خود گفت: اگر ما بتوانیم تعزیرات را برداریم، زندگی راحت تر بود.'' او دراین مصاحبه تاکید کرد که ادامه تعزیرات "به معنای بدبخت کردن زندگی مردم است.''
با اینحال، اگر پزشکیان برنده دور دوم انتخابات ریاست جمهوری کشورش شود، او مکلف به اعمل پالیسی‌های دولتی خواهد بود، پالیسی‌هایی که علی خامنه‌ای، رهبر ایران، آنرا ترسیم کرده است.
بخشی از این گزارش از خبرگزاری فرانس پرس گرفته شده است.
گروه