مفتش ویژۀ ایالات متحده برای بازسازی افغانستان یا سیگار در گزارش سه ماه نخست سال ۲۰۱۴ به کانگرس ایالات متحده تهدیداتی را برجسته ساخته است که فرا راه تلاش های بازسازی در افغانستان می باشد.
تفتیش جدید سیگار بیشتر به مساعدت های ایالات متحده به برنامه های تنفیذ قانون در افغانستان، مساعدت های ملکی برای مهاجرین و بیجاشدگان داخلی افغان که از طریق وزارت خارجه و ادارۀ ایالات متحده برای انکشاف بین المللی به مصرف می رسد، متمرکز است.
از آغاز جنگ به رهبری ایالات متحده در افغانستان ۲۳۱۴ سرباز امریکایی در آن کشور کشته و ۱۹۷۰۱ سرباز دیگر زخمی شده است. بر اساس یافته های پروژۀ اولویت های ملی ایالات متحده این جنگ از سال ۲۰۰۱ تا کنون بیشتر از ۷۱۰ میلیارد دالر (مصارف نظامی) هزینه برداشته است.
سیگار با تاکید بر بهای بلند انسانی و مالی مأموریت امریکا در افغانستان گزارش می دهد که از سال ۲۰۰۲ به اینسو، ایالات متحده بیشتر از ۱۰۳ میلیارد دالر را صرف بازسازی افغانستان کرده است که بیشترین رقم مساعدت در تاریخ امریکا برای باز سازی یک کشور می باشد.
گزارش سیگار استراتیژی ایالات متحده برای کمک به افغانستان را یکی از عوامل سهیم در ترویج فساد در آن کشور عنوان کرده است. در گزارش آمده است که پول بسیار هنگفت مساعدتی امریکا با نظارت کم به مصرف رسیده و نیز تعریف روشنی از فساد نزد مدیران امریکایی وجود ندارد.
بی میلی به فساد زدایی
در این گزارش آمده است که حکومت افغانستان فاقد ارادۀ سیاسی برای مبارزه با فساد بوده و در کار انکشاف یک استراتیژی جامع برای مبارزه با فساد کوتاه آمده است.
گزارش سیگار حاکی است که فساد گسترده توانمندی حکومت افغانستان را برای جمع آوری عواید به ویژه گمرکات، رشد اقتصادی و ترویج حسابدهی به شدت آسیب رسانده است.
اما مقام های حکومت افغانستان ضمن تایید موجودیت فساد در آن کشور، بار گران فساد را بر دوش آن نهاد های امریکایی می اندازند که جریان کمک ها را به افغانستان مدیریت می کنند.
محمد یاسین عثمانی، مشاور رئیس جمهور افغانستان در امور کنترول و تفتیش ۸۰ در صد فساد موجود در افغانستان را به کشور های کمک کنندۀ خارجی به ویژه ایالات متحده نسبت داده و حکومت افغانستان را مسوول ۲۰ درصد این فساد می داند.
آقای عثمالی استدلال می کند که قرار داد های عمده بدون هماهنگی و در نظرداشت نیازمندی های افغانستان در بیرون از کشور امضا شده است و هیچ گونه حسابدهی و نظارت از آن برای حکومت افغانستان وجود ندارد.
به باور آقای عثمانی همانگونه که سازمان های مدیریت کنندۀ کمک های امریکا به افغانستان در مورد نحوۀ مصرف کمک ها به حکومت افغانستان بی پاسخ اند، به مالیه دهندگان کشور های شان نیز حساب داده نمی توانند.
مبارزه با مخدرات
مفتش ویژۀ ایالات متحده در بخش بازسازی افغانستان گزارش داده است که ایالات متحده از سال ۲۰۰۲ تا پایان ماه مارچ ۲۰۱۴ بیشتر از ۷.۵ میلیارد دالر را برای مبارزه با مواد مخدر فراهم کرده است.
این در حالی است که بر اساس گزارش ادارۀ مبارزه با جرایم و مخدرات سازمان ملل متحد، افغانستان هنوز هم در صدر کشور های تولید کنندۀ مخدرات در جهان قرار دارد.
ابراهیم اظهر، معین مسلکی و پالیسی وزارت مبارزه با مواد مخدر می گوید که بیشتر کمک های ایالات متحده در بخش مبارزه با مخدرات بدون هماهنگی با مقام های افغان، از سوی خود مسوولین امریکایی به مصرف رسیده است.
آقای اظهر می گوید که کمک های خارجی برای ریشه کن ساختن کشت و تولید مخدرات در افغانستان بسنده نیست زیرا به گفتۀ وی عاید مخدرات در افغانستان، ده مرتبه بیشتر از پولی است که برای محو آن مصرف شده است و نمی توان با آن حلقۀ مافیایی مواد مخدر را از هم گسیخت.
از سوی دیگر به گفتۀ آقای اظهر حکومت افغانستان و جامعۀ بین المللی در تطبیق برنامه های معیشت بدیل در آن کشور کوتاه آمده و نتوانسته اند در بیش از یک دهۀ پسین، بدیل درستی برای دهاقین افغانستان ایجاد کنند تا از کشت مخدرات دست بکشند.
در گزارش سیگار آمده است که اگر در برهۀ کنونی، اقدامات جدی برای مهار ساختن فساد در افغانستان گرفته نشود، همه دستآورد های شکنند بیش از یک دهۀ گذشته به باد فنا رفته و دراز ترین جنگ امریکا با خطر ناکامی روبرو خواهد شد.
از آنجاییکه فساد در افغانستان ابعاد داخلی و خارجی دارد، تا هنوز مشخص نیست که حکومت افغانستان و شرکای بین المللی آن به ویژه ایالات متحده چگونه رویکرد مشترک را برای مهار کردن این پدیدۀ تباه کن روی دست خواهند گرفت.
تفتیش جدید سیگار بیشتر به مساعدت های ایالات متحده به برنامه های تنفیذ قانون در افغانستان، مساعدت های ملکی برای مهاجرین و بیجاشدگان داخلی افغان که از طریق وزارت خارجه و ادارۀ ایالات متحده برای انکشاف بین المللی به مصرف می رسد، متمرکز است.
از آغاز جنگ به رهبری ایالات متحده در افغانستان ۲۳۱۴ سرباز امریکایی در آن کشور کشته و ۱۹۷۰۱ سرباز دیگر زخمی شده است. بر اساس یافته های پروژۀ اولویت های ملی ایالات متحده این جنگ از سال ۲۰۰۱ تا کنون بیشتر از ۷۱۰ میلیارد دالر (مصارف نظامی) هزینه برداشته است.
سیگار با تاکید بر بهای بلند انسانی و مالی مأموریت امریکا در افغانستان گزارش می دهد که از سال ۲۰۰۲ به اینسو، ایالات متحده بیشتر از ۱۰۳ میلیارد دالر را صرف بازسازی افغانستان کرده است که بیشترین رقم مساعدت در تاریخ امریکا برای باز سازی یک کشور می باشد.
گزارش سیگار استراتیژی ایالات متحده برای کمک به افغانستان را یکی از عوامل سهیم در ترویج فساد در آن کشور عنوان کرده است. در گزارش آمده است که پول بسیار هنگفت مساعدتی امریکا با نظارت کم به مصرف رسیده و نیز تعریف روشنی از فساد نزد مدیران امریکایی وجود ندارد.
بی میلی به فساد زدایی
در این گزارش آمده است که حکومت افغانستان فاقد ارادۀ سیاسی برای مبارزه با فساد بوده و در کار انکشاف یک استراتیژی جامع برای مبارزه با فساد کوتاه آمده است.
گزارش سیگار حاکی است که فساد گسترده توانمندی حکومت افغانستان را برای جمع آوری عواید به ویژه گمرکات، رشد اقتصادی و ترویج حسابدهی به شدت آسیب رسانده است.
اما مقام های حکومت افغانستان ضمن تایید موجودیت فساد در آن کشور، بار گران فساد را بر دوش آن نهاد های امریکایی می اندازند که جریان کمک ها را به افغانستان مدیریت می کنند.
محمد یاسین عثمانی، مشاور رئیس جمهور افغانستان در امور کنترول و تفتیش ۸۰ در صد فساد موجود در افغانستان را به کشور های کمک کنندۀ خارجی به ویژه ایالات متحده نسبت داده و حکومت افغانستان را مسوول ۲۰ درصد این فساد می داند.
آقای عثمالی استدلال می کند که قرار داد های عمده بدون هماهنگی و در نظرداشت نیازمندی های افغانستان در بیرون از کشور امضا شده است و هیچ گونه حسابدهی و نظارت از آن برای حکومت افغانستان وجود ندارد.
به باور آقای عثمانی همانگونه که سازمان های مدیریت کنندۀ کمک های امریکا به افغانستان در مورد نحوۀ مصرف کمک ها به حکومت افغانستان بی پاسخ اند، به مالیه دهندگان کشور های شان نیز حساب داده نمی توانند.
مبارزه با مخدرات
مفتش ویژۀ ایالات متحده در بخش بازسازی افغانستان گزارش داده است که ایالات متحده از سال ۲۰۰۲ تا پایان ماه مارچ ۲۰۱۴ بیشتر از ۷.۵ میلیارد دالر را برای مبارزه با مواد مخدر فراهم کرده است.
این در حالی است که بر اساس گزارش ادارۀ مبارزه با جرایم و مخدرات سازمان ملل متحد، افغانستان هنوز هم در صدر کشور های تولید کنندۀ مخدرات در جهان قرار دارد.
ابراهیم اظهر، معین مسلکی و پالیسی وزارت مبارزه با مواد مخدر می گوید که بیشتر کمک های ایالات متحده در بخش مبارزه با مخدرات بدون هماهنگی با مقام های افغان، از سوی خود مسوولین امریکایی به مصرف رسیده است.
آقای اظهر می گوید که کمک های خارجی برای ریشه کن ساختن کشت و تولید مخدرات در افغانستان بسنده نیست زیرا به گفتۀ وی عاید مخدرات در افغانستان، ده مرتبه بیشتر از پولی است که برای محو آن مصرف شده است و نمی توان با آن حلقۀ مافیایی مواد مخدر را از هم گسیخت.
از سوی دیگر به گفتۀ آقای اظهر حکومت افغانستان و جامعۀ بین المللی در تطبیق برنامه های معیشت بدیل در آن کشور کوتاه آمده و نتوانسته اند در بیش از یک دهۀ پسین، بدیل درستی برای دهاقین افغانستان ایجاد کنند تا از کشت مخدرات دست بکشند.
در گزارش سیگار آمده است که اگر در برهۀ کنونی، اقدامات جدی برای مهار ساختن فساد در افغانستان گرفته نشود، همه دستآورد های شکنند بیش از یک دهۀ گذشته به باد فنا رفته و دراز ترین جنگ امریکا با خطر ناکامی روبرو خواهد شد.
از آنجاییکه فساد در افغانستان ابعاد داخلی و خارجی دارد، تا هنوز مشخص نیست که حکومت افغانستان و شرکای بین المللی آن به ویژه ایالات متحده چگونه رویکرد مشترک را برای مهار کردن این پدیدۀ تباه کن روی دست خواهند گرفت.
